Καρφώνει στη διεθνή κοινότητα την Τουρκία το ΥΠΕΞ για την απροθυμία να συνεργαστεί με τη ΔΕΑ

Η απροθυμία και άρνηση της Τουρκίας να συνεργαστεί με τη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων, κατά παράβαση των διεθνών υποχρεώσεών της και οι αντικειμενικές δυσκολίες που προκαλεί η πάροδος του χρόνου, ιδιαίτερα στον τομέα των ερευνών για εντοπισμών οστών αγνοουμένων, έχουν οδηγήσει το Υπουργείο Εξωτερικών σε εκπόνηση σχεδίου δράσης που κινείται σε δύο άξονες και έχει χρονικό ορίζοντα υλοποίησης.
 
Με βάση το σχέδιο δράσης, το οποίο παρουσιάστηκε από τον Υπουργό Εξωτερικών στην τελευταία συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, η Λευκωσία θα αποδυθεί σε εκστρατεία σε διεθνές επίπεδο, ειδικά εντός ΕΕ, και στη λήψη μέτρων συντονιστικής υφής, ώστε να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των προσπαθειών που βρίσκονται σε εξέλιξη. Τόσο τα πολιτικά όσο και τα συντονιστικά μέτρα κρίνονται ως καθοριστικής σημασίας και όπως έχει επισημανθεί από τους εμπλεκόμενους, ευελπιστούν ότι θα υπάρξουν συγκεκριμένα αποτελέσματα στο σύντομο μέλλον.
 
Το περιεχόμενο του σχεδίου, το οποίο εξασφάλισε το ΚΥΠΕ, είναι το αποτέλεσμα στενής συνεργασίας και ανταλλαγής απόψεων, το τελευταίο διάστημα, του Υπουργού Εξωτερικών με όλους τους συναρμόδιους φορείς, κρατικούς και μη, ήτοι, τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, τον Επίτροπο Προεδρίας, τον Ε/κ Εκπρόσωπο στη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων, την Παγκύπρια και Πανελλήνια Οργάνωση Συγγενών Αδήλωτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων και την Παγκύπρια Επιτροπή Συγγενών Αγνοουμένων περιόδου 1963-67.
 
Όλοι οι αρμόδιοι φορείς έχουν καταλήξει στην κοινή διαπίστωση ότι η έλλειψη προόδου στον τομέα της διακρίβωσης της τύχης των αγνοουμένων επιβάλλει την άμεση λήψη μέτρων με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα υλοποίησης, με στόχο την περαιτέρω ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας, κάμψη της τουρκικής αδιαλλαξίας και καλύτερο συντονισμό των συναρμόδιων υπηρεσιών για μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας της δράσης τους.
 
Η αποτελεσματικότητα των μέτρων και δράσεων που έχουν αποφασισθεί, θα αξιολογείται σε τακτά διαστήματα έτσι ώστε, όταν προκύπτει ανάγκη, να γίνονται οι σχετικές προσαρμογές.
 
Μέτρα πολιτικής υφής
 
Τα μέτρα πολιτικής φύσης στοχεύουν κυρίως στην περαιτέρω ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας και σε αντιμετώπιση της στάσης και προσέγγισης της Άγκυρας που δεν συνεργάζεται για την επίλυση του ανθρωπιστικού θέματος των αγνοουμένων.
 
Το ΥΠΕΞ θα είναι η καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία για τον καθορισμό και την υλοποίηση των μέτρων πολιτικής υφής και θα συνεργάζεται με όλους τους συναρμόδιους φορείς, κυβερνητικούς και μη. Καθοριστικής σημασίας σε αυτή τη διαδικασία θα πρέπει να θεωρείται και ο ρόλος της Βουλής των Αντιπροσώπων.
 
Ο Υπουργός Εξωτερικών προτίθεται, το αμέσως επόμενο διάστημα, να ενημερώσει τη Βουλή για το σχέδιο δράσης με σκοπό να εγκαινιαστεί ένας τακτικός διάλογος ο σε σχέση με την, από κοινού, προσπάθεια άσκησης πίεσης στην Τουρκία, από τον διεθνή παράγοντα, για να συνεργαστεί για διευκόλυνση του έργου της ΔΕΑ.
 
Ταυτόχρονα, η Λευκωσία προτίθεται να αξιοποιήσει περαιτέρω την ιδιότητα του κράτους μέλους της ΕΕ και ακριβώς εκεί, και όχι μόνο, θεωρεί ότι μπορεί να υπάρξουν απτά αποτελέσματα. Παράλληλα, σε επίπεδο Συμβουλίου της Ευρώπης, η Λευκωσία θα επιδιώξει να ασκηθούν πιέσεις προς την Τουρκία, στο πλαίσιο της επικείμενης συζήτησης για την πτυχή των αγνοουμένων (Απόφαση του ΕΔΑΔ στη IV Διακρατική Προσφυγή) στην Επιτροπή Υπουργών του ΣτΕ η οποία έχει την ευθύνη για επιτήρηση της εκτέλεσης της Απόφασης του Δικαστηρίου.
 
Σημαντική θεωρείται και η μεγιστοποίηση της εμπλοκής της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, δεδομένης της ενεργούς παρουσίας των Κύπριων Βουλευτών που συμμετέχουν, και προς τούτο θα υπάρξει συντονισμός και ανταλλαγή απόψεων μαζί τους.
 
Συντονισμός θα υπάρξει και με τους Κύπριους Ευρωβουλευτές για περαιτέρω ανάδειξη του θέματος των αγνοουμένων και η προσπάθεια θα είναι, ανάμεσα σε άλλα, η ενθάρρυνση για από κοινού προσπάθεια έκδοσης σχετικού ψηφίσματος του Ευρωκοινοβουλίου, ειδικά για το ζήτημα των αγνοουμένων που θα ζητά από την Τουρκία να συνεργαστεί μέσα από συγκεκριμένες δράσεις.
 
Σημαντική στην εκστρατεία πολιτικής υφής θα είναι και η συνδρομή των Διπλωματικών Αποστολών της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι Πρεσβείες θα εργαστούν προς την κατεύθυνση περαιτέρω ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για το ανθρωπιστικό θέμα των αγνοουμένων, προς την κατεύθυνση άσκησης μεγαλύτερης πίεσης προς την Τουρκία, αλλά και οικονομικής ενίσχυσης των προσπαθειών της ΔΕΑ.
 
Η ιδιότητα της Κύπρου ως ιδρυτικού μέλους της Διεθνούς Επιτροπής Αγνοουμένων, η οποία δημιουργήθηκε το 2015, μέσω συνομολόγησης διεθνούς Συμφωνίας και εδρεύει στη Χάγη, θα τύχει μεγαλύτερης αξιοποίησης κυρίως μέσω της ανάληψης ενεργότερου ρόλου από πλευράς Κυπριακής Δημοκρατίας, με στόχο την αύξηση του αριθμού των χωρών μελών της Επιτροπής.
 
Επιπρόσθετα θα αναδειχθεί και το εθνικό πρόβλημα των αγνοουμένων της Κύπρου και θα εκπονηθεί σχετική μελέτη για τη δυνατότητα αναβάθμισης του καθεστώτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από καθεστώς παρατηρητή σε μέλος της Διεθνούς Επιτροπής Αγνοουμένων.
 
Επίσης θα εντατικοποιηθεί ο συντονισμός με την ελληνική Κυβέρνηση και ήδη προγραμματίζεται η πραγματοποίηση κοινής σύσκεψης σε υπουργικό επίπεδο με τις συναρμόδιες υπηρεσίες και τα οργανωμένα σύνολα συγγενών αγνοουμένων.
 
Μέτρα συντονιστικής υφής
 
Εξίσου σημαντικά με τα πολιτικά μέτρα κρίνονται και τα μέτρα συντονιστικής/διοικητικής υφής. Στο εν λόγω επίπεδο, ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην συναντίληψη των συναρμόδιων φορέων και στην ανάγκη για πιο αποτελεσματική συνεργασία και συντονισμό.
 
Κοινή προσέγγιση των εμπλεκόμενων υπηρεσιών είναι πως η Πολιτεία οφείλει να επαναξιολογεί σε τακτική βάση και να βελτιώνει συνεχώς το επίπεδο συντονισμού μεταξύ των δικών της συναρμόδιων φορέων που εμπλέκονται στο χειρισμό του θέματος, στη βάση των επιτευχθέντων αποτελεσμάτων και φυσικά προβλημάτων που προκύπτουν στην πορεία.
 
Με το σχέδιο δράσης επιδιώκεται επίσης η σύσταση κοινής Ομάδας Ερευνών με τη συμμετοχή λειτουργών της ΔΕΑ και της Υπηρεσίας Αγνοουμένων. Η σύστασή της κρίνεται ως πολύ σημαντικό μέτρο επείγουσας φύσης, καθώς τόσο ο Επίτροπος Προεδρίας όσο και ο Ε/κ εκπρόσωπος στη ΔΕΑ, θεωρούν την ενίσχυση του ζητήματος της έρευνας ως κομβικής σημασίας για την επίτευξη άμεσων και απτών αποτελεσμάτων.
 
Επίσης θα συσταθεί ειδικό ερευνητικό κλιμάκιο για τη μελέτη των αρχείων. Το εν λόγω κλιμάκιο, ανάμεσα σε άλλα, θα μπορεί, με τη συνδρομή ανεξάρτητου ακαδημαϊκού προσωπικού, να διευρύνει το πεδίο της έρευνάς του μέσω της μελέτης και ανοικτών πηγών.
 
Θα επιδιωχθεί εξάλλου η ολοκλήρωση της διαδικασίας ψηφιοποίησης των πληροφοριών που είναι ήδη διαθέσιμες και θα συσταθεί μηχανισμός αναγνώρισης και εκταφής λειψάνων πεσόντων. Η ομάδα θα ενεργεί υπό την εποπτεία του Επιτρόπου Προεδρίας και θα αναλάβει εκείνα τα ζητήματα που αφορούν τους πεσόντες, δηλαδή, ανάμεσα σε άλλα, τη συλλογή πληροφοριών, μελέτη αρχείων και πραγματοποίηση επιτόπου επισκέψεων, τη συνεργασία με τεχνολογικά εξειδικευμένα Κέντρα του εξωτερικού για επίλυση δυσκολιών που προέκυψαν και αντιμετώπιση τυχόν λανθασμένων ταυτοποιήσεων.
 
Τα μέτρα διοικητικής υφής αποτελούν ουσιαστικά αιτήματα για ενίσχυση των αρμόδιων Υπηρεσιών και της μεταξύ τους συνεργασίας, αύξηση αριθμού συνεργείων για πραγματοποίηση εκσκαφών, στελέχωση με προσωπικό  όπου υπάρχει ανάγκη, όπως για παράδειγμα συμπερίληψη στη νεοσυσταθείσα Κοινή Ομάδα Ερευνών λειτουργών από το ΤΑΕ Αστυνομίας και το ΥΠΑΜ.