Κίνδυνος σε 1,7 εκατομμύρια τ.μ. κυπριακής γης που ενδεχομένως υπάρχουν νάρκες

Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ είναι έτοιμη να διευκολύνει το διάλογο μεταξύ των δύο πλευρών στην Κύπρο για την ετοιμασία ενός οδικού χάρτη για μια Κύπρο χωρίς νάρκες, αν υπάρχει πολιτική βούληση από τις δύο πλευρές, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ στην Κύπρο, Αλίμ Σιντίκ.

Τη θέση αυτή εξέφρασε ο κ. Σιντίκ κληθείς να σχολιάσει την παράγραφο του ψηφίσματος 2398 για ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ όπου ο ΓΓ εξέφρασε λύπη γιατί οι πλευρές περιορίζουν την πρόσβαση στα εναπομείναντα ναρκοπέδια στην ουδέτερη ζώνη, σημειώνοντας πώς η αποναρκοθέτηση στην Κύπρο πρέπει να συνεχιστεί. Ο ΓΓ του ΟΗΕ επεσήμανε παράλληλα ότι υπάρχει συνεχής κίνδυνος από τις νάρκες στην Κύπρο.

Ο κ. Σιντίκ ανέφερε στο ΚΥΠΕ ότι σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, περίπου το 0,19% της γης στην Κυπριακή Δημοκρατία, δηλαδή μια έκταση 1,7 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων, ενδεχομένως να έχει νάρκες ή εκρηκτικά. 

Εξήγησε ότι υπάρχουν τρεις διαφορετικές περιοχές οι οποίες θεωρούνται επικίνδυνες, 42% της περιοχής νότια της νεκρής ζώνης, 41% της νεκρής ζώνης και περιοχών που γειτνιάζουν με τη νεκρή ζώνη και περίπου 17% των περιοχών βόρεια της νεκρής ζώνης. Μέσα στη νεκρή ζώνη, τα εναπομείναντα ναρκοπέδια είναι περιφραγμένα.

Ο κ. Σιντίκ είπε ότι η υποστήριξη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ για θέματα αποναρκοθέτησης μπορεί να χωριστεί σε δύο φάσεις: 2014 - σήμερα και 2004 - 2011. Από τον Ιούλιο του 2016, η υπηρεσία δράσης του ΟΗΕ για τα ναρκοπέδια καθάρισε 28 ναρκοπέδια της Εθνικής Φρουράς στα κατεχόμενα. Οι λεπτομέρειες αυτών των τοποθεσιών δόθηκαν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη στον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί ως μέρος του πακέτου μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης το Μάιο του 2015.

Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ, ανέφερε, απομάκρυνε νάρκες σε περιοχές γύρω από τα δύο μελλοντικά σημεία διέλευσης στη Λεύκα και τη Δερύνεια το 2015 ενώ το ίδιο έπραξε κοντά στο Μάμμαρι το 2014 και το 2015, ως επείγουσα ανάγκη. Μεταξύ 2004 - 2011, η ΟΥΝΦΙΚΥΠ και το UNDP (το πρόγραμμα των ΗΕ για την ανάπτυξη) απομάκρυναν πάνω από 28.000 νάρκες από τη νεκρή ζώνη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Λευκωσία να καθοριστεί ως «Mine Free» περιοχή και την επιστροφή της γεωργικής γης εντός της νεκρής ζώνης στους ιδιοκτήτες της.

Ωστόσο, σημείωσε, αυτή τη στιγμή, η ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν έχει πάρει έγκριση από τις πλευρές για πρόσβαση σε περιοχές κινδύνου ώστε να διεξαγάγει νέες έρευνες ή να απομακρύνει νάρκες. Σύμφωνα με τις εισηγήσεις της «Στρατηγικής Αναθεώρησης», η ΟΥΝΦΙΚΥΠ διατηρεί μια μικρή τεχνική δυνατότητα να προσφέρει εμπειρογνωμοσύνη σχετικά με τον κίνδυνο εκρηκτικών υλών, να σχεδιάσει μελλοντικές επιχειρήσεις για τη διαχείριση δεδομένων όταν επιτρέπεται η πρόσβαση, και να παρέχει κατάρτιση για την ευαισθητοποίηση σε ό,τι αφορά τον κίνδυνο στα μέλη της Ειρηνευτικής Δύναμης.
 
"Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ παραμένει έτοιμη να υποστηρίξει περαιτέρω ανθρωπιστική δράση κατά των ναρκών όταν το επιτρέπει η πολιτική κατάσταση", παρατήρησε.
 
Απαντώντας σε ερώτηση για τα εμπόδια που αντιμετωπίζει η Δύναμη στο έργο της αποναρκοθέτησης, ο κ. Σιντίκ είπε πως λόγω του ότι τα πλείστα ναρκοπέδια βρίσκονται έξω από τη νεκρή ζώνη, η απομάκρυνσή τους τους εξαρτάται  από τις συγκεκριμένες εκτιμήσεις και τις ευαισθησίες των πλευρών», προσθέτοντας ότι «η ΟΥΝΦΙΚΥΠ παραμένει έτοιμη να στηρίξει έρευνες, εκκαθάριση και συνεχή διάλογο με τις πλευρές για την άμεση επανάληψη της δράσης κατά των ναρκών.»
 
Σε άλλη ερώτηση για το τι θα κάνει η  ΟΥΝΦΙΚΥΠ για να εξασφαλίσει μια συμφωνία ώστε να επαναρχίσει η αποναρκοθέτηση, είπε ότι η Δύναμη «παραμένει έτοιμη να διευκολύνει το διάλογο μεταξύ των δύο πλευρών για την ετοιμασία ενός οδικού χάρτη για μια Κύπρο ελεύθερη από νάρκες, αν υπάρχει η πολιτική βούληση να γίνει αυτό».
 

ΚΥΠΕ