Στ. Μαλάς στον Reporter: Αναξιόπιστος ο Αναστασιάδης, δεν έχει λύση με Νικόλα

«Ο Νίκος Αναστασιάδης είναι αναξιόπιστος να διαχειριστεί πλέον το Κυπριακό, ενώ με τη στρατηγική που εισηγείται ο Νικόλας Παπαδόπουλος δεν πρόκειται να επαναρχίσει η διαδικασία για επίλυση του προβλήματος και θα μας επιρριφθεί η ευθύνη», υποστηρίζει ο υποψήφιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Σταύρος Μαλάς.
 
Σε μεγάλη συνέντευξή του στον REPORTER, o κ. Μαλάς οριοθετεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο ο ίδιος σκοπεύει να κινηθεί σε περίπτωση εκλογής του, προκειμένου να επιτύχει λύση του Κυπριακού, ενώ αναπτύσσει τη βασική φιλοσοφία της κοινωνικοοικονομικής πολιτικής που προτίθεται να εφαρμόσει.  
 
Ο Σταύρος Μαλάς εμφανίζεται πεπεισμένος ότι θα βρίσκεται στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, και προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα περιγράφει τη βάση επί της οποίας θα επιδιώξει εκλογικές συνεργασίες ενόψει δεύτερης Κυριακής.
 
 

Ακολουθεί η συνέντευξη του υποψήφιου Προέδρου της Δημοκρατίας Σταύρου Μαλά στον REPORTER
 
-Ασκήσατε και ασκείτε σφοδρή κριτική στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τους χειρισμούς του στο Κυπριακό και ειδικότερα στο Κρανς Μοντάνα, υπονοώντας ουσιαστικά πως άφησε μια μεγάλη ευκαιρία για λύση του Κυπριακού να πάει χαμένη λόγω προεδρικών εκλογών. Πώς τεκμηριώνετε αυτήν σας την εκτίμηση;
-Πρώτα απ’ όλα, ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών στην Έκθεση που υπέβαλε πρόσφατα, μιλά για μια χαμένη ιστορική ευκαιρία επίλυσης του Κυπριακού. Και όταν ο Γενικός Γραμματέας μιλά για ιστορική ευκαιρία, δεν μπορεί ένας τρίτος να τον αμφισβητήσει ότι η ευκαιρία δεν ήταν ιστορική. Να υπενθυμίσω κάποια πράγματα. Στο Κρανς Μοντάνα δεν πήγαμε από μόνοι μας. Μας κάλεσε ο Γενικός Γραμματέας, αφού κάλεσε τους δύο ηγέτες τον Μάιο και τους είπε θα πάμε εκεί, κυρίως να συζητήσουμε το θέμα της ασφάλειας, αλλά και τα άλλα εναπομείναντα κεφάλαια. Ο Γενικός Γραμματέας, εγώ λέω σε μια κίνηση ορόσημο, πήρε την πρωτοβουλία, αφού άκουσε όλους, και κατέθεσε ένα έγγραφο που αφορούσε το πιο σημαντικό θέμα που συζητούσαμε. Την ασφάλεια. Αυτές οι θέσεις ήταν πάρα πολύ κοντά στην επιδιωκόμενη λύση που αφορά την ασφάλεια και τις εγγυήσεις, αφού και κατά τον κ. Κοτζιά, μας απάλλασσε και από τις εγγυήσεις και από τα παρεμβατικά δικαιώματα της Τουρκίας, δίνοντας έναν συμβουλευτικό ρόλο στις εγγυήτριες δυνάμεις. Η απάντηση του Προέδρου τότε, η ενέργειά του καλύτερα, ήταν αυτό το έγγραφο να μην συζητηθεί γιατί υπήρχε ένταση. Μα όταν ο κ. Κοτζιάς αποκαλεί αυτό το έγγραφο κεκτημένο των συνομιλιών γιατί προφανώς είδε το περιεχόμενό του, πώς είναι δυνατό όταν ο Γενικός Γραμματέας σου δίνει μια τέτοια ευκαιρία, να μην την αξιοποιείς; Εγώ λέω πως θα μπορούσε να μην οδηγηθούμε σε λύση. Όμως θα είχαμε την επίσημη πλέον θέση της Τουρκίας καταγραμμένη επί του εγγράφου και, είτε θα προχωρούσαμε σε λύση του Κυπριακού, αν βεβαίως η Τουρκία συναινούσε, είτε θα της επιρριπτόταν η ευθύνη. Τώρα η Τουρκία είναι εκτός εικόνας και κάνει ό,τι θέλει.    
 
-Πώς θα προχωρούσαμε σε λύση από τη στιγμή που η Τουρκία σε καμία στιγμή στο Κρανς Μοντάνα δεν αποδέχθηκε, ούτε το άτυπο έγγραφο για τις εγγυήσεις στο οποίο αναφέρεστε ούτε φυσικά και το γνωστό πλαίσιο Γκουτέρες;
-Μα το άτυπο έγγραφο δεν συζητήθηκε. Ξεκάθαρα πράγματα, να μην θολώνουμε τα νερά. Το έγγραφο, το είπε και ο κ. Κοτζιάς, ότι ακροθιγώς αγγίξαμε αυτό το θέμα και μετά προχωρήσαμε. Ε πώς είναι δυνατό ν’ αγγίζεις ακροθιγώς κάτι και ο άλλος να το απορρίπτει; Αφού δεν το συζητήσατε.
 
-Μα ήταν ξεκάθαρα διατυπωμένες οι θέσεις της Τουρκίας κατά την παραμονή στο Κρανς Μοντάνα, πως δεν αποδέχεται κατάργηση των επεμβατικών της δικαιωμάτων ούτε και πλήρη αποχώρηση του στρατού της από την Κύπρο. Αυτά έλεγε και ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο δείπνο…
-Εκείνο το οποίο πρέπει να προκύπτει μέσα από μια διαπραγμάτευση, είναι η τοποθέτηση των δύο πλευρών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων επί συγκριμένου εγγράφου και διαδικασίας. Συνήθως οι Τούρκοι όταν θέλουν να θολώσουν τα νερά,  όταν βγουν από μια διαπραγματευτική διαδικασία λένε ό,τι θέλουν. Λένε τις πάγιες θέσεις τους και ο κυριότερος λόγος είναι γιατί θέλουν και αυτοί να διαχειριστούν τη δική τους εσωτερική κοινή γνώμη. Εκείνο όμως που έχει σημασία και πρέπει να το αντιληφθούμε είναι ότι θα έπρεπε η Τουρκία να κληθεί να τοποθετηθεί επί του συγκεκριμένου εγγράφου. Αυτό δεν έγινε και αυτό οφείλεται στην απροθυμία του κ. Αναστασιάδη να το συζητήσει. 
 
-Συνεπώς αν ήσασταν εσείς στο Κρανς Μοντάνα το διαφορετικό που θα πράττατε σε σχέση με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ποιο είναι;
-Σαφέστατα θα επέμεινα στη συζήτηση του εγγράφου. Τουλάχιστον να βγαίναμε από τη διαπραγμάτευση, είτε αξιοποιώντας όπως λέει ο Γενικός Γραμματέας αυτή την ιστορική ευκαιρία είτε να επιρριφθεί η ευθύνη στην Τουρκία. Διότι είχε συγκεκριμένο έγγραφο με συγκεκριμένο περιεχόμενο. Δεν είχαμε μια συζήτηση εν είδη ανταλλαγής απόψεων. Είχαμε κάτι συγκεκριμένο και εκεί ήταν η ευκαιρία.
 
-Πάντως σε ό,τι αφορά το θέμα της απόδοσης ευθυνών, από πλευράς Κυβέρνησης έχει επανειλημμένως λεχθεί ότι ο Γενικός Γραμματέας ήταν ξεκάθαρος από την αρχή πως δεν προτίθετο να αποδώσει ευθύνες…
-Έχω ακούσει πάρα πολλές δικαιολογίες από την Κυβέρνηση. Ο κ. Αναστασιάδης είπε και πολλά άλλα γιατί προσπαθούν να θολώσουν τα νερά. Και είπε και ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, προφανώς με τις βλέψεις στις προεδρικές εκλογές, «πώς είναι δυνατό να συμφωνήσω σε μια λύση του Κυπριακού, στην οποία θα συμμετέχει ένας εταίρος ο οποίος θα είναι υποχείριο της Τουρκίας;». Αυτό το είπε στη Γενική Συνέλευση. Δηλαδή, είναι σαν να λέει, ξέρετε δεν έχει σημασία σε τι θα καταλήξουμε διότι ο άλλος εταίρος θα είναι προέκταση της Τουρκίας. Ο μέσος πολίτης τι θα σκεφτεί; Ας μην καταλήξουμε διότι ο άλλος εταίρος είναι κακόπιστος συνεργάτης. Αυτά τα κάνει ο Πρόεδρος, συνεχώς μια στην πρόκα και μια στο πέταλο. Τα κάνει όλα αυτά για να ικανοποιεί δύο ακροατήρια. Και δυστυχώς, αυτή του η προσέγγιση δεν του προσδίδει πλέον την αξιοπιστία να έρθει και να πει στα Ηνωμένα Έθνη ας πάμε απ’ εκεί που μείναμε. Γιατί θα του πει κάποιος λογικός άνθρωπος τρίτος, όταν είχες τη διαδικασία μπροστά σου γιατί δεν προχώρησες, τι έχει αλλάξει τώρα;
 
-Εσείς σε περίπτωση εκλογής σας θα προχωρήσετε σε ένα νέο γύρο διαπραγματεύσεων χωρίς όρους και προϋποθέσεις όπως κατηγορείτε τον Πρόεδρο ότι πράττει; Δεν είναι και για εσάς απαραίτητη η επαρκής διαδικασία για μια νέα προσπάθεια, προκειμένου να έχει επιτυχή αποτέλεσμα; 
-Άλλο η επαρκής προετοιμασία κάποιων βδομάδων για μια νέα διαδικασία ώστε να καταλήξουμε και άλλο να βάζουμε και να προτάσσουμε τέτοιου είδους προϋποθέσεις όπως Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, έχει γίνει και αναφορά στο άνοιγμα της Αμμοχώστου, όλα αυτά παραπέμπουν σε βάθος χρόνου. Αυτά τα έχουμε ξαναζήσει, και να σας υπενθυμίσω ότι το 1994 όταν εγκαταλείψαμε τις Ιδέες Γκάλι και κινδυνεύαμε να μας επιρριφθεί η ευθύνη, έλεγε τότε ο μακαριστός Πρόεδρος Κληρίδης ότι δεν κάθομαι σε συνομιλίες εκτός αν υπάρχει σύγκλυση απόψεων. Και επειδή υπήρχε και μια παράλληλη διαδικασία που ήταν η προσπάθειά μας να ενταχθούμε στην Ε.Ε., ή μάλλον να μας αναγνωρίσουν το δικαίωμα της υποψήφιας χώρας, μας είπαν αν δεν αρχίσετε συνομιλίες, δεν έχει προοπτική ένταξης. Τα λέω γιατί η ιστορία του παρελθόντος μας φωτίζει, ότι όποτε εμείς στείλαμε το Κυπριακό με τις δικές μας προϋποθέσεις σε βάθος χρόνου, την πληρώσαμε. Και θα την πληρώσουμε και τώρα.
 
Η στρατηγική του Νικόλα
-Αυτό θα συμβεί και με τη νέα στρατηγική που εισηγείται ο Νικόλας Παπαδόπουλος;
-Ο κ. Παπαδόπουλος τουλάχιστον έχει πιο ξεκάθαρη θέση. Λέει, δεν θα αρχίσουμε καθόλου γιατί πιστεύει ότι πρέπει να φύγουν όλα από το τραπέζι και έχει και νέα στρατηγική, η οποία ουσιαστικά δεν θα αρχίσει τη διαδικασία και φυσικά θα μας επιρριφθεί και ευθύνη. Ο κ. Αναστασιάδης, για να χαϊδέψει τα αυτιά δύο ακροατηρίων, λέει στο ένα ακροατήριο, «εγώ θα αρχίσω από εκεί που έμεινα» και λέει και στο άλλο ακροατήριο, «όταν θα καταλήξω, αν καταλήξω, μπορεί και να καταλήξω σε κάτι το οποίο ο άλλος εταίρος θα είναι υποχείριο της Τουρκίας». Δηλαδή να μην καταλήξω. Αυτού του είδους η διγλωσσία έχει καταγραφεί και στη διεθνή κοινότητα και είναι πολύ επικίνδυνη κατά την άποψή μου. Διότι μια διαδικασία αν δεν την αρχίζεις σου φορτώνεται η ευθύνη και κλείνει το θέμα, μια διαδικασία αν ξεκινήσει με τις προϋποθέσεις οι οποίες ισχύουν, δηλαδή στο πλαίσιο Γκουτέρες και αξιοποιώντας τις σημερινές συγκλίσεις, και δεν είσαι απολύτως πειστικός και πιστεύεις σε αυτή τη διαδικασία, το Κυπριακό το έθαψες.
 
-Επί της ουσίας της στρατηγικής του Νικόλα Παπαδόπουλου, γιατί την απορρίπτετε;
-Ο κ. Παπαδόπουλος πρώτα απ’ όλα δεν έχει ξεκαθαρίσει τη θέση του όσον αφορά τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Ούτε καν βάζει στο στόμα του αυτή τη λέξη. Να υπενθυμίσω ότι η επίσημη θέση του ΔΗΚΟ πάντα ήταν και βρίσκεται και στο Καταστατικό για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Ο κ. Παπαδόπουλος επίσης δεν ξεκαθαρίζει τη θέση του σε κάτι πάρα-πάρα πολύ σημαντικό. Διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία σημαίνει δύο περιοχές, που είναι το διζωνικό, και το δικοινοτικό σημαίνει πολιτική ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Δηλαδή οι δύο κοινότητες στο κεντρικό κράτος θα έχουν τη συνδιαχείριση στη βάση της πολιτικής ισότητας. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει αποτελεσματική συμμετοχή. Πότε οι Τουρκοκύπριοι απόκτησαν αυτό το δικαίωμα της αποτελεσματικής συμμετοχής; Το απέκτησαν με το Σύνταγμα του 1960, δεν είναι προϊόν των γεγονότων του 1974. Άρα η πολιτική ισότητα είναι κατοχυρωμένη στο Σύνταγμα του 1960 και πάμε να κάνουμε είναι να αποκεντρώσουμε αυτό το κράτος διοικητικά, ώστε κάποιες από τις εξουσίες του να παραχωρηθούν σε δύο πολιτείες. Αυτό, δεν το απαντά ο κ. Παπαδόπουλος. Βέβαια, όσον αφορά το βασικό, λέει ότι όλες οι συγκλίσεις οι οποίες έχουν επιτευχθεί μέχρι τώρα πρέπει να εγκαταλειφθούν και να πάμε σε κάτι νέο. Και είπε ότι θέλει να ακολουθήσει μια πολιτική, η οποία θα προκαλέσει κόστος στην Τουρκία. Και εγώ λέω. Ποια είναι αυτή η πολύ ευφάνταστη πολιτική που θα προκαλέσει κατά την άποψή του κόστος στην Τουρκία;
 
-Μα έχει ήδη παρουσιάσει τη στρατηγική του. Και στο τέλος της ημέρας, γιατί να μην δοκιμάσουμε κάτι καινούργιο από τη στιγμή που με την πεπατημένη δεν είχαμε εδώ και τόσα χρόνια το επιθυμητό για εμάς αποτέλεσμα;
-Δεν ξέρω αν κάποιος βλέπει το μέγεθος της Κύπρου, αλλά απ’ ότι γνωρίζω η Κύπρος δεν είναι μεγαλύτερη από τη Ρωσία. Διότι η Ρωσία, η οποία είναι μια υπερδύναμη, πρόσφατα είχε μια αντιπαράθεση με την Τουρκία και μπορούσε να τις προκαλέσει οικονομικό κόστος κλείνοντας την στρόφιγγα του γκαζιού Αντιθέτως, όχι μόνο δεν έκλεισε τη στρόφιγγα του γκαζιού, τους έδωσε και δεύτερο αγωγό και τώρα τους πουλά και S-400. Και διερωτώμαι, εάν πραγματικά ο κ. Παπαδόπουλος πείθει έναν λογικά σκεπτόμενο μέσο πολίτη, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα έχει τη δύναμη να επιβάλει αυτό το πολιτικό και οικονομικό κόστος. Πολύ φοβάμαι το κόστος θα το εισπράξουμε εμείς και θα μας μείνει η διχοτόμηση. Και εμείς θα πληρώνουμε το κόστος, διότι η Τουρκία θα ασκεί απόλυτη επικυριαρχία ειδικά πάνω στην οικονομία μας και αν δοκιμάσουν καμιά φορά να αποσταθεροποιήσουν τα κατεχόμενα, θα την πληρώσουμε εμείς πάρα πολύ ακριβά.
 
Οι συνεργασίες του δεύτερου γύρου
-Έτσι όπως περιγράφετε τις θέσεις του Νικόλα Παπαδόπουλου, πώς θα ζητήσετε και στη βάση ποιου πλαισίου θα επιδιώξετε τη στήριξή του στον δεύτερο γύρο, όπως και των κομμάτων που τον υποστηρίζουν, εάν είστε εσείς που θα περάσετε στην δεύτερη Κυριακή;
-Το ΔΗΚΟ απ’ ότι γνωρίζω, και αυτή είναι η εκπεφρασμένη θέση του διαχρονικά, στηρίζει λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Άρα, πρέπει ο κ. Παπαδόπουλος να ξεκαθαρίσει τη θέση του. Έχετε ακούσει, είμαι σίγουρος, ότι εντός του ΔΗΚΟ υπάρχουν φωνές οι λένε πως οι τοποθετήσεις που γίνονται τελευταία είναι εκτός γραμμής. Εάν λοιπόν όπως εμείς κρίνουμε ο κ. Παπαδόπουλος βρίσκεται εκτός δευτέρου γύρου, προφανώς η πρότασή του θα έχει απορριφθεί και θα πρέπει να επαναδιατυπώσει τη θέση του. Και αυτό που τον καλώ, δεν είναι να κάνει κάτι διαφορετικό από αυτό που έκανε το κόμμα του ή ακόμα που έκανε ο μακαριστός Σπύρος Κυπριανού και ο Τάσσος Παπαδόπουλος. Είναι να επαναδιατυπώσει τις βασικές αρχές λύσης του Κυπριακού, είναι να επαναβεβαιώσει ότι όντως οι ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου τον εκφράζουν και αυτό είναι αρκετό.
 
-Δηλαδή θα ζητήσετε τη στήριξη του Νικόλα Παπαδόπουλου βάζοντας όρους και προϋποθέσεις;
-Δεν βάζω προϋποθέσεις. Τους λέω: Συμφωνείτε με τις ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου; Συμφωνείτε με την 8^η Ιουλίου όπως την υπέγραψε ο Τάσσος Παπαδόπουλος; Αυτές δεν είναι θέσεις δικές μου, είναι διαχρονικές θέσεις του ΔΗΚΟ.
 
-Αυτά ισχύουν και για την ΕΔΕΚ;
-Βεβαίως και για την ΕΔΕΚ. Για όλες τις πολιτικές δυνάμεις, διότι όλοι συμμετείχαν στο Εθνικό Συμβούλιο.
 
-Όμως η ΕΔΕΚ έχει με επίσημο τρόπο αποκηρύξει τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία…
-Πρέπει και οι φίλοι στην ΕΔΕΚ να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους εάν συμφωνούν με τις ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου του 2009. Σε αυτό δεν έχουν τοποθετηθεί. Ο δεύτερος γύρος θα είναι ευκαιρία να διατυπώσουν ξεκάθαρα τη θέση τους διότι δεν θα είναι στον δεύτερο γύρο.
 
-Άρα θεωρείτε πως υπάρχει και θα υπάρχει πρόσφορο έδαφος για σύναψη συνεργασιών μεταξύ πρώτου και δεύτερου γύρου;
-Αυτές οι συνεργασίες θα γίνουν στη βάση ενός διαχρονικού πλαισίου που αφορά το Κυπριακό. Εγώ δεν άλλαξα τις θέσεις μου. Κάποιοι άλλοι άλλαξαν τις θέσεις τους. Αλλά υπάρχει και η οικονομία. Και υπάρχουν πάρα πολλές θέσεις που ακούω και από την ΕΔΕΚ, και κάποιες επί μέρους θέσεις που έχω ακούσει από τον κ. Παπαδόπουλο, που κινούνται στη σωστή κατεύθυνση. Άρα θα υπάρξει κοινό έδαφος συζήτησης και σε θέματα οικονομίας και είμαι σίγουρος ότι θα έχουν την ευκαιρία να επιβεβαιώσουν αυτό που είπε ο κ. Παπαδόπουλος πριν από μερικές βδομάδες, ότι θα εργαστεί για να απομακρυνθεί η Κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη.
 
-Πρώτιστο θέμα όμως δεν θα είναι το Κυπριακό; Υπάρχει άλλωστε επί τούτου και σχετική συνεδριακή απόφαση του κόμματος το οποίο σας υποστηρίζει, του ΑΚΕΛ…
-Αυτό αφορά το ΑΚΕΛ, μην βάζετε το ΑΚΕΛ στην εικόνα, τώρα έχετε μια ανεξάρτητη υποψηφιότητα.
 
-Δεν θα έχει λόγο και ρόλο το ΑΚΕΛ δηλαδή;
- Αυτή, το πώς θα χειριστεί τα θέματα, θα είναι μια απόφαση του ανεξάρτητου υποψήφιου Προέδρου της Δημοκρατίας. Επαναλαμβάνω, οι θέσεις αρχών στο Κυπριακό δεν είναι υπό διαπραγμάτευση, διότι είναι διαχρονικές θέσεις ολόκληρης της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Δεν είναι θέμα προσώπων, είναι θέμα αξιοπιστίας της δικής μας κοινότητας.
 
-Στο σενάριο που δεν βρίσκεστε τελικά στον δεύτερο γύρο, εσείς είστε διατεθειμένος να κάνετε «εκπτώσεις» από τις θέσεις σας παρέχοντας στήριξη σε κάποιων από τους σημερινούς ανθυποψηφίους σας; 
-Όπως γνωρίζετε όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η δική μας υποψηφιότητα έχει μια ανοδική πορεία και μία δυναμική και δεν θα βρεθούμε σε αυτό το ενδεχόμενο. Να σας υπενθυμίσω ότι η δική μου υποψηφιότητα δοκιμάστηκε ξανά το 2013 κάτω από χειρότερες πολιτικές συνθήκες. Περάσαμε στον δεύτερο γύρο και ήμασταν μόνο τριάντα χιλιάδες ψήφους μακριά από την Προεδρία.
 
Η σχέση μου με το ΑΚΕΛ
-Υπερτονίζετε, και το πράξατε και πριν από λίγο, τον ανεξάρτητο χαρακτήρα της υποψηφιότητάς σας. Δεν είναι όμως μια πραγματικότητα ότι ο Σταύρος Μαλάς υποστηρίζεται από το ΑΚΕΛ και εκ των πραγμάτων έχει και το ΑΚΕΛ λόγο και ρόλο στην προσπάθειά σας για εκλογή στην Προεδρία της Δημοκρατίας;
-Κατ’ αρχήν η δική μου υποψηφιότητα για να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα, χαρακτηρίζεται από ένα ιδεολογικό στίγμα. Πάντοτε άνηκα στον χώρο της κεντροαριστεράς, αυτό δεν είναι μυστικό, και βεβαίως όταν κάποιος έχει μια κεντροαριστερή πολιτική προσέγγιση είναι πολύ φυσικό να βρίσκεται κοντά σε κόμματα που βρίσκονται σε αυτή την περιοχή. Και το ΑΚΕΛ είναι ένα τέτοιο κόμμα. Άρα η σχέση μου με το ΑΚΕΛ πάντοτε ήταν μια σχέση κάθετης πολιτικής συνεργασίας, διότι δεν υπήρξα ποτέ μέλος ή οτιδήποτε, πάντοτε συνεργάστηκα στη λογική των λεγόμενων Νέων Δυνάμεων και σε αυτή τη δεξαμενή προσωπικοτήτων που ονομάζονται Νέες Δυνάμεις, έχουν πολιτευτεί άτομα από σχεδόν ολόκληρο το πολιτικό φάσμα της χώρας μας. Αυτή είναι η σχέση μου. Είναι μια σχέση συγγενών πολιτικών συγκλίσεων. Συγγενών, όχι ταυτόσημων.  
 
-Παρ’ όλα αυτά, δεν σας ενοχλεί που όπως λένε και κάποιοι από τους πολιτικούς σας αντίπαλους, αποτελέσατε τη δεύτερη επιλογή του συγκεκριμένου κόμματος;
-Τα έχουμε πει όλα αυτά και αυτή η συζήτηση έχει εξαντληθεί. Δεν ενδιαφέρει κανέναν αυτή συζήτηση. Και να σας υπενθυμίσω και κάτι γιατί η ιστορία είναι εκεί. Ο Γιώργος Βασιλείου ήταν η δεύτερη επιλογή του ΑΚΕΛ το 1988 και εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
 
Είμαι πολυσυλλεκτικός…
-Όμως εσείς πώς θα εκλεγείτε από τη στιγμή που φαίνεται ότι η υποψηφιότητά σας δεν είναι πολυσυλλεκτική καθότι δύσκολα παρεισφρέει σε ψηφοφόρους άλλων κομμάτων πέραν από αυτούς του ΑΚΕΛ; 
-Το 10% της ΕΔΕΚ που έρχεται προς τη δική μου υποψηφιότητα, το 5,8% του ΔΗΚΟ που έρχεται προς τη δική μου υποψηφιότητα, ένα μικρό κομμάτι από τον ΔΗΣΥ, δεν σημαίνει ότι υπάρχει πολυσυλλεκτικότητα; Άλλωστε, στην τελευταία δημοσκόπηση, αν δείτε τα ποσοστά του ΑΚΕΛ, είναι χαμηλότερα από τη δική υποστήριξη. Ε πώς είναι δυνατό το ΑΚΕΛ να καταγράφει χαμηλότερα ποσοστά και εγώ να καταγράφω ψηλότερα; Από κάπου έρχονται αυτοί οι ψήφοι.
 
-Θεωρείτε, δηλαδή, την υποψηφιότητά σας πολυσυλλεκτική;
-Αυτό λένε οι δημοσκοπήσεις σε αντίθεση με κάποιες άλλες υποψηφιότητες που είναι καθαρά κομματικές.
 
Υπάρχει ανάπτυξη, αλλά…
-Σε ό,τι αφορά την οικονομία, λένε κάποιοι πως προσεγγίζετε εντελώς μηδενιστικά το έργο της παρούσας Κυβέρνησης. Έτσι έχουν τα πράγματα;
-Αυτή η τοποθέτηση πως υπάρχει μια μηδενιστική προσέγγιση είναι λανθασμένη. Έχω πει κατ’ επανάληψη πάρα πολλές φορές ότι δεν μπορείς να παραγνωρίσεις ότι υπάρχει ανάπτυξη. Το ερώτημα είναι σε ποια κατεύθυνση κινείται αυτή η ανάπτυξη και εάν όντως η ίδια η κοινωνία νιώθει ότι αυτός ο πλούτος που παράγεται κατανέμεται σε όλη την κοινωνία. Κάποια δεδομένα. Το τέλος του 2012 ο κίνδυνος φτωχοποίησης ήταν 17,1. Σήμερα, και αυτά είναι στατιστικά της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας, ο κίνδυνος φτωχοποίησης είναι 32. Ε πώς είναι δυνατό να πας από στο 17 στο 32 και να λες ότι έχω ανάπτυξη; Κάτι συμβαίνει. Ανάπτυξη μπορεί να έχεις σε μια οικονομία, το ερώτημα είναι πώς αυτή η ανάπτυξη κατανέμεται. Και είναι εδώ που εμείς λέμε ότι παρόλο που κάποιοι τομείς συγκυριακά πήγαν πολύ καλά και το κράτος εισπράττει, αυτή η ανάπτυξη δεν αγγίζει την μεγάλη πλειοψηφία του λαού. Και κάτι άλλο. Υπάρχουν σήμερα 370 000 χιλιάδες εργαζόμενοι. Το 2012 υπήρχαν 385 000. Από αυτές τις 370 χιλιάδες που υπάρχουν σήμερα, οι 300 είναι του ιδιωτικού τομέα, και οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα συνεχώς συρρικνώνονται. Έρχεται κάποιος λογικός άνθρωπος και ρωτά. Πώς είναι δυνατό όταν οι μισθοί συρρικνώνονται και κόσμος αναγκάζεται να εργαστεί με 600-700 ευρώ, να θεωρούμε ότι η οικονομία και η κοινωνία πάει μπροστά; Και κάτι άλλο, διότι και πάλι υπάρχει παραπληροφόρηση. Το 2013, μετά το κούρεμα καταθέσεων, η οικονομία έπαθε ουσιαστικά μια απότομη καθίζηση. Σήμερα που μιλάμε, με συνθήκες ανάπτυξης, το ΑΕΠ της χώρας βρίσκεται στο επίπεδο του 2009. Τι σημαίνει αυτό το πράγμα; Σημαίνει ότι χτυπήσαμε πάτο και ακόμα πιο κάτω όταν ανέλαβε αυτή η Κυβέρνηση και σιγά-σιγά βγαίνουμε πάνω. Αυτή η διαπίστωση δεν γίνεται εν είδη επίκρισης και να πούμε πως είναι όλα μαύρα. Και να σας υπενθυμίσω πως όταν το 2013 ο κ. Αναστασιάδης παραλάμβανε την εξουσία, έλεγε ότι παραλαμβάνει καμένη γη. Τον ερωτώ. Το 2012 ο αριθμός των εργαζομένων ήταν μεγαλύτερος, ο κίνδυνος φτωχοποίησης ο μισός, ο δείκτης φτώχιας ήταν πιο χαμηλός, το εισόδημα για να θεωρείσαι φτωχός ήταν δεκάμιση χιλιάδες, σήμερα είναι οκτώμισι χιλιάδες. Εάν τότε ήταν καμένη γη, τι είναι σήμερα; Εγώ δεν θα χρησιμοποιήσω αυτούς τους όρους, γιατί αυτοί οι όροι είναι ισοπεδωτικοί. Και δεν θα πω ποτέ μα ποτέ, και θα είναι άδικο, ότι δεν υπάρχει ανάπτυξη. Αλλά να είμαστε αντικειμενικοί και να μην χαϊδεύουμε τα αυτιά των πολιτών.      
 
-Μα η Κυβέρνηση ακριβώς το αντίθετο λέει. Ότι δεν χαϊδεύει τα αυτιά των πολιτών και ότι αναγνωρίζει πως υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να γίνουν…
-Μίλησε για το μεγάλο success story.  
 
Το κούρεμα και οι ευθύνες
-Τηρουμένων των αναλογιών και δεδομένων των γεγονότων που μεσολάβησαν μέσα στην τελευταία πενταετία…
-Τα οποία προκλήθηκαν από τη διακυβέρνηση Αναστασιάδη, μετά το κούρεμα. Επειδή ακριβώς γνωρίζουν ότι το κούρεμα ήταν η γενεσιουργός αιτία η οικονομία να πιάσει πάτο και δεν θέλουν να το χρεωθούν, προσπαθούν να το χρεώσουν και αυτό σε άλλους. Να σας θυμίσω τι μου έλεγε στο τελευταίο debate. Να μην τα πιάσουμε τώρα όλα αυτά, διότι ο κ. Αναστασιάδης αν είναι κάτι το οποίο έχει γράψει μια μνημονιακή πολιτική παρακαταθήκη, είναι στις λεγόμενες δεσμεύεις του.    
 
-Λέτε δηλαδή ότι η προηγούμενη Κυβέρνηση είναι άμοιρη ευθυνών για την κατάσταση στην οποία οδηγήθηκε η οικονομία και το γιατί και πώς φθάσαμε στο να αναγκαστούμε να δεχθούμε το κούρεμα;
-Δύο διαφορετικά πράγματα. Η προηγούμενη Κυβέρνηση διαχειριζόταν το δημοσιονομικό και είχε ευθύνη διότι δεν έλαβε έγκαιρα μέτρα, ώστε να συγκρατηθούν οι δαπάνες. Εγώ το είπα και στις προηγούμενες εκλογές, ότι κακώς την περίοδο 2009-10 έδωσε εκείνα τα χρήματα, ήταν περίπου 500 εκατομμύρια πακέτο, λέω κακώς. Αλλά τώρα που γνωρίζουμε τα μεγέθη, ξέρουμε ότι ακόμα και σε συνθήκες λιτότητας, τα δημοσιονομικά και με ψηλότερο χρέος μπορούμε να τα διαχειριστούμε, ενώ την πραγματική οικονομία δεν μπορούμε να την διαχειριστούμε και βλέπετε τι γίνεται ακόμα με τις τράπεζες. Ε πού ήταν το πρόβλημα τελικά; Στις τράπεζες, είναι ξεκάθαρο.
 
-Στις τράπεζες, αλλά με μια Κυβέρνηση που ουδόλως αγαστές ήταν οι σχέσεις της με τον τότε Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας…
-Να υποθέσω δηλαδή ότι επειδή ο κ. Χριστόφιας δεν είχε καλή σχέση με τον κ. Ορφανίδη, αυτό επηρέαζε την κρίση του κ. Ορφανίδη; Αυτά είναι πολιτική χαμηλού επιπέδου. Ο κ. Ορφανίδης ήταν ο επόπτης των τραπεζών, έκανε ράχες στους τραπεζίτες να κάνουν αυτά που έκαναν, δεν τους επόπτευε σωστά, και μας οδήγησε σε αυτή την κατάρρευση. Και τώρα που έχουμε ανατινάξει το τραπεζικό σύστημα, προσπαθούμε να τα φορτώσουμε σε άλλους. Απόλυτη ήταν η ευθύνη του κ. Ορφανίδη στη διαχείριση των τραπεζών, έστω και αν ήθελε να ασκήσει και λίγη πολιτική σε σχέση με τις σχέσεις του με τον κ. Χριστόφια. Να θυμίσω ότι οι τοποθετήσεις του κ. Ορφανίδη στο παρελθόν, ξέφευγαν από την αρμοδιότητά του ως επόπτης και έλεγαν διάφορα για τα δημοσιονομικά.
 
-Απόλυτη ήταν και ευθύνη του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας για τα δημοσιονομικά;
-Σαφέστατα είχε ευθύνη για τα δημοσιονομικά, αλλά θέλω να σας υπενθυμίσω και κάποια πράγματα. Όταν την περίοδο που δεν ήμουν υπουργός, το 2008 με 2010, θυμάστε που συζητείτο να παρθούν μέτρα για την αύξηση του εταιρικού φόρου; Ε ποιος τα απέρριψε; Ο κ. Αβέρωφ και ο κ. Παπαδόπουλος.
 
Η οικονομική μου πολιτική
-Εσείς ποιο οικονομικό μοντέλο σκοπεύετε να εφαρμόστε αν εκλεγείτε Πρόεδρος;
-Ξέρετε, αυτή η ιστορία με το οικονομικό μοντέλο κατά την άποψή μου και με όλο το σέβας υποδηλώνει μια άγνοια. Το οικονομικό μοντέλο της Κύπρου είναι δεδομένο. Υπάρχει το κράτος και υπάρχει η πραγματική οικονομία. Το ερώτημα είναι ποιος είναι ο ρόλος του κράτους. Και ο ρόλος του κράτους πρέπει να είναι μια ισορροπημένη παρέμβαση από την μια, να αφήνει τον ιδιωτικό τομέα να αναπτύσσεται, και από την άλλη είναι να δημιουργεί ένα δίχτυ προστασίας στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού και να παρέχει υπηρεσίες, που ο ιδιωτικός τομέας δεν παρέχει. Εδώ είναι η διαφορά. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον κ. Αναστασιάδη και την Κυβέρνηση. Τι λέει; Ο ιδιωτικός τομέας και η ελεύθερη οικονομία έχει τους μαγικούς τρόπους να διορθώσει τα πάντα. Ποιο είναι το αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής; Απορρύθμιση για παράδειγμα των εργασιακών σχέσεων που είναι κάτι πολύ βασικό. Αυτή είναι μια βασική διαφορά μεταξύ εμένα και του κ. Αναστασιάδη. Τεσσεράμισι χρόνια διακυβέρνησης και θυμήθηκε πριν λίγες μέρες να μιλήσει για κατώτατο μισθό για να κοροϊδέψει τον κόσμο. Γιατί έχεις την ανάγκη μετά από  τεσσεράμισι χρόνια που κυβέρνησες να μιλήσεις για κατώτατο μισθό; Διότι πραγματικά νιώθεις την πίεση από τον κόσμο, του οποίου ζητάς την ψήφο του τώρα, ότι έχουν απορρυθμιστεί οι εργασιακές σχέσεις και έχει φορτωθεί ο απλός πολίτης το κόστος της κρίσης. Αν ήταν μια άλλη Κυβέρνηση όμως, πιο ευαίσθητη, θα προστάτευε. Γι’ αυτό η πρότασή μου είναι ο καθορισμός κατώτατου μισθού. Όμως πήγα και λίγο πιο προχωρημένα και αν θέλετε πιο προοδευτικά και είπα ότι θα δίνουμε στους καλούς εργοδότες που εφαρμόζουν τις συλλογικές συμβάσεις και τον κατώτατο μισθό τα κίνητρα. Δεν θέλω τον εργοδότη να μην έχει κίνητρο να πληρώσει τον εργαζόμενό του σωστά. Πρέπει να έχει κίνητρο. Αυτή είναι μια ισοζυγισμένη οικονομική πολιτική. Δυστυχώς λοιπόν, η προσέγγιση του κ. Αναστασιάδη και της Κυβέρνησής του είναι να κοινωνικοποιεί τις αποτυχίες του ιδιωτικού τομέα και βεβαίως να ιδιωτικοποιεί όλα τα κεκτημένα. Κλασικό παράδειγμα η Cyta και η ΑΗΚ, που ήταν η αντιπολίτευση η οποία τους σταμάτησε για να μην τα πωλήσουν.
 
-Συνεπώς ο Σταύρος Μαλάς τάσσεται υπέρ της ιδιωτικής πρωτοβουλίας ή όχι; 
-Ασφαλέστατα είμαι υπέρ της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Ήμουν και υπουργός Υγείας και είχα πολύ έντονη άποψη να αναθέτουμε υπηρεσίες στον ιδιωτικό τομέα. Όμως, η ιδιωτική πρωτοβουλία και ο ρόλος της δεν είναι άσπρο-μαύρο. Εκεί που το κράτος για παράδειγμα πρέπει να έχει περισσότερο ρόλο, όπως στο τομέα της υγείας, για να έχεις και συγκράτηση του κόστους, είναι κάτι που εφάρμοσαν όλες οι χώρες. Εκεί όμως που το κράτος δεν μπορεί να κάνει την δουλειά του, σε πολλούς τομείς της πραγματικής οικονομίας, δεν πρέπει να ανακατεύεται. Πρέπει όμως να ρυθμίζει. Και ένας τρόπος να ρυθμίζει είναι με σωστό και δίκαιο φορολογικό σύστημα, με δίκαια προστασία των εργαζομένων, με ευκαιρίες να αναπτυχθεί πραγματικά ο άνθρωπος, όλα αυτά είναι συστατικά στοιχεία μια προοδευτικής διακυβέρνησης που σέβεται το μεικτό οικονομικό μοντέλο της χώρας μας και έχει την ισορροπημένη πολιτική, από την μια να κάνει σωστή δημοσιονομική πολιτική, αλλά να μην αφήνει τον ιδιωτικό τομέα ελεύθερο.
 
-Άρα η λέξη κλειδί της δικής οικονομικής πολιτικής που προκρίνετε είναι η λέξη ισορροπημένη;   
-Σαφέστατα. Να μην είναι ετεροβαρής. Να είναι ισορροπημένη.
 
Πολύ κρίσιμες εκλογές
-Καταληκτικά, ένα τελευταίο μήνυμα που θα θέλατε να στείλετε στους ψηφοφόρους…
-Αυτές οι εκλογές είναι πάρα πολύ κρίσιμες εκλογές και θέλω να καλέσω τους πολίτες να προβληματιστούν με καθαρό μυαλό. Κανένας δεν πρόκειται να επιλύσει όλα τα προβλήματα της κοινωνίας, αυτό είναι ξεκάθαρο και όσοι υπόσχονται πάρα πολλά, ιδιαίτερα εκείνοι που κυβερνούν τώρα και δυο μήνες πριν από τις εκλογές αρχίζουν και μοιράζουν υποσχέσεις, κατά την άποψή μου δεν πρόκειται να τα εφαρμόσουν. Αλλά ούτε εκείνοι που λένε μεγάλα λόγια δεν πρόκειται να τα εφαρμόσουν. Η δική μου προσέγγιση είναι. Το κράτος θα πρέπει από την μια να βάλει κάποιες προτεραιότητες που αφορούν τους νέους, τους εργαζόμενους, την παιδεία, την υγεία, τους συνταξιούχους, να τους στηρίξει, να δώσουμε την ευκαιρία ειδικότερα στους νέους να έχουν ποιοτικές θέσεις εργασίας στον μέγιστο δυνατό βαθμό και βεβαίως αξιοποίηση των επιστημόνων μας, ενώ σε δεύτερο βαθμό να προβληματιστούμε σε ένα βάθος χρόνου, αρχής γενομένης από την επόμενη Κυβέρνηση, για το πώς αξιοποιούμε καλύτερα και άλλους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας μας, δίνοντας περισσότερη έμφαση και στη γεωργία και στην κτηνοτροφία και στην μεταποιητική βιομηχανία και στην ύπαιθρο και στη δημιουργία πυρήνων τεχνολογικής ανάπτυξης. Και βέβαια, θα προσπαθήσουμε με αποφασιστικότητα, χωρίς επικίνδυνες προσεγγίσεις και σχοινοβασίες, να προχωρήσουμε στην επίλυση του Κυπριακού. Γιατί κανένας, μα κανένας, δεν μπορεί να εγγυηθεί πραγματική οικονομική ανάπτυξη αν θεωρεί ότι αυτή η οικονομική ανάπτυξη μπορεί να επισυμβεί σε μια ημικατεχόμενη χώρα, την οποία η Τουρκία πιθανότατα, αν θέλει, μπορεί ν’ αποσταθεροποιήσει και να δημιουργήσει ακόμα και ένα σοβαρότατο οικονομικό κόστος. Αξιοπιστία.