Το αφεντικό για τις φυλακές του ΣτΕ, Γιαν Κλάισεν στον REPORTER: Πρότυπό μας η Κύπρος

Εξαιρετική εντύπωση άφησε σε όλους τους συμμετέχοντες το διήμερο συνέδριο διευθυντών φυλακών του Συμβουλίου της Ευρώπης, που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Κύπρο και συγκεκριμένα στην Αγία Νάπα, με τη συμμετοχή εκατό σαράντα διευθυντών φυλακών και αρκετών άλλων ηχηρών ονομάτων από σχεδόν όλες τις ευρωπαΐκές χώρες, οι οποίοι επικεντρώθηκαν στο φλέγον ζήτημα του εκσυγχρονισμού και της βελτίωσης των φυλακών.
 
Τρανό παράδειγμα για όλους τους σύνεδρους και φάρο τον οποίο πρέπει να ακολουθήσουν κι άλλες φυλακές στην Ευρώπη, είναι οι φυλακές της Κύπρου, οι οποίες τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει άλματα προόδου και προσφέρουν υψηλών προσδοκιών υπηρεσίες στους κρατούμενους, έτσι ώστε όταν έρθει η ώρα της αποφυλάκισης τους, να επανενταχθούν ομαλά στην κοινωνία.
 
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, αναλώθηκε αρκετός χρόνος στην τεχνητή νοημοσύνη και τη ψηφιακή επανάσταση, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν έτσι ώστε να βοηθήσουν τους κρατούμενους στις φυλακές, αλλά και να αποτρέψουν δυσάρεστα περιστατικά.
 
Μιλώντας στον REPORTER, o Γιαν Κλάισεν, Διευθυντής της Κοινωνίας της Πληροφορίας και Δράσης εναντίον του Εγκλήματος του Συμβουλίου της Ευρώπης, αναφέρθηκε εκτενώς και με παραδείγματα σε τρόπους που η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει τους κρατούμενους στις φυλακές σε όλη την Ευρώπη. 
 
Όπως εξήγησε ο κ. Κλάισεν, στο συνέδριο, δόθηκαν πολλά πρακτικά παραδείγματα για το πώς η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των κρατουμένων, αλλά και ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν. 

 

«Για παράδειγμα, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στην κατανομή φυλακισμένων σε διάφορα κελιά και ποιος πρέπει να διαμένει με ποιον. 'Η μπορεί να ελέγξει ότι μια ομάδα (κρατουμένων) ταιριάζει, γεγονός που μειώνει την πιθανότητα για συγκρούσεις στη φυλακή», όπως εξήγησε. 
 

 

Πέρα από την κατανομή και τη σωστή διαχείριση των κρατουμένων, υποστηρίζει ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να συμβάλει ως αποτρεπτικός παράγοντας στις αυτοκτονίες, οι οποίοι σε αρκετές ευρωπαϊκές φυλακές βρίσκονται σε έξαρση.
 
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «κάθε αυτοκτονία είναι μία αυτοκτονία που θα μπορούσε να προληφθεί εάν υπήρχαν μηχανήματα, για παράδειγμα ειδικές κάμερες, που θα μπορούσαν, χρησιμοποιώντας την τεχνητή νοημοσύνη, να αναγνωρίσουν συμπεριφορές στα κελιά φυλακισμένων που παρακολουθούνται ήδη. Άρα μπορούμε να στραφούμε σε αυτούς τους φυλακισμένους που έχουν υψηλό ρίσκο για αυτοκτονία. Μπορεί και κάποιος άνθρωπος να τους παρακολουθεί, αλλά είμαστε άνθρωποι και μπορεί κάτι να μας αποσπάσει την προσοχή. Όμως ένα μηχάνημα μπορεί να ειδοποιήσει το προσωπικό αν κάτι πάει λάθος σε ένα κελί».
 

Στο σημείο αυτό έκανε ιδιαίτερη μνεία στην Κύπρο, όπου ανέφερε ότι τα τελευταία χρόνια, τέτοια περιστατικά, αυτοκτονιών δηλαδή, μειώθηκαν σημαντικά.

 

«Το 2015,2016 και 2017 δεν υπήρξε αυτοκτονία στις Κεντρικές Φυλακές, ενώ το 2018 έχει καταγραφεί μόλις μια αυτοκτονία γεγονός που δείχνει ότι η κατάσταση έχει βελτιωθεί σε πολύ σημαντικό βαθμό»
 

 

Μίλησε ακόμα για τα παραδείγματα της Ιαπωνίας και της Αυστραλίας και τις μεθόδους που υιοθέτησαν. Οι μεν σε ηλικιωμένους, οι δε σε κρατούμενους. Συγκεκριμένα όπως είπε ο κ. Κλάισεν, στην Ιαπωνία επιστρατεύονται ρομπότ για να κάνουν παρέα σε ηλικιωμένους. Δεν αντικαθιστούν τους ανθρώπους, όμως είναι πιο διαδραστικά από την τηλεόραση. Αυτό θα μπορούσε να είναι μια λύση και για τους κρατούμενους.
 
Αντίθετα, στην Αυστραλία υπήρξε κάποια δοκιμή για τους κρατούμενους η οποία όμως δεν πρέπει να εφαρμοστεί στην Ευρώπη, όπως εξήγησε.
 
«Αφέθηκαν ελεύθεροι κρατούμενοι με ηλεκτρονικό έλεγχο. Φορούσαν ηλεκτρονικά βραχιόλια και όταν έκαναν κάτι ή πήγαιναν κάπου που δεν θεωρείτο ορθό, τους έκαναν ένα μικρό ηλεκτροσόκ, ωστόσο οι περισσότεροι διευθυντές, δεν θεωρούν ότι θα έπρεπε να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα», σύμφωνα με τον κ. Κλάισεν. 
Αναφέρθηκε επίσης και στο παράδειγμα της Φινλανδίας, όπου οι φυλακισμένοι εστιάζονται στην ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης.
 
«Είναι ένα πρότζεκτ με τη συνεργασία εταιρείας τεχνικών ηλεκτρονικών υπολογιστών. Στόχος είναι, όταν αποφυλακίζονται οι φυλακισμένοι, να έχουν δεξιότητες που θα καταστήσουν πολύ πιο εύκολη την επανένταξή τους στην κοινωνία και θα μειώνουν τον κίνδυνο να επαναλάβουν τα εγκλήματά τους», σημείωσε.
 
Με βάση αυτά τα παραδείγματα οι φυλακές μπορούν να καταστούν πιο ασφαλείς για τους φυλακισμένους, όπως είπε ο κ. Κλάισεν.
 
Ο φυλακισμένος που του έδειξε την ανάγκη για τεχνητή νοημοσύνη
 
Για να γίνει πιο κατανοητή η ανάγκη χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης στις φυλακές, έδωσε ένα παράδειγμα το οποίο ανέφερε και κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, όπως μας εξήγησε.
 
Όπως είπε ο κ. Κλάισεν, κάποτε ένας φυλακισμένος του είχε πει ότι «αυτή τη στιγμή ζούμε σε έναν ψηφιακό κόσμο και εάν δεν υπάρχεις ψηφιακά και δεν έχεις καμία πρόσβαση, κατά κάποιο τρόπο γίνεσαι ένα μη-άτομο. Και φυσικά αυτό είναι αλήθεια. Είναι επίσης αλήθεια ότι η κοινωνία αλλάζει πολύ γρήγορα».
 
Πριν από 20 χρόνια, συνέχισε, «κανείς δεν είχε έξυπνο κινητό, το facebook δεν υπήρχε. Και εάν κάποιος βρίσκεται για κάποια χρόνια στη φυλακή και δεν έχει εκπαίδευση, ούτε γνώση για τη ψηφιακή ανάπτυξη, τότε αυτό το άτομο επιστρέφει στην κοινωνία εντελώς χαμένο. Άρα υπάρχει πραγματική ανάγκη για τις φυλακές να προετοιμάζουν τους φυλακισμένους για τον ψηφιακό κόσμο με την απελευθέρωσή τους».
 
Οι δεσμοφύλακες και ο υπερπληθυσμός
 
Εκτός από τις προτάσεις και τις εισηγήσεις που έγιναν, αλλά και τα παραδείγματα που συζητήθηκαν, ένα άλλο φλέγον ζήτημα είναι οι δεσμοφύλακες και η αλληλεπίδραση που έχουν με τους κρατούμενους, αλλά και ο υπερπληθυσμός των φυλακών στην Ευρώπη.
 
Σε ότι αφορά τους κρατούμενους και κυρίως εκείνους που κινδυνεύουν, επεσήμανε ότι, «δεν θα πρέπει να μοιράζονται υποδομές με ένα άτομο με το οποίο δεν είναι συμβατοί. Μια λύση που θα βοηθήσει είναι να απελευθερωθεί χρόνος του προσωπικού, για να περνούν περισσότερη ώρα με τους φυλακισμένους, επειδή κάποια άλλα αυτόματα πράγματα μπορούν να γίνονται καλύτερα από μηχανές - ρομπότ. Έτσι το προσωπικό θα μπορεί να μιλά στους φυλακισμένους και πιστεύω είναι προς το συμφέρον των φυλακισμένων αυτό και προς το συμφέρον της κοινωνίας».

 

Ο κ. Κλάισεν, ανέφερε ακόμη ότι ένα άλλο σοβαρό ζήτημα είναι ο υπερπληθυσμός στις ευρωπαϊκές φυλακές.

 

«Αν μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε ρομπότ, τότε το προσωπικό θα μπορεί να κινείται πιο ελεύθερα και να κάνει περισσότερη ποιοτική δουλειά, όπως με το να έρχεται σε επαφή με τους φυλακισμένους, επειδή ο στόχος είναι, όταν ο φυλακισμένος επιστρέψει στην κοινωνία, να μπορέσει να επανενταχθεί», τόνισε χαρακτηριστικά.
 
Έσχατη λύση η φυλακή αλλά… η ουσία είναι η επανένταξη
 
Κληθείς να σχολιάσει το μακροπρόθεσμο όνειρο του για τις φυλακές στην Ευρώπη, ανέφερε ότι εδώ και πολλά χρόνια το Συμβούλιο της Ευρώπης λέει πως, οι κλειστές φυλακές πρέπει να είναι η τελευταία θεραπεία.
 
Είναι ξεκάθαρο, τόνισε «ότι υπάρχουν πολύ σοβαρά εγκλήματα και οι επικίνδυνοι άνθρωποι πρέπει να διαχωρίζονται από την κοινωνία και φυσικά πρέπει να υπάρχει τιμωρία για σοβαρά εγκλήματα. Όμως υπάρχει μια πραγματική τάση και ανάγκη για εφαρμογή εναλλακτικών μέτρων αντί της ποινής φυλάκισης, όπως είναι η κοινωνική εργασία και η χρησιμοποίηση του συστήματος επιτήρησης, όχι μόνο για ανθρωπιστικούς λόγους, αλλά επειδή η έρευνα αποδεικνύει πως οι εναλλακτικές ποινές συχνά είναι πιο αποτελεσματικές ως προς το να μην διαπράξουν εκ νέου εγκλήματα και αυτός είναι και θα πρέπει να είναι ο στόχος. Μόλις ολοκληρωθεί η τιμωρία και επιστρέψουν στην κοινωνία, να γίνουν καλοί πολίτες και να μην διαπράξουν ξανά έγκλημα».

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Διαβασμένοι οι δράστες της γκανγκστερικής ληστείας στη Λεμεσό-Πώς περιγράφονται
• Πιάνουν δουλειά οι Ισραηλίτες στη λίμνη του Ξυλιάτου-Έρευνες για τη μικρή Σιέρρα
• Απαγωγή νεαρής στη Λεμεσό-Η πληροφορία από μάρτυρα και ο αναζητούμενος
• Εντοπίστηκε η νεαρή που απήχθη στη Λεμεσό-Εντάλματα σύλληψης