Χαμηλότερο του Ευρωπαϊκού μέσου όρου το ποσοστό παραβατών υπό επιτήρηση στην Κύπρο

Χαμηλότερο του Ευρωπαϊκού μέσου όρου είναι στην Κύπρο το ποσοστό των παραβατών υπό επιτήρηση, στους οποίους επιβάλλονται υπαλλακτικές της φυλάκισης ποινές, όπως για παράδειγμα η υποχρέωση για κοινοτική εργασία. Την ίδια ώρα στην Ευρώπη ο αριθμός όσων τελούν υπό επιτήρηση αυξάνεται και μειώνεται ο αριθμός των κρατουμένων.
 
Σύμφωνα με τα ετήσια στατιστικά στοιχεία του Συμβουλίου της Ευρώπης, το ποσοστό των παραβατών που βρίσκεται υπό επιτήρηση ανέρχεται σε 106 καταδικασθέντες ανά 100.000 κατοίκους, με τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο να κυμαίνεται στους 169 ανά 100.000 κατοίκους. 
 
Τα στοιχεία περιέχονται στην έρευνα «SPACE II» που παρουσιάστηκε σήμερα στο 24ο Συνέδριο των Διευθυντών Φυλακών και Υπηρεσιών Επιτήρησης του Συμβουλίου της Ευρώπης, που διεξάγεται στην Αγία Νάπα. Συνολικά πάνω από 1,8 εκ. άτομα τελούν υπό την εποπτεία θεσμών επιτήρησης παραβατών στην Ευρώπη. Στην Κύπρο δεν υπάρχει ενιαία υπηρεσία επιτήρησης και αυτή η αρμοδιότητα αναλαμβάνεται από λειτουργούς των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, κατόπιν σχετικής απόφασης δικαστηρίου.
 
Εξάλλου, βάσει των στατιστικών στοιχείων του ΣτΕ, η Κύπρος έχει την 3η υψηλότερη αναλογία ξένων υπηκόων υπό επιτήρηση, με το ποσοστό να ανέρχεται στο 27,3% όταν ο μέσος Ευρωπαϊκός όρος περιορίζεται στο 7,1%. Η αναλογία των γυναικών υπό επιτήρηση είναι η δεύτερη χαμηλότερη στην Ευρώπη, με 5,3%, μετά την Ελλάδα όπου το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 3,8%.
 
Επίσης, βάσει των στοιχείων που παρείχαν 33 σωφρονιστικά ιδρύματα, τον μεγαλύτερο αριθμό κρατουμένων και ατόμων υπό επιτήρηση μαζί έχουν η Ρωσία (769 ανά 100.000 κατοίκους), η Λιθουανία (627) και η Σκοτία (548). Η Κύπρος με 180 κρατούμενους και άτομα υπό επιτήρηση ανά 100.000 κατοίκους, κατατάσσεται στις χώρες με τα μικρότερα αντίστοιχα ποσοστά στην Ευρώπη.
 
Μεταξύ άλλων, από την έρευνα προκύπτει ότι στην Ευρώπη αυξάνεται ο αριθμός των ατόμων στα οποία επιβάλλονται υπαλλακτικές ποινές, αντί της φυλάκισης, όπως είναι η ηλεκτρονική επιτήρηση, η κοινοτική εργασία ή ο κατ’ οίκον περιορισμός. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το ΣτΕ, στις 31 Ιανουαρίου 2018 συνολικά 1.810.357 άτομα στην Ευρώπη τελούσαν υπό επιτήρηση 41 αρμόδιων Υπηρεσιών που συμμετείχαν στην έρευνα. Την ίδια ώρα αναφέρεται ότι ο αριθμός των κρατουμένων στην Ευρώπη μειώνεται, με την αναλογία να ανέρχεται το 2018 σε 102,5 κρατούμενους ανά 100.000 κατοίκους.
 
Οι Υπηρεσίες με τον υψηλότερο αριθμό ατόμων υπό επιτήρηση είναι αυτές της Τουρκίας (471 άτομα ανά 100.000 κατοίκους), του Βελγίου (426), της Σκοτίας (411), της Λιθουανίας (392) και της Ρωσίας (350). Ακολουθεί η Ρουμανία με 343, η Λετονία με 333, η Εσθονία με 331, η Μολδαβία με 321, η Αγγλία και η Ουαλία με 317. Άλλες περιπτώσεις όπου καταγράφεται υψηλότερο του Ευρωπαϊκού μέσου όρου ποσοστό επιτήρησης είναι η Πορτογαλία (300), η Γαλλία (262), η Ολλανδία (251), η Τσεχία (248), η Σλοβακία (223) και η Μάλτα (217).
 
Σύμφωνα με το ΣτΕ, το υψηλό ποσοστό των ατόμων υπό επιτήρηση σε αρκετές χώρες δείχνει την ραγδαία εξάπλωση των υπαλλακτικών μέτρων που επιβάλλονται στην Ευρώπη, αν και παρατηρούνται μεγάλες διαφορές σε κάθε περιοχή. Στις περισσότερες χώρες, προστίθεται, το ποσοστό όσων τελούν υπό επιτήρηση ανά 100.000 κατοίκους είναι μεγαλύτερο από το ποσοστό της αναλογίας κρατούμενων ανά 100.000 κατοίκους, με εξαίρεση τη Σερβία, τη Νορβηγία, την Ελβετία, την Βουλγαρία, την Ισπανία, το Αζερμπαϊτζάν και τη Ρωσία.
 
Τσεχία, Μολδαβία, Ρωσία και Λιθουανία είναι χώρες με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά επιτήρησης και φυλάκισης, ενώ Νορβηγία, Ελβετία, Φινλανδία και Μονακό έχουν εξίσου χαμηλά ποσοστά επιτήρησης και φυλάκισης, συμπληρώνεται.
 
Αναφέρεται ακόμη ότι το Συμβούλιο της Ευρώπης καλεί διαρκώς τα κράτη μέλη να κάνουν χρήση υπαλλακτικών ποινών και μέτρων, αντί της φυλάκισης, όσο πιο συχνά γίνεται, καθώς αυτά συμβάλουν στην ενσωμάτωση των παραβατών στην κοινωνία, βελτιώνουν τη λειτουργία των φυλακών και αποτρέπουν φαινόμενα υπερπληθυσμού.
 
Υπενθυμίζεται ότι το 2017 η Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης επικαιροποίησε τις συστάσεις του 1992 για τις ποινές και τα μέτρα, συμβουλεύοντας τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την αναλογική και δίκαιη εφαρμογή τους, λαμβάνοντας υπόψη τις παραβάσεις και το προφίλ των υπόπτων ή παραβατών.
 
Σκοπός είναι να ενθαρρυνθούν τα κράτη να κάνουν χρήση αυτών των υπαλλακτικών ποινών και μέτρων αντί της φυλάκισης και να μην λειτουργούν ως συμπληρωματικές κυρώσεις.
 
Αναφέρεται τέλος ότι αν προστεθεί ο συνολικός αριθμός των ατόμων υπό επιτήρηση στον συνολικό αριθμό των κρατουμένων στην Ευρώπη προκύπτει ότι πάνω από 3 εκ. άνθρωποι τελούσαν συνολικά υπό την επιτήρηση των Ευρωπαϊκών σωφρονιστικών διοικήσεων την 31η Ιανουαρίου 2018. Η εκτίμηση αυτή θεωρείται συντηρητική, καθώς βασίζεται στις πληροφορίες που παρείχαν 37 Υπηρεσίες Επιτήρησης και 44 διοικήσεις φυλακών.
 
Πηγή: ΚΥΠΕ