Οι εκτιμήσεις για την πορεία του ιού, ο άλυτος γρίφος και οι αφανείς ήρωες

Είναι  τόσο μεγάλη η παγκόσμια αλλά και εγχώρια ροή ειδήσεων και τόσες οι απόψεις, που σχεδόν όλες οι ερωτήσεις προς τους επιστήμονες, που συνδράμουν στο έργο του Υπουργείου Υγείας, αφορούν αποκλειστικά στα ευρήματα της καταγραφής της πορείας του κορωνοϊού.
 
Πίσω από αυτή την τιτάνια προσπάθεια βρίσκονται, όμως δεκάδες άνθρωποι, που άλλοι εθελοντικά και άλλοι υπερβαίνοντας κατά πολύ το καθορισμένο ωράριο εργασίας τους, μάχονται καθημερινά για να συλλέξουν όσες περισσότερες πληροφορίες μπορούν, προκειμένου να γίνει χαρτογράφηση της νόσου στην Κύπρο. Σε αυτά τα στοιχεία στηρίζονται και οι πολιτικές αποφάσεις για τα περιοριστικά μέτρα.
 
Ένα από τα μέλη αυτής της ομάδας, είναι ο Επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας και Δημόσιας Υγείας της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κύπρου, Γιώργος Νικολόπουλος. Ο άνθρωπος από τα χείλη του οποίου κρεμόμαστε κάθε Πέμπτη, όταν αναλύει τα στοιχεία που συλλέγονται.
 
«Είμαι μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής και μαζί με άλλους συναδέλφους μου από άλλα πανεπιστήμια, όταν κληθήκαμε από τον υπουργό Υγείας να συνδράμουμε στην προσπάθεια αυτή, απαντήσαμε καταφατικά. Ήταν καθήκον μας να βοηθήσουμε», αναφέρει.
 
Ο Γιώργος Νικολόπουλος, ο οποίος κατάγεται από την Ελλάδα βρίσκεται εδώ και τέσσερα χρόνια στην Κύπρο. Μιλώντας στον REPORTER, αναφέρθηκε στους ανθρώπους πίσω από το μεγάλο έργο της καταγραφής, στις εκτιμήσεις των ειδικών καθώς και στους
άλυτους γρίφους της νόσου.
 
Έχουμε μια πτωτική πορεία των κρουσμάτων τις τελευταίες ημέρες. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας;
Έχουμε μία πτωτική πορεία, την οποία παρακολουθούμε. Είχαμε μία κορυφή, ελπίζουμε να μην έχουμε μία δεύτερη κορυφή στη συνέχεια. Εάν έχουμε δεν αποκλείεται να είναι χαμηλότερη. Χαιρόμαστε που κινείται πτωτικά. Μακάρι να φτάσουμε στις επόμενες 15-20 μέρες, να είναι πολύ μικρός ο αριθμός, αν γίνεται και μηδενικός.
 
Εμείς παρακολουθούμε και τις εισαγωγές στα νοσοκομεία. Φαίνεται να είναι στα 12-14 άτομα κάθε μέρα στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Αυτό μπορεί να πάει και πιο πάνω αφού έχουμε ακόμα διαγνώσεις που γίνονται, αλλά προς το παρόν, δεν στρεσάρει το σύστημα υγείας και αυτό είναι το καλό.
 
Μας στεναχωρεί πολύ που χάσαμε τόσους συνανθρώπους μας. Κάθε ζωή είναι σημαντική. Είναι σημαντικό πως δεν έχουμε τάση να βλέπουμε κάθε μέρα να αυξάνονται με μεγάλους ρυθμούς και σίγουρα η θνησιμότητα, άμα τη δούμε ανά εκατό χιλιάδες πληθυσμό είμαστε σε πολύ καλό επίπεδο σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.
 
Πότε πιστεύετε ότι  θα εξέλθουμε από αυτήν την κατάσταση;
Από το όλο πρόβλημα δεν είναι εύκολο να εξέλθουμε θα πάρει καιρό, διότι πρέπει να φτιαχτεί εμβόλιο ή μια πολύ αποτελεσματική θεραπεία. Αυτό σημαίνει πως έχουμε μπροστά μας αρκετούς μήνες, όχι μόνο για την Κύπρο αλλά για όλη την ανθρωπότητα.
 
Σε πρώτη φάση, που είναι να μην το αφήσουμε να εξαπλωθεί ραγδαία και να δημιουργήσει πρόβλημα, θα έχουμε σε δύο εβδομάδες μια καλή εικόνα, για το αν το έχουμε πετύχει. Μετά πρέπει να σχεδιάσουμε πώς συνεχίζουμε. Δεν είναι κάτι που αποφασίζουμε μόνοι μας. Θα πρέπει να δούμε τι γίνεται και στις άλλες χώρες.
 
Ευελπιστώ ότι είμαστε σε πολύ καλό δρόμο, βλέποντας όλα τα στοιχεία τους θανάτους, τις εισαγωγές ασθενών και τις διαγνώσεις έχω την αισιοδοξία ότι είμαστε σε καλό δρόμο. Δεν μπορώ να σας πω ότι τελειώσαμε, αλλά είμαστε σε καλό δρόμο.
 
Οι δύο ιδιαίτερες περιπτώσεις στην Κύπρο
 
Γιατί στην Αραδίππου υπήρξε αυτή η εξάπλωση;
Δεν υπάρχει επιστημονική μελέτη για το τι ακριβώς έγινε και γιατί στην Αραδίππου. Διαπιστώνουμε το πρόβλημα και προσπαθούμε να το περιορίσουμε και να το ελέγξουμε. Σε όλες τις περιπτώσεις από κάπου μπαίνει ο ιός. Στην Ελλάδα μπήκε στην Ηλεία και τις περιοχές της Αχαΐας, όταν επέστρεψαν οι εκδρομείς από τους Αγίους Τόπους. Στην Ιταλία ξεκίνησε από τη Βόρειο Ιταλία. Το ζήτημα είναι να έχεις το σύστημα να το καταλάβεις εγκαίρως και να κάνεις παρεμβάσεις και νομίζω σε αυτό είμαστε σε καλό δρόμο.
 
Στην Αραδίππου υπάρχει ένα ιδιαίτερο στοιχείο σε σχέση με τα παγκύπρια αποτελέσματα. Είναι πιο πολλές οι γυναίκες που προσβλήθηκαν.  Κάποιοι λένε ότι ενδεχομένως να έγινε διάδοση σε κάποιες κηδείες…
Αυτό είναι ένα στοιχείο σωστό. Έχουμε περισσότερες γυναίκες και μεγαλύτερης ηλικίας σε σχέση με τον μέσο όρο των περιστατικών και την κατανομή στο σύνολο. Ωστόσο, αυτό θέλει περισσότερη διερεύνηση. Έχουμε κάποια στοιχεία από τη διερεύνηση των επαφών, πρέπει να τα αναλύσουμε όμως, για να έχουμε περισσότερα.
 
Είναι πιο ξεκάθαρη η περίπτωση της Πάφου;
Ναι, αυτή σχετίζεται με το νοσοκομείο. Εκεί υπήρξε ενδονοσοκομειακή μετάδοση, το πρόβλημα απλώθηκε και είναι πιο ξεκάθαρα τα πράγματα.
 
Η παράμετρος του καπνίσματος και οι ασυμπτωματικοί
 
Στα τελευταία στοιχεία που δώσατε στη δημοσιότητα βάλατε και παράμετρο για τους καπνιστές. Είναι τελικά επιβαρυντικός παράγοντας το κάπνισμα, επειδή υπάρχουν διφορούμενες απόψεις.
Δεν έχουμε καμία εικόνα για το κάπνισμα προς το παρόν, απλώς γνωρίζουμε όλοι, πως λειτουργεί επιβαρυντικά για το αναπνευστικό σύστημα, άρα ενδεχομένως να επηρεάζει και την πιθανότητα να έχεις βαριά νόσηση.  Ωστόσο, δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία που να το συνδέσουν είτε με τη μόλυνση με τον κορωνοϊό είτε με το πώς εξελίσσεται η νόσος. Επειδή όμως γίνεται η κουβέντα αυτή, θέλουμε να δίνουμε προς τα έξω την πληροφορία που συλλέγεται. Σε μια δεύτερη φάση μπορούμε να δούμε τους καπνιστές αν είναι περισσότεροι ή λιγότεροι, σε αυτούς που νοσηλεύτηκαν, σε αυτούς που μπήκαν στις ΜΕΘ, σε αυτούς που πέθαναν κ.λπ. Από κει και πέρα χρειάζονται στοχευμένες έρευνες, οι οποίες θα γίνουν και για το κάπνισμα και για άλλους παράγοντες.
 
Μια άλλη παράμετρο που προσθέσατε είναι οι ασυμπτωματικοί ασθενείς με κορωνοϊό. Πόσο σας ανησυχούν;
Είναι κάτι που επίσης το παρακολουθούμε, επειδή γίνεται αναφορά πως παίζουν ρόλο στην αλυσίδα μετάδοσης. Προφανώς κυρίως είναι οι συμπτωματικοί που παίζουν ρόλο αλλά παίζουν και οι ασυμπτωματικοί. Παίζει επίσης ρόλο και η προσυμπτωματική περίοδος, μία δύο μέρες, δηλαδή πριν εμφανίσει κάποιος τα συμπτώματα.
 
Πρέπει να  δούμε και αυτές τις περιπτώσεις περισσότερο. Στην τελευταία αναφορά είδαμε πως είναι πιο νέοι σε ηλικία ενώ υπάρχει και μία διαφορά ως προς την κατανομή του φύλου. Μας απασχολούν οι ασυμπτωματικοί εξού και οι δειγματοληψίες που γίνονται για να δούμε ποιο είναι το ποσοστό των ανθρώπων με ενεργό λοίμωξη, αφού αρκετοί από αυτούς ενδεχομένως να μην το γνωρίζουν.
 
Ένας από τους πιο μεγάλους γρίφους, είναι το γιατί πεθαίνουν πιο πολλοί άνδρες. Βρήκε την απάντηση η επιστημονική κοινότητα;
Αυτό είναι ένα ερώτημα, που δεν μπορώ να σας το απαντήσω. Πρέπει να δεις, και μιλάω και διεθνώς, εάν υπάρχουν άλλοι παράγοντες που δίνουν αυτή την εικόνα. Για παράδειγμα αυτοί οι άνδρες που φύγαννε, αν είχαν και άλλα χρόνια νοσήματα και επομένως να οφείλεται σ’ αυτό και όχι στο φύλο. Όμως, μπορεί να υπάρχει και κάτι που να σχετίζεται με το φύλο. Δεν είναι κάτι που μπορούμε να απαντήσουμε. Θέλει ψάξιμο.
 
Τελικά ο κόσμος πρέπει να φορά ή όχι μάσκα;
Η μάσκα είναι ξεκάθαρο πως πρέπει να τη φοράει αυτός που έχει συμπτώματα, πρέπει να τη φοράει κάποιος που φροντίζει κάποιο με συμπτώματα, πρέπει να τη φοράει το ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό μέσα στα νοσοκομεία. Εκεί λοιπόν είναι ξεκάθαρο.
Υπάρχει βέβαια και το τι γίνεται στην κοινότητα. Θα έλεγα ότι αυτοί που είναι σε χώρους εργασίας και εκτίθενται καθημερινά, για παράδειγμα σε υπεραγορές, φούρνους κ.λπ πρέπει να τη φορούν. Μένει πλέον για μας τους υπόλοιπους. Το αμερικανικό κέντρο ελέγχου νοσηματων CDC, θεωρεί πως με τα στοιχεία που έχει οι ασυμπτωματικοί παίζουν ρόλο στη μετάδοση, άρα πρέπει να φοράμε μάσκα.
 
Η μάσκα στην κοινότητα, πρέπει να τονίσω, είναι για να προστατεύσει τους άλλους, δεν είναι τόσο για μας. Πρέπει να το καταλάβει ο κόσμος. Αντίθετα θα έλεγα, ότι η μάσκα μπορεί να μας δημιουργήσει και ζητήματα επειδή μπορεί να μην προσέξουμε άλλες παραμέτρους, όπως το πλύσιμο των χεριών ή την τήρηση των αποστάσεων.
 
Ο ΠΟΥ δεν θεωρεί, πάντως πως δεν είναι η πιο σημαντική παράμετρος για να ελέγξεις  τη μετάδοση. Θεωρεί την αποστασιοποίηση, το τεστ και τη διερεύνηση των επαφών, πιο σημαντικές. Λαμβάνει επίσης υπόψη το ότι μπορεί να εξαντληθούν οι ιατρικές μάσκες και να υπάρξουν άλλα προβλήματα. Θεωρούμε πως είναι ένα θέμα που σε κάποια φάση θα ξεκαθαρίσει, θα το δούμε με το Υπουργείο Υγείας.
 
Οι δεκάδες εθελοντές
 
Πίσω από την καταγραφή της πορείας της νόσου στην Κύπρο βρίσκονται πολλοί επιστήμονες, καθηγητές και πολλοί άλλοι. Πόσο δύσκολη είναι το έργο της συλλογής στοιχείων;
Πρέπει να ξέρει ο κόσμος πως δεν είναι καθόλου απλό να συγκεντρώσει κάποιος αυτή την πληροφορία. Είναι πληροφορία εργαστηριακή, όπου ένας γιατρός ή ένας άλλος επαγγελματίας θα πάρει δείγμα από κάποιον, θα συμπληρώσει στοιχεία, θα πάει στο εργαστήριο, θα βγούνε τα αποτελέσματα και θα ενημερωθεί η Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης. Όλα αυτά καθώς έρχονται μπορεί να έχουνε προβλήματα και γίνεται μια τιτάνια προσπάθεια από τη Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης του Υπουργείου Υγείας και από εμάς, που προσφέρουμε εθελοντικά. Όλα τα μέλη της Συμβουλευτικής, προς τον υπουργό Υγείας,  Επιτροπής προσπαθούμε να εξασφαλίσουμε πως η πληροφορία που λαμβάνει ο κόσμος, όπως ανακοινώνεται μέσα από στοιχεία (infographics και reports) έχει περάσει από διεξοδικό ποιοτικό έλεγχο. Θέλουμε να είμαστε σίγουροι πως ότι ανακοινώνεται είναι σωστό και να βασίσουμε την πολιτική μας σε αυτά. Υπάρχουν και άλλες μεθοδολογίες και σύντομα θα δείχνουμε και τέτοια αποτελέσματα.
 
Ποιοι βρίσκονται πίσω από αυτή την προσπάθεια;
Είναι πάρα πολλοί. Οι υπάλληλοι του Υπουργείου Υγείας δουλεύουνε υπερωριακά. Τους βλέπουμε από το πρωί, μέχρι το βράδυ. Πρέπει να ακουστεί και γι’ αυτούς ένα μπράβο. Υπάρχουν επίσης αρκετοί φοιτητές από ιατρικές σχολές των πανεπιστημίων, που βοηθούν πάρα πολύ στην ιχνηλάτηση επαφών. Είναι κι αυτό μια τεράστια προσπάθεια που γίνεται. Μιλάω για δεκάδες φοιτητές.
 
Στην ομάδα που αναλύουμε είναι δύο συνάδελφοι που βοηθούν, είναι άλλοι που θα βοηθήσουν σε άλλα πράγματα που θα συγκεντρώσουμε. Υπάρχουν πάρα πολλοί με εθελοντική εργασία. Τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής, προσφέρουμε εθελοντικά, είναι μια προσφορά στον υπουργό Υγείας, ο οποίος μας κάλεσε.
 
Πόσο ψυχοφθόρος είναι για σας αυτή η διαδικασία;
Είναι για όλο τον κόσμο μια ψυχοφθόρα κατάσταση. Έχει μεγάλη αγωνία ο κόσμος. Θέλει να επιστρέψει στην καθημερινότητα. Είναι γι’ αυτό που μιλάμε στα ΜΜΕ, ώστε να υπάρξει ένα κανάλι επικοινωνίας με τον κόσμο για να μην διαδίδονται φήμες και να διατηρήσει ο κόσμος την ψυχραιμία του.
 
Για το προσωπικό που δουλεύει στα νοσοκομεία και στις λοιπές δομές υγείας, που έχει το μεγάλο φορτίο αλλά και για μας τους επιστήμονες, είναι επίσης ψυχοφθόρο. Δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο. Κάθε μέρα εκτός από τις άλλες υποχρεώσεις που έχουμε, εγώ ως καθηγητής στο πανεπιστήμιο όπως και άλλοι συνάδελφοι συνεχίζουμε τη διδασκαλία και παράλληλα να έχουμε και αυτό. Πρέπει όμως να προσφέρουμε. Είναι κοινωνική προσφορά και καθήκον μας…
 
 ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Δειτε Επισης

Επανέρχεται με επιστολή προς Υφ. Πρόνοιας για το Πασχαλινό Επίδομα η ΕΚΥΣΥ
Βαφεάδης: Δεν έχει ληφθεί η εγγυητική για Λιμάνι και Μαρίνα Λάρνακας
Αισιοδοξία Κουμή για αντίστοιχες επιδόσεις στις τουριστικές αφίξεις με το 2023 παρά τις προκλήσεις
Ζητά από υποψήφιους δέσμευση για προώθηση των αιτημάτων της ΟΠΑΚ
Τροποποίηση κανονισμού ΕΕ για προστασία καταναλωτών, ζητά ο ΓΔ του Υπ. Ενέργειας
Μισοάδειο βλέπουν το ποτήρι μονογονιοί, πολύτεκνοι και συνταξιούχοι-Θέτουν σειρά αιτημάτων στο τραπέζι
Μιχαηλίδου: Έμφαση στην προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των παιδιών
Στο 11,7% η διαφορά ακριβότερου από φθηνότερο καλάθι προϊόντων-Αυξήσεις σε λαχανικά, αλλαντικά και όσπρια
Η εκπαίδευση Νοσηλευτών επίκεντρο επιστολής προς υπ. Υγείας από αρμόδιους Συνδέσμους
Η θέση ΥΠΑΝ για τις καταγγελίες για σχολεία-«Μεμονωμένα περιστατικά, κοινωνικό φαινόμενο η βία»