Οι νέες αυξήσεις στα καύσιμα, το χρηματιστήριο ρύπων και η μεγάλη ευκαιρία

Μεγάλη συζήτηση και τεράστιες αντιδράσεις, έφερε την προηγούμενη εβδομάδα η απόφαση του υπουργού Ενέργειας, Γιώργου Λακκοτρύπη, για νέες αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων, που έχει ως στόχο την επίτευξη των οδηγιών της Ε.Ε. που τέθηκαν για την Κύπρο, μέχρι το τέλος του 2020.
 
Η αναπόφευκτη αύξηση στις τιμές των καυσίμων, που σύμφωνα με τον υπουργό θα είναι της τάξεως των 2,5 σεντ ανά λίτρο στην αμόλυβδη, οφείλεται κυρίως στην αποτυχία της Κύπρου να πιάσει τον ευρωπαϊκό στόχο που είναι το 10% στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) από τις μεταφορές, αλλά κρύβει και μια μεγάλη ευκαιρία για πάταξη του φαινομένου της χρήσης καυσίμων από τα κατεχόμενα.
 
Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat την προηγούμενη εβδομάδα, η Κύπρος είναι ουραγός στον σχετικό πίνακα, με τις χώρες που κατάφεραν να πιάσουν τους στόχους για τις ΑΠΕ στις μεταφορές.
 
Συγκεκριμένα, η Κύπρος βρίσκεται στα μισά του δρόμου, αφού κατάφερε να πιάσει μόλις το 5% του στόχου μετά την ανακοίνωση του υπουργικού διατάγματος. Μετά το διάταγμα του υπουργού Ενέργειας, η Κύπρος αναμένεται να φτάσει το 7,3%, με ένα ποσοστό 2,7% να υπολείπεται για να επιτευχθεί ο ευρωπαϊκός στόχος για το τέλος του 2020.
 
Για όσες χώρες δεν καταφέρουν να πιάσουν τους στόχους, η Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει βαριά πρόστιμα, ωστόσο στην περίπτωση της Κύπρου, ενδεχομένως αυτό να αποφευχθεί, μέσω του ευρωπαϊκού χρηματιστηρίου ρύπων.
 
Το ευρωπαϊκό χρηματιστήριο ρύπων
Η Κύπρος θα καταφύγει στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίου Θερμοκηπίου (Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.) ή αλλιώς, το European Union Emission Trading Scheme (EU ETS) ή κοινώς το Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ρύπων.
 
Στην ουσία, η Κυβέρνηση θα προχωρήσει σε στατιστική μεταβίβαση των στόχων που έχει ήδη ξεπεράσει, πουλώντας τους και θα αγοράσει δικαιώματα στους στόχους που δεν κατάφερε να πιάσει.
 
Με απλά λόγια, η Κύπρος θα πουλήσει δικαιώματα που αφορούν στους στόχους των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας των ΑΠΕ συνολικά ή τους στόχους που αφορούν στις ΑΠΕ για θέρμανση και ψύξη.
 
Την ίδια ώρα, θα αγοράσει δικαιώματα που αφορούν τους στόχους των μεταφορών και έτσι με αυτόν τον τρόπο θα επιτευχθεί ο στόχος του 10%, χωρίς να επωμιστούν οι καταναλωτές επιπλέον κόστος.
 
Όσον αφορά τους υπόλοιπους στόχους, η Κύπρος στον συνολικό στόχο είναι στο 14% σήμερα και υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα είναι στο 15,5%, υπερβαίνοντας τον στόχο κατά 5,5%.
 
Ο στόχος για θέρμανση και ψύξη τέθηκε από την Ε.Ε. στο 23% και ήδη η Κύπρος ξεπέρασε το 37%. Όσον αφορά την ηλεκτροπαραγωγή ο στόχος τέθηκε στο 16% και αναμένεται μέχρι το τέλος του χρόνου, να φτάσει στο 19-20%.

Τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη
Με βάση τα στοιχεία που έδωσε την προηγούμενη εβδομάδα στη δημοσιότητα η Eurostat, το μερίδιο των ΑΠΕ στις μεταφορές για το 2018 ανήλθε στο 8% σε σύγκριση με 7,1% το 2017, 3,9% το 2008 και 1,4% το 2004.  
Στις τελευταίες θέσεις του σχετικού πίνακα, πέραν από την Κύπρο, ποσοστό κάτω του 4% καταγράφονται στην Κροατία, την Ελλάδα και την Εσθονία.
 
Η χρήση βιοκαυσίμων
Ανάμεσα στους στόχους που έθεσε η Ευρωπαϊκή Ένωση, ήταν η αύξηση της χρήσης βιοκαυσίμων. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι Βρυξέλλες ενθάρρυναν τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν μείγμα συμβατικών καυσίμων και βιοκαυσίμων. Στην Κύπρο η συγκεκριμένη τακτική δεν επιλέχθηκε εξ αρχής λόγω τεχνικών προβλημάτων.
 
Κι αυτό διότι τα βιοκαύσιμα περιέχουν βιοαιθανόλη, η οποία δύσκολα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο νησί μας, αφού έχει την ιδιότητα στις υψηλές θερμοκρασίες, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, να εξατμίζεται προτού καταναλωθεί.
 
Τι είναι τα βιοκαύσιμα;
Τα βιοκαύσιμα είναι καύσιμα από βιομάζα που χρησιμοποιούνται στις μεταφορές. Τα σημαντικότερα βιοκαύσιμα σήμερα είναι η βιοαιθανόλη (παραγόμενη από ζάχαρη και δημητριακά, χρησιμοποιείται για την αντικατάσταση της βενζίνης) και το βιοντίζελ (παραγόμενο κυρίως από φυτικά έλαια, χρησιμοποιείται για την αντικατάσταση του πετρελαίου κίνησης).
 
Σύμφωνα με την Κομισιόν, χρειαζόμαστε τα βιοκαύσιμα για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή και να βοηθήσουμε στην περικοπή των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 20%, όπως δεσμεύθηκε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το 2007. Τα βιοκαύσιμα αποτελούν την κυριότερη εναλλακτική λύση έναντι της βενζίνης και του πετρελαίου που χρησιμοποιούνται στις μεταφορές και τα οποία είναι υπεύθυνα για ποσοστό περισσότερο από 20% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
 
Οι άλλες ιδιαιτερότητες της Κύπρου
Και κάπου εδώ, προκύπτουν νέα ερωτήματα, όσον αφορά τις ιδιαιτερότητες της Κύπρου και την ουσιαστική επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων.
 
Ενώ σε όλη την ελεύθερη Κύπρο οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν τις φουσκωμένες τιμές των καυσίμων, οι οποίες εντός των ημερών θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο λόγω της χρήσης βιοκαυσίμων από τις εταιρείες εισαγωγής καυσίμων, στα κατεχόμενα, κανένας στόχος και καμία νομοθεσία δεν δεσμεύει τα πρατήρια που λειτουργούν.
 
Αυτό, έχει ως αποτέλεσμα ουσιαστικά, οι Ελληνοκύπριοι πολίτες που επιλέγουν να γεμίζουν τα ντεπόζιτα των οχημάτων τους από το ψευδοκράτος, αφενός να αποστερούν από την Κυπριακή Δημοκρατία ένα σεβαστό ποσό που θα εισέπραττε το κράτος από τη φορολογία και αφετέρου να επιβαρύνουν το περιβάλλον και να μην συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων, την μείωση των ρύπων και την προστασία του περιβάλλοντος.
 
Συνεπώς, οι Ελληνοκύπριοι που συνειδητά δεν επιλέγουν να μεταβαίνουν στα κατεχόμενα, αναγκάζονται να πληρώνουν μια σειρά από φορολογίες, οι οποίες όμως δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα στην βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.
 
Σαν να μην έφτανε αυτό, στην εξίσωση θα πρέπει να προστεθεί και μια άλλη πραγματικότητα, που αφορά στην καθημερινή διέλευση χιλιάδων Τουρκοκυπρίων στις ελεύθερες περιοχές, τα οχήματα των οποίων δεν θα είναι εφοδιασμένα με βιοκαύσιμα, αλλά με συμβατικά καύσιμα, που όπως αναφέραμε και πιο πάνω, δεν θα βοηθούν στην προστασία του περιβάλλοντος στην περιοχή μας.
 
Η μεγάλη ευκαιρία
Εδώ βρίσκεται και η υποχρέωση του κράτους να ελέγξει όσους συστηματικά επιλέγουν να γεμίζουν με καύσιμα τα οχήματά τους από το ψευδοκράτος.
 
Εδώ και χρόνια, το κράτος δήλωνε ανήμπορο να ελέγξει όσους γέμιζαν με καύσιμα τα οχήματα τους από την άλλη πλευρά του οδοφράγματος, αφού η σύνθεση των συμβατικών καυσίμων, ήταν και στις δύο πλευρές η ίδια.
 
Τώρα, με τη χρήση βιοκαυσίμων η σύνθεση των καυσίμων στα πρατήρια που λειτουργούν στην Κυπριακή Δημοκρατία, θα είναι διαφορετική, συνεπώς όπως γίνεται στις περιπτώσεις των ελέγχων για πετρελαιοκίνητα οχήματα που οι ιδιοκτήτες τους τα γεμίζουν με φθηνότερο πετρέλαιο θέρμανσης και όταν εντοπιστούν τους επιβάλλονται τσουχτερά πρόστιμα, οι συγκεκριμένο έλεγχοι θα μπορούν να γίνονται και στα οχήματα των Ελληνοκυπρίων που επιστρέφουν από τα κατεχόμενα.
 
Ο έλεγχος για το τι καύσιμα περιέχονται στο ντεπόζιτο ενός οχήματος, είναι απλός και χρειάζεται λίγο χρόνο και ελάχιστα μέσα. Υπενθυμίζεται ότι το γέμισμα των οχημάτων από πρατήρια των κατεχομένων, είναι παράνομο και το πρόστιμο προνοεί τέσσερα ευρώ το λίτρο. Η χρήση βιοκαυσίμων δηλαδή, μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία από το κράτος στην πάταξη του φαινομένου.