Το χωριό των 60 κατοίκων που δεν έχει ούτε σχολείο, ούτε ιατρείο

Χωριά Σπήλια και Κούρδαλι. Μια ιστορία που αρχίζει τον 16ο αιώνα μ.Χ., όταν κτίστηκε η εκκλησία της Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας που ήταν το κέντρο μοναστηριού που απλωνόταν γύρω της.
 
Την εποχή αυτή κτίστηκαν και άλλα μοναστήρια στην περιοχή, ενώ άρχισαν να δημιουργούνται και μικρές κοινότητες στα βουνά του Τροόδους. Εδώ ο κόσμος έβρισκε ασφάλεια από το κυνηγητό των Φράγκων αρχικά και των Τούρκων στη συνέχεια.
 
Η μονή στο Κούρδαλι είχε φαίνεται αρκετά κτήματα και έτσι εγκαταστάθηκαν οικογένειες λαϊκών οι οποίες εργάζονταν στα κτήματά της. Αργότερα η μονή κατέρρευσε και έμεινε όρθιος μόνο ο ναός.
Με την πάροδο του χρόνου το Κούρδαλι μεγάλωνε και οι κάτοικοι αποκτούσαν και δικά τους κτήματα. Επειδή όμως η κοιλάδα των Κουρδάλων είναι πολύ στενή και δεν έδινε περιθώρια ανάπτυξης, μερικοί άρχισαν να κτίζουν σπίτια ένα χιλιόμετρο πιο ψηλά, στην περιοχή του σημερινού χωριού Σπήλια, όπου υπήρχαν πιο ομαλοί τόποι και πιο ανοικτός ορίζοντας.
 
Εξάλλου από εδώ μπορούσαν πιο εύκολα να πηγαίνουν και στην κοιλάδα του Καρυδιού, όπου οι κάτοικοι δημιούργησαν περιουσίες.
 
Τα Σπήλια πήραν το όνομά τους πιθανόν από το γεγονός ότι στη δυτική πλευρά του χωριού υπήρχαν ρωμαϊκοί τάφοι (οι «σπήλιοι» όπως τους αποκαλούσαν οι κάτοικοι).

Με την πάροδο του χρόνου, τα Σπήλια εξελίχθησαν σε πιο μεγάλη κοινότητα από τα Κούρδαλι. Φαίνεται πως γύρω στο 1850, το χωριό βρισκόταν σε άνθηση. Την εποχή αυτή κτίζεται η εκκλησία του Αγίου Αντωνίου.
 
Τα δύο χωριά έφθασαν στην πιο μεγάλη ακμή τους γύρω στο 1960. Τότε τα Σπήλια αριθμούσαν γύρω στους 470 κατοίκους και το Κούρδαλι περί τους 85. Το δημοτικό σχολείο των Σπηλιών είχε 80 παιδιά και των Κουρδάλων 30. Στα Σπήλια λειτουργούσαν πέντε μπακάλικα, δύο ραφτάδικα, τέσσερα μαγαζιά με παπουτσήδες, τέσσερα καφενεία κ.α.
 
Οι πιο πολλοί άντρες εργάζονταν στα γύρω μεταλλεία του Αμιάντου, του Χρωμίου και της Φουκάσας και αρκετοί ως ξυλοκόποι, οι οποίοι δούλευαν στους τρεις εργολάβους της κοινότητας που αναλάμβαναν την εκκοπή πεύκων στα γύρω δάση.

Οι γυναίκες εργάζονταν στα κτήματα και ασκούσαν ταυτόχρονα κτηνοτροφία με κατσίκες, χοίρους και πουλερικά.

Το χωριό των 60 κατοίκων
Σήμερα τα Σπήλια αριθμούν μόνο 60 κατοίκους, ενώ δεν υπάρχει σχολείο, ούτε ιατρείο.
 
Ο REPORTER βρέθηκε στο χωριό και συνομίλησε με τον κοινοτάρχη Μιλτιάδη Ιερείδη, ο οποίος ανέφερε ότι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινότητα είναι η απουσία νοσοκομείου.
Όπως εξήγησε, οι κάτοικοι των Σπηλιών μπορούν να εξυπηρετηθούν μόνο από τα νοσοκομεία Κυπερούντας και Ευρύχου και επειδή η πλειοψηφία είναι ηλικιωμένοι, αναγκάζεται ο ίδιος ο κοινοτάρχης ή τα άλλα μέλη του κοινοτικού συμβουλίου να τους μεταφέρουν αφού δεν υπάρχουν συγγενείς.
 
«Πρώτα ερχόταν γιατρός στην κοινότητα κάθε 15 ημέρες, μετά το έκαναν μια φορά τον μήνα, ενώ τώρα δεν έρχεται καθόλου», ανέφερε ο κ. Ιερείδης.
 
Στην ερώτηση πώς είναι να ζεις σε ένα τέτοιο χωριό με τις δυσκολίες του χειμώνα, ο κοινοτάρχης απάντησε: «Σας διαβεβαιώ ότι είναι το πιο δύσκολο πράγμα, ιδίως για τους ηλικιωμένους. Έχουμε βέβαια και μικρούς σε ηλικία κατοίκους, δύο μωρά που πάνε δημοτικό στην Κακοπετριά και άλλα που πάνε νηπιαγωγείο. Για δημοτικό και γυμνάσιο εξυπηρετούμαστε από την Κακοπετριά. Άλλωστε υπάρχουν φορές που η θερμοκρασία κάποιες φορές μπορεί να πέσει και κάτω από τους 15 βαθμούς».
 
Ο κ. Ιερείδης ανέφερε περαιτέρω ότι στην κοινότητα υπάρχουν και περίπου 200 εξοχικά, τα οποία οι ιδιοκτήτες χρησιμοποιούν συνήθως τα καλοκαίρια και τις γιορτές.
 
Η ατραξιόν της κοινότητας
«Τους θέλουμε να έρχονται στο χωριό και προς τον σκοπό αυτό γίνονται διάφορες εκδηλώσεις από Ιούνιο μέχρι Σεπτέμβριο τόσο από το κοινοτικό συμβούλιο, όσο και από τους απόδημους και τον αθλητικό σύλλογο.
Έχουμε τη γιορτή του μανιταριού που έγινε θεσμός και μαζεύει 3-4 χιλιάδες κόσμο, χαιρόμαστε που μαθαίνουν τα Σπήλια και έρχονται. Επίσης στο χωριό λειτουργεί ταβέρνα, σύλλογος, ένα καφενείο που το άνοιξα ο ίδιος τελευταία, υπάρχει μπακάλικο, αλλά και το οινοποιείο με βιολογικά προϊόντα.
 
Υπάρχει ακόμα το «Μουσείο του Σκαρπάρη», ο ελιόμυλος που στέκεται εκεί από το 1900 και επίσης οι σπηλιές της ΕΟΚΑ 55-59, που είναι επισκέψιμες».
 
Επίσης στην περιοχή παράγονται γεωργικά προϊόντα όπως μήλα, καρύδια και κυδώνια, ενώ τελευταία μας παραχώρησε χώρο η Εκκλησία και φτιάξαμε και ένα κέντρο φιλοξενίας για χρήση π.χ. για μνημόσυνα, για διάφορες άλλες συγκεντρώσεις και για σκοπούς χρήσης ως κατηχητικό.
 
Χρειάζονται κίνητρα για εγκατάσταση
Ερωτηθείς για τα αιτήματα που θέλουν να απευθύνουν στο κράτος, ο κ. Ιερείδης απάντησε ότι αυτό που χρειάζεται είναι κάποιες απαλλαγές από φορολογίες ώστε να δοθεί κίνητρο για εγκατάσταση στην κοινότητα. Κυρίως όμως έθιξε τη βοήθεια που πρέπει να δοθεί στους ίδιους τους κατοίκους ώστε να γίνει καλύτερη η ζωή τους.
 
«Θέλουμε περισσότερη σημασία, ουσιαστικά βοήθεια για τους κατοίκους. Σκεφτείτε ότι για να λειτουργείς θέρμανση τον χειμώνα μπορεί να χρειάζεσαι 2 με 3 χιλιάδες ευρώ τη διμηνία για πετρέλαιο, ενώ ούτε και τα ξύλα είναι μια φτηνή επιλογή. Για τη θέρμανση έδωσαν πέρσι ένα επίδομα, ελπίζω αυτό να γίνει και φέτος, αλλά σίγουρα το ύψος του δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες», είπε ο κ. Ιερείδης.
 
Ανέφερε επίσης ότι ένα άλλο μέτρο για ανάπτυξη του χωριού είναι οι πολεοδομικές ζώνες, έσπευσε όμως να επισημάνει ότι ο ίδιος είναι αντίθετος σε τυχόν αναπτύξεις εντός του δάσους.
Ο κοινοτάρχης Σπηλιών έκανε αναφορά και σε προβλήματα που κυρίως αφορούν τις σωλήνες της υδατοπρομήθειας οι οποίες παγώνουν τον χειμώνα και σπάζουν, ενώ ανάμεσα σε προβλήματα περιέλαβε και τη συντήρηση των δρόμων.
 
«Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να φέρουμε κόσμο στην κοινότητα, αλλά χρειάζεται πολλή υπομονή. Υπάρχουν οι εκκλησίες του Αγίου Αντωνίου, η καινούρια και η παλιά, ενώ στο Κούρδαλι, τη γειτονική μας κοινότητα, βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας το οποίο έχει μέσα μία μόνο μοναχή. Έρχεται κόσμος στις λειτουργίες, μακάρι να είναι καλά. Και η εκκλησιαστική επιτροπή κάνει εκδηλώσεις για την κοινότητα».
 
Χωριό, χωρίς δεύτερη σκέψη
Πόλη ή χωριό; ρωτάμε τον κοινοτάρχη και η απάντηση είναι «χωριό» χωρίς δεύτερη σκέψη.
 
«Έχει πολλούς συνταξιούχους η κοινότητα, έχουμε και δύο οικογένειες με παιδιά που προσπαθούμε να τους προσφέρουμε βοήθεια γιατί αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Όσοι όμως μένουν εδώ πάνω είναι χαρούμενοι, υπάρχει καθαρός αέρας και κυρίως ησυχία. Επίσης εδώ είναι περιορισμένοι οι κίνδυνοι για τα παιδιά και έτσι έχουν την ευχέρεια να κινούνται ελεύθερα», είπε ο κοινοτάρχης.
 
Παρών στη συνέντευξη ήταν και το μέλος του κοινοτικού συμβουλίου Ανδρέας Θεοδότου, ο οποίος όταν ρωτήθηκε εάν επιλέγει πόλη ή χωριό, απάντησε: «Χωριό. Την πόλη σας την χαρίζω»…
 

Δειτε Επισης

Στο 8% το ποσοστό αδήλωτης εργασίας με κόστος δέκα εκ.-Αποφασίστηκε σειρά μέτρων από την Κυβέρνηση
«Τιμούμε αυτούς που έμειναν στις επάλξεις και θυσιάστηκαν για να περισώσουν την εθνική αξιοπρέπεια»
Πάνω από μισό εκατομμύριο τα συμψηφισμένα έσοδα της Κυπριακής Δημοκρατίας
Δρ Παπαγρηγορίου: Εξατομικευμένες θεραπείες για Κύπριους θα φέρει το Cyprome
Επανεξέταση απόφασης ΤΕΠΑΚ για μετακίνηση φοιτητών ζητά ο Δήμος Λεμεσού
Καρδιοχειρουργοί του Mediterranean Hospital παρακολούθησαν διάλεξη του διακεκριμένου καθηγητή Claus Preusse
Υπ. Γεωργίας: Μεγάλη η σημασία χωριστής συλλογής επικίνδυνων αποβλήτων
H ανακοίνωση του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας για τις ψηλές συγκεντρώσεις σκόνης
Στους 30 βαθμούς η θερμοκρασία-Παραμένει η σκόνη στην ατμόσφαιρα
Αναμένουν να δουν στην πράξη την εργοδότηση αλλοδαπών οι επιχειρήσεις-«Μύθος» για φθηνή λύση