Στις γειτονιές της πολιτειακής αδιαφορίας-Από τον πρώτο άστεγο στο σήμερα

06:49 - 12 Οκτωβρίου 2019

ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Ήταν περί τα μέσα του 2014, τότε δηλαδή που άρχισαν να χοροπηδούν μπροστά στα μάτια μας εικόνες που προηγουμένως περνούσαν μόνο βιαστικά μπροστά από τους δέκτες των τηλεοράσεών μας, έμοιαζαν να είναι μακριά, δεν μας αφορούσαν.

Τότε, ανάμεσα στις φυλλωσιές ενός χώρου πρασίνου στη Λευκωσία, συναντούσαμε την πρώτη ίσως άστεγη οικογένεια. Επρόκειτο για ένα ζευγάρι με δύο παιδιά που είχε μετατρέψει το αυτοκίνητό της σε σπίτι, τον ουρανό του σε ταβάνι, τα καθίσματα σε κρεβάτι. Εκεί, ανάμεσα σε ταμπλό, τιμόνι, χειρόφρενο και πορτμπαγκάζ, σφραγιζόταν η αποπνικτική καθημερινότητα μιας οικογένειας που το σοκ της πτώχευσης και της έξωσης την υποβίβασε αιφνιδιαστικά στην ανασφαλή κατάσταση του νεοάστεγου. Εκεί, πάνω σε τέσσερις ακινητοποιημένους τροχούς, ένα άλλοτε αξιοπρεπές μέσο κυπριακό νοικοκυριό βίωνε την ανέχεια σαν τιμωρία για ένα έγκλημα που ποτέ δεν διέπραξε.

Ποτέ δεν θα ξεχάσω εκείνη την εικόνα, εκείνη την επαφή. Ο πατέρας εργαζόταν ως οικοδόμος και η μητέρα σε ένα μικρό ραφείο. Τα έφερναν βόλτα με σωστό οικονομικό προϋπολογισμό, χωρίς πολυέξοδες υπερβολές. Ποτέ δεν φαντάζονταν ότι απειλούνταν από την απόλυτη υποβάθμιση των υλικών συνθηκών της ζωής τους, ποτέ δεν είχαν διανοηθεί ότι κινδύνευαν να μεταβούν βίαια από το στάτους του μικρομεσαίου στην κατάσταση του νεόπτωχου. Έβλεπαν μεν τα οικονομικά ζόρια στη γειτονιά τους, ανάμεσα στους φίλους και τους συγγενείς, ανάμεσα στην κοινωνία γενικότερα να πυκνώνουν και να τους προϊδεάζουν για τα χειρότερα, αλλά ήλπιζαν ότι οι ίδιοι θα τα κατάφερναν να παραμείνουν αξιοπρεπείς.

Όλα αυτά μέχρι το 2012. Τότε η εργοληπτική όπου δούλευε ο πατέρας έκλεισε χτυπημένη από την κρίση και ο ίδιος βγήκε στην ανεργία σαν άχρηστο εξάρτημα μιας μηχανής. Λίγο καιρό μετά έχασε τη δουλειά της και η μητέρα εξαιτίας περικοπών. Ανασκουμπώθηκαν. Το πρώτο διάστημα, έστω στριμωγμένοι, κατάφερναν να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους χάρη στην αποζημίωση από τις δουλειές τους και σε κάποιες πενιχρές οικονομίες Ο καιρός όμως περνούσε, η ανεργία μεγάλωνε, τα χρήματα λιγόστευαν δραματικά και οι δυσχέρειες αυξάνονταν. Το αγκομαχητό για να τα βγάλουν πέρα γινόταν αφόρητα πιεστικό.

Στην αρχή δεν το έβαλαν κάτω. Για καιρό πολύ προσπαθούσαν να βρουν μια χαραμάδα έστω προσωρινής απασχόλησης για να μπορούν να αγοράζουν τουλάχιστον τα στοιχειώδη, για να μην ντρέπονται τα παιδιά τους. Μπροστά τους όμως έβρισκαν πόρτες ερμητικά κλειστές. Χώρια που οι δομές πρόνοιας και τα μαξιλάρια των άλλοτε κοινωνικών βοηθημάτων είχαν πια εξανεμιστεί. Περήφανοι καθώς ήταν και οι δύο, ντρέπονταν να στραφούν στην προσωρινή βοήθεια της φιλανθρωπίας. Περιέκοψαν λοιπόν ό,τι μπορούσαν, αλλά η τραυματική διαδρομή επί δύο χρόνια στον λαβύρινθο της ανεργίας εξαΰλωνε βήμα-βήμα τον τυπικά ασφαλή πρότερο βίο τους.

Το καλοκαίρι εκείνο του 2014 είχε έρθει η έξωση από το σπίτι το οποίο νοίκιαζαν, ενώ απλήρωτοι λογαριασμοί μηνών είχαν συσσωρευθεί. Επιλογές δεν υπήρχαν πια, όλοι οι δρόμοι κατέληγαν σε αδιέξοδο. Τους φιλοξένησε προσωρινά ένα συγγενικό πρόσωπο που δεν βρισκόταν σε καλύτερη κατάσταση από τους ίδιους, όμως η περηφάνεια τους δεν τους επέτρεψε να μείνουν για πολύ. Έτσι, εξοστρακισμένοι πια κοινωνικά και εργασιακά, πήραν την απόφαση να στριμωχτούν στο αυτοκίνητο.

Δεν ξέρω τι έγινε μετά, πού βρίσκεται σήμερα αυτή η οικογένεια. Θυμάμαι όμως ακόμα τα λόγια τα πατέρα: «Όταν είπα στα παιδιά μου ότι θα πρέπει να μείνουμε στο αυτοκίνητο, έβαλαν τα κλάματα. Δεν περίμενα ποτέ ότι στα 49 μου χρόνια θα φτάσω σε αυτή την κατάσταση. Είχαμε ένα σπίτι, το μαγειρεμένο φαγητό μας, πληρώναμε τους λογαριασμούς μας. Περιμέναμε πως όπως ήρθαν τα πράγματα θα είχαμε δυσκολίες, όχι όμως ότι θα βρισκόμασταν στον δρόμο. Κανένας μας τις πρώτες ημέρες δεν μπορούσε να κοιμηθεί και όταν κάποια στιγμή τα καταφέραμε, είδαμε κόσμο να βρίσκεται από πάνω μας και να μας κοιτά όταν ξυπνήσαμε. Μου ήρθε μια ντροπή…».

Σιγά σιγά η εικόνα της πενιχρής διαβίωσης μιας τετραμελούς οικογένειας με ανεπαρκή διατροφή και ατελέστατη υγιεινή σε ένα καθηλωμένο αυτοκίνητο έφθασε σήμερα να μην είναι απόμακρη. Στην Κύπρο του 2019 οι άστεγοι αυξάνονται με γεωμετρική ακρίβεια, πολλοί άλλοι έχουν καταφύγει σε ακατάλληλα καταλύματα, κυρίως αλλοδαποί αλλά όχι μόνο ξεψυχούν σε κάποιο βρόμικο κατάλυμα ξεχασμένοι από θεό και ανθρώπους και κανείς πλέον δεν μπορεί να προβλέψει πού είναι ο πάτος.

Τελευταία οι εικόνες των αστέγων και των οικονομικά εξαθλιωμένων ολοένα και πληθαίνουν. Την περασμένη βδομάδα βρεθήκαμε στη Λάρνακα, στην περιοχή του λιμανιού. Στον ίσκιο μιας πανύψηλης πολυκατοικίας με πολλά μπλοκ, εκεί που όπως και στη Λεμεσό άρχισαν να υψώνονται πύργοι και πανάκριβα διαμερίσματα, κάποιοι έχουν βρει καταφύγιο κάτω και δίπλα από έναν τσίγκινο χώρο στάθμευσης. Αδιάψευστος μάρτυρας οι παρακάτω φωτογραφίες, η μικρή άσπρη βαλίτσα καταμαρτυρεί το μόνο βιος του «ιδιοκτήτη» του πάρκινγκ.

Λίγες ημέρες αργότερα, στις 5 Οκτωβρίου, ο συνάδελφος Βάσος Βάσου της εφημερίδας Πολίτης ξεδίπλωνε την ανέχεια ζεύγους Ε/κ με έξι παιδιά ηλικίας από 17,5 ετών μέχρι 14 μηνών.

Ο πατέρας απασχολείτο περιστασιακά, η μητέρα και να ήθελε να εργαστεί δεν θα μπορούσε λόγω των παιδιών, ζούσαν αρχικά σε ένα αξιοπρεπές σπίτι στα Λειβάδια. Ωστόσο οι οικονομικές δυσκολίες ανάγκασαν τον πατέρα να μπει αυθαίρετα σε ένα εγκαταλελειμμένο διαμέρισμα στο ισόγειο πολυκατοικίας, στον παλιό προσφυγικό συνοικισμό Αγίων Αναργύρων. Είχαν περάσει πολύ καιρό χωρίς ρεύμα λόγω του ότι η πολυκατοικία αναμένεται να κατεδαφιστεί και έτσι η ηλεκτροδότηση είχε αποκοπεί. Σήμερα η μητέρα ζητά ξανά βοήθεια καθώς ο σύζυγος υπέστη καρδιακό επεισόδιο στις 18 Σεπτεμβρίου και έκτοτε νοσηλεύεται διασωληνωμένος στην εντατική του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας.

«Έμεινα ολομόναχη με έξι παιδιά μέσα σε μία τρώγλη. Τουλάχιστον ζητώ πιο ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης για τα παιδιά μου. Όσα σπίτια ή διαμερίσματα μας έχουν υποδείξει μέχρι σήμερα, τα ενοίκια είναι από 700 ευρώ και άνω. Πώς μπορώ από μόνη μου να αναθρέψω έξι παιδιά που πάνε σχολείο και έχουν έξοδα;», είπε η μητέρα στην εφημερίδα, με την ίδια να απευθύνει δημόσιο κάλεσμα σε οποιονδήποτε μπορεί να βοηθήσει να επικοινωνεί με το τηλέφωνο 95608572.

Δεν πέρασε επίσης καιρός από τότε που ο συνάδελφος Χριστόφορος Νέστορος, επίσης της εφημερίδας Πολίτης, έφερνε στο φως τις συνθήκες διαβίωσης μίας οικογένειας με δύο μικρά παιδιά. Ζούσαν στο υπόγειο της πολυκατοικίας που απεικονίζεται στη φωτογραφία και μακάρι σήμερα οι άθλιες συνθήκες διαβίωσής τους να είναι παρελθόν.

Στη Λεμεσό ο συντονιστής του κινήματος ΕνΕργώ Λευτέρης Γεωργίου άρχισε να φέρνει και αυτός μπροστά στα μάτια μας εικόνες αποκάλυψης. Τελευταία περίπτωση η ανάρτηση στον προσωπικό του λογαριασμό της κατάστασης στην οποία βρέθηκε ένας 76χρονος, ο οποίος νωρίτερα διέμενε σε ενοικιαζόμενο σπίτι. Όταν όμως ο ιδιοκτήτης του σπιτιού αποφάσισε να αυξήσει το ενοίκιο από τα 420 στα 700 ευρώ, ο ηλικιωμένος πήρε το βιος του και βρήκε καταφύγιο στο κλουβί που φαίνεται στις φωτογραφίες.

Κάποιοι τις επόμενες ημέρες αμφισβήτησαν το κίνημα υποστηρίζοντας ότι όλο αυτό ήταν στημένο και ότι στην πραγματικότητα ο 76χρονος ζει σε βοηθητική οικία δίπλα από το κλουβί, την οποία του παραχώρησε συγγενικό του πρόσωπο. O Λευτέρης Γεωργίου έδωσε την Παρασκευή την απάντησή του, γράφοντας στον λογαριασμό του:

«Είστε για λύπηση
Κάποιοι τελικά μας έδειξαν το ποσό ανθρωπάκια μπορούν να γίνουν, είτε λέγονται λειτουργοί, είτε υπουργεία. Ξέραμε ότι χάσατε τον ύπνο σας τους τελευταίους δεκαπέντε μήνες με το ξεγύμνωμα που σας κάνει το κίνημα ΕνΕργώ. Δεν διστάσατε να εξευτελίσετε έναν 76χρονο που παρά τις εκκλήσεις του για βοήθεια, δεν κάνατε τίποτα όπως και σε εκατοντάδες άλλες περιπτώσεις. Εμείς συνεχίζουμε ακόμα πιο δυναμικά κι αν χρειαστεί θα σας εκθέσουμε ακόμα περισσότερο. Ο κόσμος έχει κρίση».

Απάντηση για τα περί σκηνοθεσίας ο κ. Γεωργίου έδωσε ακολούθως και μέσω της τηλεόρασης του Άλφα, αναφέροντας: «Δεν ξέρω εάν κάποιοι προσπάθησαν να αλλάξουν την ιστορία. Η ιστορία είναι αυτή, μπορεί οποιοσδήποτε να την δει και να την ακούσει στο βίντεο που πήραμε από τον ίδιο τον άνθρωπο. Ο ηλικιωμένος αυτός έμενε εκεί. Αντιλαμβάνεστε ότι αν τα πράγματα έχουν όπως τα λέτε, είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τυχόν ποινικές ευθύνες».

Οι άστεγοι ήταν ένας και σιγά σιγά γίνονται πολλοί. Κύπριοι, κοινοτικοί, αλλοδαποί, μετανάστες, οικογένειες με παιδιά. Μια ματιά τριγύρω είναι αρκετή για να καταρρίψει τον μύθο του περιβόητου «success story».

Στις γειτονιές της πολιτειακής αδιαφορίας-Από τον πρώτο άστεγο στο σήμερα

Ροη Ειδησεων

Κατοικία 4ων υπνοδ. στο Δάλι

Κατοικία 3ων υπνοδ. στο Γέρι

Οικιστικό κτίριο στην Αγλαντζιά

Οικιστικό οικόπεδο στον Στρόβολο

Δειτε Επισης