Ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων μετά το Brexit

Το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο μετά το Brexit συζητήθηκε στο πλαίσιο του κεφαλαίου Δ΄ από την Ολομέλεια της Βουλής, που ενεγράφη από τον Κοινοβουλευτικό Εκπρόσωπο του ΔΗΚΟ Πανίκου Λεωνίδου.
 
ΔΗΚΟ,  ΕΔΕΚ, Αλληλεγγύη και ΕΛΑΜ με ομιλίες των Αρχηγών των κομμάτων ή Βουλευτών τοποθετήθηκαν υπέρ της αξιοποίησης της συγκυρίας του Brexit σε συνάρτηση με την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για τον Μαυρίκιο για διεκδίκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο ΔΗΣΥ με τοποθετήσεις Βουλευτών του έκρινε αρκούντως ικανοποιητικούς τους επί του θέματος χειρισμούς της Κυβέρνησης, ενώ το ΑΚΕΛ επαναλαμβάνοντας την πάγια θέση του κατά των Βάσεων, επεσήμανε πως υπερβολικές προσδοκίες δυνατόν να οδηγήσουν σε λάθη.
 
Η συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής άρχισε με την τοποθέτηση του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΔΗΚΟ Πανίκου Λεωνίδου που ανέφερε πως η έγνοια του κόμματος του, είναι το καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων στην ιστορική εξέλιξη που αλλάζει άρδην το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και μετατοπίζει το βάρος της επιρροής στον γαλλογερμανικό άξονα.
 
Σύμφωνα με τον κ. Λεωνίδου, η εξέλιξη αυτή δίνει ευκαιρία σε κράτη – μέλη που είχαν ανοικτά ζητήματα με τη Βρετανία να τα διευθετήσουν. Παρέθεσε ως τέτοια την Ιρλανδία και την Ισπανία που όπως είπε το έπραξαν με τη στήριξη της ΕΕ. Ο κ. Λεωνίδου εξέφρασε την άποψη πως η ζώνη των Βάσεων θα έπρεπε να είχε περιοριστεί αποκλειστικά στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Ανέφερε περαιτέρω ότι η Κυβέρνηση επέδειξε ολιγωρία αποφεύγοντας να θέσει το θέμα στο Εθνικό Συμβούλιο ή το Συμβούλιο Αρχηγών. Είπε ακόμα πως η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου για τον Μαυρίκιο είναι εξαιρετικά ευνοϊκή ευκαιρία την οποία η Κύπρος πρέπει να αξιοποιήσει.
 
Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Λίνος Παπαγιάννης είπε πως ποτέ διαχρονικά, η όποια  Κυβέρνηση δεν πήρε πολιτικές αποφάσεις για το θέμα της αποχώρησης των Βρετανικών Βάσεων, ένα ζήτημα που όπως πρόσθεσε θέτει από ιδρύσεως του το ΕΛΑΜ.
Ο κ. Παπαγιάννης ανέφερε περαιτέρω πως το ΕΛΑΜ είναι το μοναδικό κόμμα που κατέθεσε πρόταση στο Προεδρικό επί τούτου.
 
Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ είπε πως με το Brexit η Βρετανία θα καταστεί 3η χώρα, προσθέτοντας με το νέο καθεστώς μπορεί να ζητηθεί η αποχώρηση των Βάσεων. Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ είπε πως θα πρέπει να αξιοποιηθεί προς τούτο και η απόφαση του Δικαστηρίου της Χάγης για τον Μαυρίκιο.
 
Το βήμα της Ολομέλειας της Βουλής πήρε ακολούθως ο Βουλευτής της Αλληλεγγύης Μιχάλης Γιωργάλλας ο οποίος έκανε αναφορά στον Ἀρχιεπίσκοπο Θυατείρων που αντικαταστάθηκε για λόγους ηλικίας, εκφράζοντας την πεποίθηση πως ήταν πάντα ο καταλύτης μεταξύ της Βρετανίας και της κυπριακής Κυβέρνησης.
 
Ο κ. Γιωργάλλας ανέφερε πως η κινητοποίηση της παροικίας σε πολλά ζητήματα έβρισκε κλειστές τις πόρτες της Λευκωσίας.
 
Σε σχέση με τις Βάσεις, ο κ. Γιωργάλλας είπε πως οι Βρετανοί τις έκαναν πολλές φορές ορμητήριο για επιχειρήσεις στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Πρόσθεσε πως η παρούσα συγκυρία πρέπει να τύχει διαχείρισης έξυπνα και τολμηρά. «Οφείλουμε να αξιώσουμε όσα δικαιούμαστε» μέσα από τις δύο συγκυρίες του Brexit και την απόφαση για τον Μαυρίκιο.
 
Περαιτέρω ο κ. Γιωργάλλας αφού ανέφερε πως δεν είναι αφελής για να πιστεύει ότι οι Βρετανοί θα δεχθούν αδιαμαρτύρητα την όποια διεκδίκηση, καθώς προχώρησαν στον εκσυγχρονισμό των βάσεων για να μπορούν να υποστηρίζουν τους σχεδιασμούς για τα επόμενα 30 χρόνια. Είναι η ώρα να απαιτήσουμε νέα συμφωνία για τις βάσεις με ημερομηνία τερματισμού της παρουσίας τους στην Κύπρο, συμπλήρωσε.

Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου αφού δήλωσε πως έχει καλυφθεί πλήρως από την τοποθέτηση του Πανίκου Λεωνίδου,  είπε πως οι Βάσεις συνιστούν ακρωτηριασμό της εδαφικής ακεραιότητας ενός κράτους.
Οι Βάσεις αποτελούν αποικιοκρατικό κατάλοιπο που βασίζεται σε συμφωνία που επιβλήθηκε στον κυπριακό λαό, είπε στη συνέχεια ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ προσθέτοντας ότι υπάρχουμε για τους Βρετανούς με τον περί Κύπρου νόμου.
 
Δεν μπορούμε να αποδεχτούμε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να περιορίζεται σε ό,τι αφορά τα κυριαρχικά της δικαιώματα με νόμο ξένου κράτους.
 
Ο κ. Ευσταθίου απαντώντας σε όσους πιστεύουν ότι η όποια διεκδίκηση από τη Βρετανία θα προκαλέσει κρίση που δυνατόν να παραβλάψει τη λύση του Κυπριακού, εξέφρασε την άποψη πως αυτή η στάση αποθρασύνει το Λονδίνο, που γκριζάρει την ΑΟΖ. Μπορούμε και πρέπει να απαλλαγούμε από αυτούς που δημιούργησαν το κυπριακό πρόβλημα, συμπλήρωσε ο κ. Ευσταθίου.
 
Λαμβάνοντας τον λόγο ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος ανέφερε πως η έξοδος της Βρετανίας από την ΕΕ είναι ιστορικής σημασίας για την Ευρώπη και ειδικά για την Κύπρο.

Η Κύπρος θα επηρεαστεί περισσότερο από την οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ, συνέχισε προσθέτοντας πως η πλέον σημαντική παρενέργεια του Brexit θα είναι με τους κατοίκους των Βάσεων και τα προβλήματα θα είναι εντονότερα αν η έξοδος γίνει χωρίς συμφωνία.
 
Ακόμα και να καταλήξουμε σε συμφωνία για το Brexit θα είμαστε οι μεγάλοι ηττημένοι, λόγω αδράνειας και ατολμίας, συνέχισε και διερωτώμενος γιατί δεν τέθηκε θέμα βάσεων στις διαπραγματεύσεις για το Brexit, εξέφρασε την άποψη ότι καμμία άλλη κυβέρνηση δεν είχε στη διάθεση την ευκαιρία και εργαλεία που κατέχει η παρούσα. Η Ισπανία και η Ιρλανδία πέτυχαν την στήριξη όλων των άλλων κρατών της ΕΕ, συνέχισε ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ, αναφέροντας περαιτέρω ότι η απόφαση για τον Μαυρίκιο έτυχε επικύρωσης από την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, όμως η Κύπρος δεν τόλμησε να θέσει καν θέμα καν ενοικίασης των χώρων των Βάσεων.
 
Ο κ. Παπαδόπουλος είπε ακόμα ότι δεν θα έχουμε ξανά τέτοια ευκαιρία, εκφράζοντας την εκτίμηση πως αν μετά το Brexit οι βάσεις συνεχίσουν να έχουν το ίδιο καθεστώς θα είναι μεγάλη ήττα για την Κύπρο.
 
Προς όσους αναφέρονται σε άνοιγμα νέου μετώπου με τη Βρετανία με ενδεχόμενες διεκδικήσεις, ο κ. Παπαδόπουλος είπε ότι αγνοούν πως το μέτωπο είναι ανοικτό και υπάρχει. Είναι αιθεροβάμονες όσοι πιστεύουν πως δεν υπάρχει δεύτερο μέτωπο με τη Βρετανία, συνέχισε και κάλεσε την Κυβέρνηση να αναλάβει δράση πριν υπάρξει νέα συμφωνία για το Brexit.
 
H Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ελένη Σταύρου είπε ως η αποχώρηση του ΗΒ από την ΕΕ, αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα από της ιδρύσεως της ΕΕ.  Με το Brexit πρόσθεσε πρέπει να διευθετηθούν τα  ζητήματα με την Ιρλανδία, το Γιβραλτάρ και την Κύπρο.
 
Η κ. Σταύρου αφού ανέφερε ότι οι Βάσεις στην Κύπρο διαθέτουν τα μέσα για πολεμικές επιχειρήσεις.
 
Αναφέροντας πως η έξοδος του ΗΒ από την ΕΕ προκαλεί ήδη αναταράξεις εντός του Ηνωμένου Βασιλείου είπε πως πρέπει να διατηρηθούν  τα προβλεπόμενα στην πράξη προσχώρησης και το πρωτόκολλο 3. Περαιτέρω αφού ανέφερε πως σε περίπτωση άτακτης εξόδου, το Ηνωμένο Βασίλειο θα ρυθμίσει με νόμο τα ισχύοντα στο πρωτόκολλο 3.
 
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού είπε πως οι Βάσεις δεν έχουν άμεση σχέση με το Brexit καθώς οι βάσεις έμειναν εκτός ΕΕ. Η ΕΕ δεν εντάσσει στρατιωτικές περιοχές και εδάφη αλλά κράτη, ανέφερε προσθέτοντας πως η μόνη ρεαλιστική επιλογή ήταν η επιλογή που έκανε ο Τάσσος Παπαδόπουλος με το Πρωτόκολλο 3. 
 
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε ακολούθως πως οι Βάσεις είναι από τις μεγαλύτερες σε έκταση στον κόσμο και χρησιμοποιούνται ως ορμητήριο επιχειρήσεων στην περιοχή.
 
Ο κ. Κυπριανού αναφέρθηκε ακολούθως στις συνθήκες εγγύησης και συμμαχίας και την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου για τον Μαυρίκιο και υπενθύμισε πως το ΑΚΕΛ ανέκαθεν υποστήριζε πως οι βάσεις συνιστούν παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Αυτή την αταλάντευτη θέση συνεχίζουμε μέχρι σήμερα», δήλωσε διευκρινίζοντας πως ο χρόνος για να ακολουθήσουμε τον Μαυρίκιο θα είναι πολιτική απόφαση που πρέπει να ληφθεί αφού σταθμιστούν όλα τα δεδομένα, καθώς υπάρχουν ομοιότητες, υπάρχουν όμως και διαφορές.
Κατά ορισμένους το Brexit είναι ευκαιρία για απαιτήσεις, ανέφερε ο ΓΓ του ΑΚΕΛ παρατηρώντας ότι οι υπερβολικές προσδοκίες θα οδηγήσουν σε λάθη.
 
Μόνο σε συντεταγμένο Brexit μπορούμε να αποκομίσουμε οφέλη, ανέφερε προσθέτοντας πως έχει και η Βρετανία μοχλούς πίεσης επί της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αναφερόμενος στην ΑΟΖ, ο κ. Κυπριανού είπε πως προκαλεί ζημιά η παραφιλολογία ότι η Βρετανία διεκδικεί ΑΟΖ και πρέπει το συντομότερο να τερματιστεί.
 
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ εξέφρασε επίσης την άποψη πως ανοίγοντας άλλα μέτωπα θέτουμε σε αυξημένους κινδύνους το Κυπριακό. Η προσοχή πρέπει να είναι στραμμένη στην επανέναρξη των συνομιλιών αφού τερματιστούν οι τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ, ανέφερε ο ΓΓ του ΑΚΕΛ.
 

Τελευταίος ομιλητής ήταν ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Δημήτρης Δημητρίου  που είπε ότι κορυφαία προτεραιότητα πρέπει να είναι η αρμονία και η συνέχεια σε ό,τι σήμερα εφαρμόζεται με τη Βρετανία εντός της ΕΕ.
 
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ είπε πως υπάρχει συνεννόηση για αμοιβαιότητα για εργαζόμενους και κατοίκους στις βάσεις και πολιτών των δύο κρατών.
 
Ο κ. Δημητρίου ανέφερε πως είναι απολύτως ικανοποιητική η διαπραγμάτευση Κύπρου – Ηνωμένου Βασιλείου με βάση το πρωτόκολλο 3 της συνθήκης εγκαθίδρυσης. Σε περίπτωση συμφωνημένου Brexit τα προβλήματα επιλύονται. Σε άτακτο Brexit χρειάζεται η πολιτική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών, είπε προσθέτοντας πως υπάρχει συναντίληψη πως ούτε η Βρετανία επιθυμεί αλλαγή στα ισχύοντα στις Βάσεις.
 
Εξέφρασε επίσης την άποψη πως είναι σημαντικό να γίνει ομαλά η μετάβαση στη μετά Brexit εποχή όπως είναι σημαντικό να αξιοποιηθούν οι εξελίξεις και η απόφαση για τον Μαυρίκιο, είπε τέλος.

Πηγή: ΚΥΠΕ