O Αρχηγός των ακαριαίων αποφάσεων και η ατυχία όσων δεν τον γνώρισαν

07:10 - 10 Ιουλίου 2018

ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Ξημέρωνε Τετάρτη 10 Ιουλίου 2002. Μια μέρα που έμελλε να μην ήταν για την Κύπρο, όπως όλες οι υπόλοιπες. Μια μέρα που στιγμάτισε τη σύγχρονη ιστορία του νησιού και καταγράφηκε ως μια από τις πιο μαύρες σελίδες του μετά το 1974.

Ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, αντιστράτηγος Ευάγγελος Φλωράκης, ο διοικητής της Αεροπορίας Ταξίαρχος Στυλιανός Δεμέναγας, ο Σμηναγός Πάρης Αθανασιάδης, ο Υπολοχαγός Μιχάλης Σιακαλλής και ο Υπασπιστής του Αρχηγού, Υποπλοίαρχος Νίκος Γεωργίου δεν θα ήταν πια μαζί μας.

Η μοιραία πτήση του Bell

Το ελικόπτερο τύπου Bell-206 που επέβαιναν απογειώθηκε από το στρατιωτικό αεροδρόμιο Λακατάμιας στη Λευκωσία με κατεύθυνση την αεροπορική βάση Πάφου για τη παρακολούθηση νυκτερινής εκπαιδευτικής δραστηριότητας από τον Α/ΓΕΕΦ, που δεν ήταν άλλη από πτήσεις επιθετικών ελικοπτέρων MΙ-35 τα οποία είχαν παραληφθεί με άκρα μυστικότητα το 2001 και παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά την ημέρα της κηδείας του Στρατηγού Φλωράκη.

Το ελικόπτερο κατέπεσε υπό αδιευκρίνιστες ακόμα συνθήκες στις 4.20 της 10ης Ιουλίου 2002 περίπου δύο χιλιόμετρα από την αεροπορική βάση Πάφου, κοντά στο χωριό Κούκλια, συγκλονίζοντας Ελλάδα και Κύπρο.

Ο Reporter συνομίλησε με τον άνθρωπο ο οποίος γνώρισε από πολύ κοντά τη διοίκηση αλλά και τον ίδιο τον Ευάγγελο Φλωράκη. Ο δημοσιογράφος Λάζαρος Μαύρος έζησε με τον αείμνηστο Αρχηγό ασκήσεις και προσωπικές στιγμές. Διερωτάται μάλιστα εύστοχα πόσο άτυχοι, μη προνομιούχοι, στερημένοι, αισθάνονται όσοι δεν τον γνώρισαν από κοντά.

Αυτούσια η συνέντευξη:

Γνωρίζατε προσωπικά τον αείμνηστο Ευάγγελο Φλωράκη. Πως θα τον περιγράφατε ως άνθρωπο;

Θα έλεγα αυτό που όχι μόνο εγώ θυμάμαι και νοσταλγώ βεβαίως αλλά και κάποιοι άλλοι που τον ήξεραν και καλύτερα από μένα, ότι δεν υπήρχε καλύτερος άνθρωπος για να είναι φίλος σου. Με την έννοια ότι όποιος ήταν φίλος με το Φλωράκη ένιωθε πολύ μεγάλο προνόμιο να έχει τέτοιον άνθρωπο φίλο. Ο Φλωράκης σκορπούσε απλόχερα τη φιλία του. Δεν δίσταζε να λέει τα κακώς έχοντα, να κάνεις τις παρατηρήσεις του και λοιπά όμως ήταν άνθρωπος φιλικότατος. Όσοι ήταν κοντά του και είχαν φιλική σχέση μαζί του μπορούν να σας πουν τα ίδια που σας λέω και εγώ.

Πόσους αρχηγούς ζήσατε εκτός από το Φλωράκη; Όλους του επόμενους;

Βέβαια με πολλούς από τους Αρχηγούς είχα φιλική σχέση και ως δημοσιογράφος αλλά και άλλος πώς. Ας πούμε ο μακαρίτης ο Δημήτρης ο Δήμου τον ήξερα από τότε που ήταν διοικητής της ΕΛΔΥΚ Συνταγματάρχης προτού έρθει στην Κύπρο, ως αντιστράτηγος Αρχηγός. Γνώρισα πολύ καλά και με πάρα πολύ καλή σχέση τον μακαρίτη τον Δημήτρη τον Ματαφιά, τον Νικόλα τον Βορβολάκο, μετά τον Αθανάσιο Νικολοδήμο. Σχεδόν όλους τους Αρχηγούς αλλά αυτόν που πλησίασα, αυτόν που έφερε η περίσταση να πλησιάσω περισσότερο ήταν τον Φλωράκη.

Ήταν όντως όπως περιγράφετε από πολλούς; Δηλαδή πάντα πρώτος στις ασκήσεις; Ένας αληθινός ηγέτης;

Είναι ηγήτορες, που φτάνουν και στο βαθμό του Αρχηγού που το νιώθουν ως υποχρέωση τους, ως καθήκον τους όχι μόνο να προΐστανται του Γενικού Επιτελείου γιατί αυτή είναι η δουλειά τους αλλά να βλέπουν την ιεραρχία τους από τον πρώτο στρατιώτη μέχρι τον τελευταίο Εθνοφύλακα μπορεί να πει κανείς την ώρα της υπηρεσίας του ειδικότερα στις ασκήσεις. Να σου πω ένα παράδειγμα. Εθνοφύλακες, εφέδρους, μόνιμους αξιωματικούς, όσους έχουν υπηρετήσει πολλά χρόνια κάτω από διάφορους Αρχηγούς δεν θα βρεις πολλούς να σου πουν ότι δεν είδαν άλλο Αρχηγό Ε.Φ. να είναι στο πεδίο βολής και να ξαπλώνει κάτω να κάνει βολή, να δοκιμάσει το τυφέκιο. Να είναι πάνω στο άρμα μαζί με τους αρματιστές, να κάνουν βολή. Να είναι στο σκάφος του ανορθόδοξου πολέμου της ΜΥΚ στη θάλασσα. Να πηδά από το αεροπλάνο με το αλεξίπτωτο και στη στεριά και στη θάλασσα. Ο Φλωράκης ήταν. Ήταν πάντα. Δεν ήταν μόνο στο γραφείο, δεν επιθεωρούσε τις Μονάδες, τις Μεραρχίες ή τις Ταξιαρχίες, τις διοικήσεις τους. Λάμβανε μέρος και ο ίδιος προσωπικά στο πεδίο βολής.

Στο βιβλίο σας παραθέτετε ένα σημείωμα που έστειλε ο Φλωράκης στους διοικητές των μονάδων. Ήταν όντως τόσο μεταδοτικός;

Ναι βέβαια. Η διοίκηση του Φλωράκη δεν ήταν καταπιεστική. Δεν ήταν να να τρέμει ο διοικητής μήπως κάνει λάθος ή όχι. Η διοίκηση του Φλωράκη ήταν ώθηση πρωτοβουλίας προς τους Διοικητές. Να ξέρουν, να νιώθουν ότι ο Αρχηγός τους δίνει φτερά. Για να κάνουν πιο σωστά τη δουλειά τους.

Ας πάμε τώρα στην αποφράδα μέρα της 10ης Ιουλίου. Πως το μάθατε; Ποια ήταν η πρώτη σας αντίδραση;

Εγώ έλειπα ήμουν στην Αστυπάλαια και το έμαθα με ένα πρωινό τηλεφώνημα από ένα κολλητό μου φίλο. Ήταν απίστευτο, ήταν τρισάθλιο. Φρικτό. Δεν μπορούσα να το πιστέψω στην αρχή. Ήταν μια από τις δύσκολες στιγμές γιατί είχα ζήσει πολλά πράγματα με αυτόν τον άνθρωπο σε πολύ φιλικό επίπεδο.

Όταν πρέπει να φέρετε στη μνήμη σας ένα περιστατικό που ζήσατε με τον Ευάγγελο Φλωράκη είτε σε κάποια έξοδο, είτε στο πεδίο των ασκήσεων ποιο θα ήταν αυτό;

Ο Φλωράκης ήταν ένας άνθρωπος, ένας Αρχηγός των ακαριαίων αποφάσεων. Άμα κάτι έκρινε ότι είναι σωστό δεν χρειαζόταν η χαρτούρα όπως έλεγε και ο ίδιος. Κάποια στιγμή ο υπασπιστής του ο μακαρίτης ο Νίκος Γεωργίου, ένας αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού ψυχούλα, μάλαμα, αυτός που θυσιάστηκε μαζί του. Ο υπασπιστής του μια μέρα που ανέβαινα στο ΓΕΕΦ μου λέει κύριε Μαύρο έχουμε πάρει καινούργια πιστόλια.

Λέω εγώ τι πιστόλια είναι και μου τα έδιξε ήταν κάποια USP 9 χιλιοστών. Του λέω τα δοκιμάσατε; Κάνατε εκπαίδευση; Λέει θα κανονίσουμε να πάμε τη Στρατονομία στο τάδε πεδίο βολής. Μπαίνω στο γραφείο του Αρχηγού, του λέω αρχηγέ τα παιδιά έχουν πάρει καινούργια πιστόλια. Πρέπει οπωσδήποτε να αρχίσουν ταχύρυθμη εκπαίδευση να μάθουν να τα χειρίζονται μην πάθουν και κανένα ατύχημα. Αυτοί που είναι του λέω καλύτεροι εκπαιδευτές στα πιστόλια είναι η ΜΜΑΔ. Αμέσως παίρνει τηλέφωνο την ιδιαιτέρα του και της λέει πάρε μου τον Ιάκωβο τον Παπακώστα τηλέφωνο. Ο Παπακώστας ήταν ο διοικητής της ΜΜΑΔ τότε. Τον παίρνει και του λέει αύριο την τάδε ώρα ξεκινάμε. Ούτε χαρτούρα ούτε τίποτα.

Την άλλη μέρα ήταν οι αξιωματικοί που χρεώθηκαν τα πιστόλια και εκπαιδεύονταν στην Αστυνομία.

Μια άλλη ιστορία που θυμάμαι με τον Φλωράκη ήταν στους διαγωνισμούς τυφεκίου της Εθνικής Φρουράς. Διαπιστώσαμε ότι τα αποτελέσματα των τυφεκίων χωρίς διόπτρα ήταν ψηλότερα παρά με διόπτρα. Κάνοντας συγκρίσεις καταλάβαμε ότι το τυφέκιο G-3 με τη διόπτρα σηκώνεται το κεφάλι σου περίπου ενάμιση πόντο πιο πάνω για να σκοπεύσεις μέσα από τη διόπτρα.

Όταν το σηκώσεις χάνει την επαφή το μάγουλο με το κοντάκι. Τότε ένας οπλουργός-ελεύθερος σκοπευτής έφτιαξε αυτοσχέδια παριά, να την βιδώνεις πάνω στο τυφέκιο για να ψηλώνει πάνω και να ακουμπά. Τον παίρνω τηλέφωνο τον Αρχηγό και του λέω λύσαμε το πρόβλημα.Τρέχα φέρτην στο γραφείο μου. Μάλιστα ξαφνιάστηκαν και οι φαντάροι στο ΓΕΕΦ πως πηγαίνει κάποιος με ένα τυφέκιο μέσα στο ΓΕΕΦ.

Πηγαίνω πάνω την βλέπει, τη δοκιμάζει πάνω του. Την ίδια στιγμή παίρνει τηλέφωνο και δίνει διαταγή να κατασκευαστούν οι πρώτες δέκα. Τηλεφωνά στο διοικητή της ταξιαρχίας στον Κόρνο και του λέει αυτούς που έλαβαν μέρος στο διαγωνισμό με διόπτρες φώναξε τους το Σάββατο, θα τους δώσεις τις παριές, θα κάνουν προπόνηση και μετά ξανακάνε τους διαγωνισμό και στείλε μου τα αποτελέσματα. Το Σάββατο έρχονται τα αποτελέσματα και όλα ήταν 20-25% πάνω από τα προηγούμενα.

Τους υπόλοιπους που έπεσαν μαζί με το Φλωράκη πέραν του Νίκου Γεωργίου που μας είπατε τους γνωρίζατε;

Τον Δεμέναγα τον ήξερα πολύ λίγο, αν μιλήσαμε μια-δυό φορές στο πόδι, τον Αθανασιάδη τον ήξερα καλύτερα. Είχα πετάξει μαζί του με το ελικόπτερο Γκαζέλ, είχα πετάξει με το ελικόπτερο Bell αυτό που έπεσε. Τον συγκυβερνήτη τον Μιχάλη Σιακαλλή δεν τον είχα γνωρίσει.
Τα ελικόπτερα ΜΙ-35 που πήγαινε εκείνη τη μέρα να επιθεωρήσει (10 Ιουλίου 2002), να παρακολουθήσει αιφνιδιαστική άσκηση είχαν έρθει μυστικά στην Κύπρο και ήταν στην παραλαβή τους και ο ίδιος ο Φλωράκης μαζί με τον Χάσικο, τον Δεμέναγα και τον τότε Υπαρχηγό της Εθνικής Φρουράς τον Λουτρίδη στο Αεροδρόμιο της Πάφου.

Η συγκονιστική επιστολή Φλωράκη στους διοικητές

Εξάλλου στο εγχειρίδιο πολιτών οπλιτών του Λάζαρου Μάυρου που κυκλοφόρησε το 2003 και εμπεριέχει αφιέρωμα στον Ευάγγελο Φλωράκη ο Λάζαρος Μαύρος παραθέτει αρκετές πτυχές του Ανθρώπου Ευάγγελου Φλωράκη.

Μεταξύ αυτών και μια επιστολή που δείχνει τον τρόπο σκέψης αλλά και το όραμα του Ηγέτη της Εθνικής Φρουράς την οποία απέστειλε στους διοικητές όλων των μονάδων.

Αυτούσια η επιστολή:

Αγαπητοί μου,
Αισθάνομαι την ανάγκη να επικοινωνήσω μαζί σας επιλέγοντας έναν ξεχωριστό τρόπο(με κάπως πιο προσωπικό χαρακτήρα) για να σας δείξω ακριβώς ότι δεν χρειάζεται πάντα να ακολουθούμε τυφλά τις πεπατημένες οδούς και ότι μπορούμε καμιά φορά να αφήνουμε μερικά πράγματα στην κρίση και στην πρωτοβουλία του προσωπικού.

Θα μ’ έχετε ακούσει πολλές φορές να λέω «να είστε πρακτικοί» και «όχι θεωρίες», λέξεις που θα συνεχίσω να λέω όσο ακόμα χρειαστεί και όπου απαιτείται. Μάθαμε όλοι μας να διαβάζουμε μια διαταγή ή έγγραφο και να το εφαρμόζουμε κατά γράμμα, ακόμα και αν κατά την υλοποίηση του κοροϊδεύουμε τους ίδιους μας τους εαυτούς και ξεφεύγουμε από το εφικτό, το ρεαλιστικό, μεταβαίνοντας στο ανέφικτο, στο φανταστικό.

Πόσοι από εσάς πιστεύουν πραγματικά ότι, κάτω από συνθήκες εκτάκτου ανάγκης, ή ακόμα, πολεμικές, όλα θα λειτουργήσουν όπως τα σχεδιάσαμε και όλοι θα ανταποκριθούν όπως θα πρέπει;

Η πρωτοβουλία είναι μια λέξη που στον πόλεμο θα τη συναντήσετε τόσο συχνά, όσο θα αντικρύσετε τη ζωή και το θάνατο, γι’ αυτό αρχίστε από τώρα να εξοικειώνεστε μ’ αυτήν.

Δεν θέλω «μολυβένιους στρατιώτες» ούτε «Δον Κιχώτες». Θέλω μαχητές απλούς, πρακτικούς και αποτελεσματικούς. Όταν αντικρύζω στα μάτια έναν εθνοφρουρό, καταλαβαίνω αν τον απασχολεί κάτι, τι πιστεύει γι’ αυτό που τον «αναγκάζουμε» να κάνει και αν γνωρίζει καλά αυτό που κάνει.

Έχω συναντήσει οδηγούς οχημάτων να μην γνωρίζουν βασικές λειτουργίες του οχήματος τους, σκοπούς να μην γνωρίζουν τι φυλάνε, διαβιβαστές να μην γνωρίζουν το διακριτικό κλήσεως της Μονάδας τους, προχειρότητες στην υλοποίηση των σχεδίων, συνεργεία εκπαιδεύσεως χωρίς βασικά υλικά, εξοδούχους να μην γνωρίζουν βασικού κανόνες απονομής χαιρετισμού και άλλα πολλά. Απλές ερωτήσεις κάνω, που δεν περιμένω «σοφιστικέ» απαντήσεις και όμως απογοητεύομαι.

Συμπεριφερθείτε στους υφιστάμενους σας, όπως θα θέλατε οι άλλοι να συμπεριφέρονται σε σας. Αυτά δεν είναι λόγια για εσωτερική κατανάλωση, είναι λόγια που πρέπει να τα κάνετε βίωμα σας.

Ο Σωκράτης είχε πει: «Η μεγαλύτερη αρετή ενός καλού Ηγέτη είναι αυτή δια της οποίας καθίστανται ευτυχείς οι ευρισκόμενοι υπό τας διαταγάς του».

Η στολή και ο βαθμός δεν επιβάλλει στους υφιστάμενους την εμπιστοσύνη. Αυτή εμπνέεται από την αξία, την ανθρωπιά και την αξιοπρέπεια του καθενός. Κατεβείτε στο επίπεδο του Στρατιώτη και μην περιμένετε να ανέβει αυτός σε σας. Κάντε τον να αισθανθεί την Εθνική Φρουρά σαν δεύτερη του οικογένεια. Η αυστηρότητα δεν είναι και ούτε ήταν ποτέ το κλειδί για την πειθαρχία. Όταν επιβάλλεις την «πειθαρχία» δια της βίας, αυτή, εύκολα γίνεται θρύψαλα στην πρώτη δυσκολία.

Τρέχουμε τη χαρτούρα και ξεχνάμε την ουσία. Γίναμε όλοι γραφειοκράτες – θεωρητικοί. Απαιτώ ένα χαρτί να είναι «επιτελικό» όταν προέρχεται από το Επιτελικό Γραφείο. Από τις μονάδες απαιτώ έργο ουσιαστικό και πρακτικό. Προβληματιστείτε «αν αύριο γίνει πόλεμος, εγώ τι κάνω;» Θα βρείτε πολλά κενά. Μην περιμένετε πως θα λειτουργήσουν όλα όπως θα θέλαμε. Ψάξτε την πρακτική οδό της διεξαγωγής επιχειρήσεων και αφήστε κατά μέρος τις τυπικότητες, τα «θέατρα» και τους εντυπωσιασμούς. Αυτά δεν με ενδιαφέρουν.

Αφήστε το προσωπικό να πάρει πρωτοβουλίες, να αυτοσχεδιάσει, να σκεφτεί. Μην το ταλαιπωρείτε με ανόητες παρατηρήσεις, απλά και μόνο για να του υπενθυμίζετε ότι εσείς είστε ο Διοικητής και ότι πρέπει υποχρεωτικά να σας ακούσει. Όση περισσότερη άγνοια έχεις για το αντικείμενο σου, τόσο λιγότερο εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου και τόσο περισσότερο «υποφέρουν» οι υφιστάμενοι σου. Αν νομίζεις ότι δεν καταλαβαίνουν πραγματικά ποιος είσαι, τότε είσαι πραγματικά γελασμένος.

Δεν μ’ αρέσουν οι φλυαρίες και ούτε συμπάθησα ποτέ τους «φιλόσοφους». Εμπιστεύομαι το έργο σας και θα σας στηρίξω όπου και όποτε με χρειαστείτε. Χωρίς εσάς τίποτα δεν υλοποιείται και χωρίς σωστά καλλιεργημένους στρατιώτες η σημαία της ντροπής στον Πενταδάκτυλο, θα συνεχίσει να λερώνει τα ιερά χώματα μας.

Άτυχοι όσοι δεν τον γνώρισαν!

Η επιστολή παρουσιάζει ξεκάθαρα τα στοιχεία του αδαμάντινου χαρακτήρα του Ευάγγελου Φλωράκη, τις μεγάλες ηγετικές ικανότητες που είχε αλλά και την αγάπη του τόσο προς τους κληρωτούς, τα στελέχη αλλά και τους εφέδρους. Όλους ανεξαιρέτως. Κανείς δεν ήταν κατώτερος και κανείς ανώτερος. Όλοι ήταν ίσοι στα μάτια του, είτε καταδρομείς ήταν, είτε ΟΥΚάδες, είτε πεζικάριοι.
Με όσους και να μιλήσεις για τον Φλωράκη έχουν να σου πουν τα καλύτερα και όλη αλήθεια εμπερικλείεται σε μια πρόταση του Λάζαρου Μαύρου στο αφιέρωμα του στον στρατηγό Φλωράκη. «Ξέρετε πόσο άτυχοι, μη προνομιούχοι, στερημένοι, αισθάνονται όσοι δεν τον γνώρισαν από κοντά»;

O Αρχηγός των ακαριαίων αποφάσεων και η ατυχία όσων δεν τον γνώρισαν

Ροη Ειδησεων

Διαμέρισμα δύο υπνοδ. στη Λεμεσό

Δυο εφαπτόμενες κατοικίες στην Αγία Φύλαξη

Διαμέρισμα δύο υπνοδ. στα Περβόλια

Ημιτελής οικιστική ανάπτυξη στην Ορόκλινη

Δειτε Επισης