Α. Πίττα: Πώς σκιαγραφεί το προφίλ και την πορεία του χρήστη η κλινική ψυχολόγος

06:56 - 11 Σεπτεμβρίου 2018

POLICE REPORTER

Πονάει, φωνάζει, θυμώνει εύκολα και τις πιο πολλές φορές δεν μπορεί να δεχτεί τη βοήθεια των άλλων… Άνθρωποι όλων των ηλικιών. Νέοι και ενήλικες που για τους δικούς τους λόγους βρήκαν διαφυγή από την καθημερινότητα τους μέσα από την χρήση ναρκωτικών ουσιών. Άλλοι από επιλογή και άλλοι από περιέργεια.

Η μάστιγα των ναρκωτικών αποτελεί εδώ και χρόνια ένα πρόβλημα που δεονίζεται στην μικρή κοινωνία της Κύπρου. Έχουν μπει στα σπίτια μας, στις καθημερινές μας συζητήσεις και κατακλύζουν τα κεντρικά δελτία ειδήσεων.

Τι συμβαίνει στο μυαλό ενός χρήστη; Ποιοι είναι οι λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν έναν άνθρωπο στη χρήση ναρκωτικών; Υπάρχουν «αθώα» ναρκωτικά; Αυτές και άλλες ερωτήσεις απαντάει στον REPORTER η Κλινική Ψυχολόγος Αιμιλία Πίττα, σε μια προσπάθεια να σκιαγραφήσουμε το προφίλ του χρήστη.

Υπό την ματιά της ψυχολόγου, η χρήση ναρκωτικών φαίνεται να συνδέεται με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ενός ανθρώπου. Τα συστατικά της προσωπικότητας κάθε εξαρτημένου ατόμου που διαμορφώθηκαν πριν από την έναρξη της εξάρτησης, καθώς και όσα επίκτητα επήλθαν στον χαρακτήρα του εξαιτίας της, μπορούν ως ένα σημείο να ερμηνεύσουν την επιλογή του ατόμου και ταυτόχρονα να καθορίσουν την πορεία του προς αυτήν.

Σύμφωνα με την κ. Πίττα, «οι οικογενειακές και κοινωνικές σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας είναι αποφασιστικής σημασίας παράγοντας στην πορεία ενός ατόμου προς τον χώρο των εξαρτήσεων. Αισθηματικά ελλείμματα που δημιούργησε μια οικογενειακή δυσλειτουργία, οδυνηρά βιώματα από τα πρώιμα στάδια της ηλικίας, δυσάρεστες κοινωνικές και οικονομικές επιδράσεις καθιστούν ορισμένα άτομα ανίκανα να αντιμετωπίσουν δυσκολίες της ζωής και να διαχειριστούν δυσάρεστα συναισθήματα. Οι ουσίες σε αυτές τις περιπτώσεις αποτελούν το καταφύγιο με το οποίο θα ναρκώσουν τον συναισθηματικό πόνο».

Όσον αφορά τις διαφορές που επιφέρει στην ψυχολογία του χρήστη το είδος του ναρκωτικού, η κ. Πίττα, εξηγεί πως «οι ουσίες διαχωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες και ανάλογα με το είδος της ουσίας που γίνεται, επέρχεται και το ανάλογο αποτέλεσμα. Οι κατηγορίες αυτές είναι τα κανναβινοειδή, τα κατασταλτικά – ηρεμιστικά όπως είναι τα βαρβιτουρικά και η βενζοδιαζεπίνες, τα διεγερτικά όπως η κοκαΐνη και η αμφεταμίνες, τα ψευδαισθησιογόνα όπως το LSD και τα οπιοειδή».

Η επίδραση της ουσίας στο άτομο εξαρτάται κυρίως από την κατηγορία στην οποία ανήκει αλλά αρκετές φορές και από την προσδοκία την οποία έχει από την

χρήση.

«Εάν η ουσία για παράδειγμα ανήκει στην κατηγορία των διεγερτικών του κεντρικού νευρικού συστήματος θα παρατηρήσουμε μια γενικότερη διέγερση του ατόμου όπως αύξηση των καρδιακών παλμών, μείωση της όρεξης, αϋπνία κ.λ.π.», αναφέρει η κ. Πίττα.

Σύμφωνα με την Κλινική Ψυχολόγο, τα βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ενός εξαρτημένου ατόμου χωρίζονται σε δυο βασικές κατηγορίες. Στην πρώτη κατηγορία συναντούμε τα στοιχεία εκείνα του χαρακτήρα τους που οικοδομήθηκαν στην εξέλιξη τους ως άτομα και πριν από την έναρξη της χρήσης.

Στην δεύτερη κατηγορία συναντούμε τα επίκτητα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας τους, εκείνα δηλαδή τα οποία είναι προϊόν της εξάρτησης τους και που συνήθως είναι πιο εμφανή, ενώ εμφανίζονται και μέσα από την εμπλοκή του ατόμου σε διάφορες παράνομες δραστηριότητες.

«Δεν υπάρχουν αθώα ναρκωτικά»

«Δυστυχώς αυτά τα οποία δεν φαίνονται είναι τα χαρακτηριστικά της πρώτης κατηγορίας. Είναι αυτά που αποτελούν το άγχος, η κατάθλιψη, η ανάγκη για συναισθηματική εξάρτηση, η μειωμένη ικανότητα αποδοχής κανόνων, η συναισθηματική αστάθεια, η δυσκολία ελέγχου των παρορμήσεων και η μειωμένη ανοχή στην ματαίωση».

Για την κ. Πίττα δεν υπάρχουν αθώα ναρκωτικά, αφού όπως εξηγεί και αυτά τα οποία θεωρούνται αθώα αποτελούν στην πραγματικότητα την είσοδο του ατόμου σε μια πορεία προς την εξάρτηση.

«Ως εκ τούτου η χρήση μια οποιασδήποτε ψυχοδραστικής ουσίας φαίνεται να διαταράσσει βασικές εγκεφαλικές λειτουργίες όπως είναι η μνήμη, η συγκέντρωση, η κρίση του ατόμου ή ακόμα και τα αντανακλαστικά του μπροστά σε ένα επικείμενο κίνδυνο».

Ερωτηθείς ποια επίδραση έχουν τα ναρκωτικά στις ερωτικές σχέσεις των χρηστών, η Αιμιλία Πίττα, εξήγησε πως «δεν είναι σπάνιες οι συγκρίσεις μεταξύ της ευχαρίστησης που επιδιώκεται κατά την διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και της ικανοποίησης που αναζητά ένας εξαρτημένος στην σχέση του με την εξαρτητική ουσία ή δραστηριότητα. Επίσης δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που ένας εξαρτημένος ισχυρίζεται ότι η εξάρτηση του παρέχει μεγαλύτερη ευχαρίστηση από τις σεξουαλικές του δραστηριότητες. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η εξάρτηση είναι λιγότερο απαιτητική σε ψυχικές και συναισθηματικές επενδύσεις».

Έφηβοι χρήστες ναρκωτικών

Αγγίζοντας τους έφηβους χρήστες ναρκωτικών ουσιών και τις αλλαγές στην συμπεριφορά τους αλλά και την καθημερινότητά τους, η κ. Πίττα αναφέρθηκε σε «αλλαγές οι οποίες μοιάζουν πολλές φορές να είναι αδικαιολόγητες και χωρίς αιτία. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να θορυβήσουν τους γονείς και να τους κάνουν

να αντιληφθούν ότι το παιδί τους ενδεχομένως να κάνει χρήση ναρκωτικών.

«Τέτοιες αλλαγές μπορεί να συνδέονται για παράδειγμα με ξαφνική αλλαγή φίλων ή αλλαγές στην συμπεριφορά ενός παιδιού, όπως έντονες εκρήξεις θυμού ή βίαια ξεσπάσματα. Ακόμα και η αδικαιολόγητη αναζήτηση μεγάλων χρηματικών ποσών μπορεί να αποτελέσει καμπανάκι κινδύνου για τους γονείς».
Όπως τονίζει η Κλινική Ψυχολόγος η οικογένεια διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην απεξάρτηση του ατόμου, με την κ. Πίττα να επισημαίνει ότι «η ίδια η οικογένεια χρειάζεται να είναι ενεργός και να εμπλέκεται στην θεραπευτική διαδικασία κάνοντας και τα μέλη της ευρύτερης οικογένειας, είτε αυτά είναι οι γονείς, είτε οι σύντροφοι, τις δικές τους αλλαγές για να μπορέσουν να στηρίξουν το άτομο στην προσπάθεια του».

Η κ. Πίττα αναφέρει ότι τα ναρκωτικά είναι μια ψυχική ασθένεια και η απεξάρτηση συνδέεται αναπόφευκτα με την λήψη ψυχολογικής και κάποιες φορές φαρμακευτικής θεραπείας.

«Η φαρμακευτική θεραπεία συνιστάται στις περιπτώσεις όπου μπορεί να υπάρχει μια επιμένουσα ψυχιατρική νόσος, όπως για παράδειγμα η κατάθλιψη. Ο χρόνος και η ένταση της θεραπείας που λαμβάνεται σε αυτές τις περιπτώσεις εξαρτάται πάντα από τον βαθμό εξάρτησης του ατόμου, αλλά και την πορεία του μέσα στην χρήση».

14 χρόνια δίπλα από ναρκομανείς

Δεκατέσσερα χρόνια δίπλα σε χρήστες ναρκωτικών, η κ. Πίττα έχει αντικρίσει και έχει ακούσει πολλές ιστορίες. Ιστορίες που κρύβονται πίσω από τα άτομα που επέλεξαν να βρουν διέξοδο στα ναρκωτικά.

«Η πραγματικότητα είναι ότι στα δεκατέσσερα χρόνια τα οποία έχω εργαστεί με άτομα τα οποία κάνουν χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, αυτό που κάθε φορά συναντώ είναι ο ανθρώπινος πόνος και είναι πραγματικά δύσκολο να ξεχωρίσω την ιστορία κάποιου ανθρώπου.

Ίσως αυτό που θα μπορούσα να πω και θαυμάζω θα έλεγα περισσότερο είναι το μεγαλείο τον ανθρώπων που καταφέρνουν να απεξαρτηθούν και να παραμείνουν μακριά από τις ουσίες, γιατί η πραγματικότητα είναι ότι ο αγώνας για την απεξάρτηση είναι ένας πολύ δύσκολος αγώνας».

Διαβάστε επίσης στις ΔΟΣΕΙΣ... αλήθειας

Α. Πίττα: Πώς σκιαγραφεί το προφίλ και την πορεία του χρήστη η κλινική ψυχολόγος

Ροη Ειδησεων

Κατοικία 4ων υπνοδ. στο Δάλι

Κατοικία 4ων υπνοδ. με σοφίτα στη Λακατάμεια

Διαμέρισμα 2 υπνοδ. στον Στρόβολο

Οικιστικό οικόπεδο στον Στρόβολο

Δειτε Επισης