Οι «ψαράδες» πάνε (και) Μουντιάλ, εμείς ξανά… για μπάνια!

Πριν από δύο χρόνια πανηγύριζε την παρθενική πρόκρισή της σε τελική φάση Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, από χθες πανηγυρίζει και την πρώτη παρουσία της σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου! Στο ίδιο διάστημα η δική μας ταλαντούχα φουρνιά διεθνών έχει καταφέρει σε δύο διαδοχικές προκριματικές φάσεις ν’ αφήσει πίσω της μόνον την Ανδόρα (στη μία) και το Γιβραλτάρ (στην άλλη). Τι, στ’ αλήθεια, έχει περισσότερο και κάνει καλύτερα η Ισλανδία από την Κύπρο;
Σε αντίθετες τροχιές
Στα προκριματικά του Euro2012 και του Μουντιάλ του 2014 οι δύο χώρες είχαν κληρωθεί στον ίδιο όμιλο. Το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα μέτρησε μια νίκη (1-0), μια ισοπαλία (0-0) και δύο ήττες (0-1, 0-2), αμφότερες εκτός έδρας. Και στις δύο περιπτώσεις τερμάτισε τελευταίο. Οι «ψαράδες», αντιθέτως, μετά την προτελευταία θέση στον προκριματικό όμιλο του Euro2012, τερμάτισαν δεύτεροι στον προκριματικό όμιλο του Μουντιάλ του 2014 και στα μπαράζ αποκλείστηκαν από την Κροατία (0-0 εντός, 0-2 εκτός).
Έκτοτε «κόλλησαν» το γκάζι στο πάτωμα και δεν κοίταξαν ξανά πίσω τους! Στα προκριματικά του Euro2016 τερμάτισαν δεύτεροι (πίσω από την Τσεχία) δείχνοντας την πλάτη τους σε Ολλανδία και Τουρκία, ενώ στα προκριματικά του Μουντιάλ 2018 καπάρωσαν την πρωτιά στον ένατο όμιλο αφήνοντας πίσω τους Κροατία (γλυκιά ρεβάνς…), Ουκρανία και Τουρκία! Στο ίδιο διάστημα εμείς «τρώγαμε τη σκόνη» χωρών όπως Ισραήλ, Βοσνία και Εσθονία… Οι συγκρίσεις αναπόφευκτες -και οδυνηρές.
 
Το δίδυμο της αναγέννησης
Αφ’ ότου ανέλαβαν ως τεχνικό δίδυμο το φθινόπωρο του 2011, ο Σουηδός Λαρς Λάγκερμπακ και ο Ισλανδός Χέιμιρ Χάλγκριμσον οδήγησαν βήμα-βήμα την ομάδα σ’ ένα υψηλότερο επίπεδο. «Όταν ξεκινήσαμε εδώ ο Λαρς κι εγώ, μου είχε πει ότι θεωρούσε την ομάδα επαρκώς δυνατή για να προκριθεί στο Μουντιάλ. Τότε είχα σκεφτεί ότι είναι τρελός, αλλά όντως λίγο έλειψε να το πετύχουμε», θυμάται ο Χάλγκριμσον, ο οποίος επαγγέλλεται οδοντίατρος και πριν το 2011 είχε εργαστεί αποκλειστικά ως προπονητής συλλόγων στα νησιά Βέστμαν (4.200 κάτοικοι).
Ο 50χρονος είναι ένας εξαιρετικά λεπτομερής αναλυτής, ο οποίος μετά το Euro στη Γαλλία διαδέχτηκε ως επικεφαλής προπονητής τον Λάγκερμπακ, που ανέλαβε την εθνική Νορβηγίας. «Όταν δεν έχεις τους καλύτερους παίκτες, πρέπει να βρεις εκείνη την ομαδική απόδοση, στην οποία κάθε παίκτης μπορεί να συνεισφέρει το καλύτερο για το σύνολο», ισχυρίζεται ο ομοσπονδιακός εκλέκτορας, ο οποίος είχε αφ’ ενός την τύχη να πέσει πάνω σε μια «χρυσή γενιά» της Ισλανδίας, αφ’ ετέρου την ικανότητα να την αξιοποιήσει στο έπακρο. Η εθνική ομάδα είχε και παλαιότερα καλές μονάδες, ουδέποτε όμως βάθος στο ρόστερ.
Το ένα τρίτο από τους νυν διεθνείς είχε προκριθεί το 2011 για το EuroU21 έχοντας θριαμβεύσει (τον Οκτώβριο του 2010) 4-1 της Γερμανίας των Χούμελς, Χέβεντες, Μπέντερ, Σμέλτσερ. «Από τα 16 μας μπαίνουμε στο γήπεδο σχεδόν πάντα στον ίδιο σχηματισμό. Στην ομάδα μας ο καθένας μας γνωρίζει τα καθήκοντά του», τονίζει ο Ρούρικ Γκίσλασον αποκαλύπτοντας ένα από τα μικρά μυστικά που οδήγησαν στην εκτόξευση της Ισλανδίας από την 114η στην 22η θέση της παγκόσμιας κατάταξης (σ.σ. η Κύπρος είναι 70ή) και στη 10η της αντίστοιχης ευρωπαϊκής (σ.σ. η Κύπρος είναι 37η)!

Dear world! See you in Russia 2018 #WorldCup #Iceland #Huh ! pic.twitter.com/qD45YoYSii

— RÚV Íþróttir (@ruvithrottir) 9 Οκτωβρίου 2017

Εκείνοι με πλάνο, εμείς με δικαιολογίες
Στο (μακρύ) κατάλογο των άλλοθι για την αναμενόμενη (αλλά μηδέποτε εμφανισθείσα) άνοιξη της εθνικής ομάδας τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν η μικρή έκταση της χώρας, ο λιγοστός πληθυσμός, η στρατιωτική θητεία, η έλλειψη εμπιστοσύνης στους γηγενείς ποδοσφαιριστές κ.ο.κ.

Η Ισλανδία είχε τα ίδια (και περισσότερα) εμπόδια να υπερπηδήσει, αλλά τα υπερφαλάγγισε όλα! Ήδη έχει καταγραφεί ως η μικρότερη (σε έκταση) χώρα που έχει προκριθεί σε τελική φάση Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος και η μικρότερη σε πληθυσμό (350.000 κάτοικοι) Παγκοσμίου Κυπέλλου!
Στο μεγαλύτερο ηφαιστειογενές νησί στον πλανήτη, νοτιοανατολικά της Γροιλανδίας και ακριβώς κάτω από τον πολικό κύκλο, το ποδόσφαιρο για πολύ καιρό έπαιζε δευτερεύοντα ρόλο. Στο μεσοδιάστημα οι 20.000 από τους 330.000 κατοίκους (μέσος όρος τρεις ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο!) είναι εγγεγραμμένοι ως εν ενεργεία παίκτες στην ποδοσφαιρική ομοσπονδία, η οποία ιδρύθηκε το 1947.

Η τελευταία είχε ξεκινήσει ήδη από το 2002 να αλλάζει τον στρατηγικό προσανατολισμό της αντιγράφοντας όλα τα καλά από την αντίστοιχη του χάντμπολ (σ.σ. μέχρι πρότινος είχε χαρίσει τη μεγαλύτερη ομαδική επιτυχία στην αθλητική ιστορία της χώρας: τη συμμετοχή στον τελικό της Ολυμπιάδας στο Πεκίνο το 2008, όπου ηττήθηκε 28-23 από τη Γαλλία).
 
Κατασκευή γηπέδων, εκπαίδευση προπονητών
Ο μακρύς και βαρύς χειμώνας ωθούσε το σκοτεινό εξάμηνο Οκτωβρίου-Απριλίου τους νεαρούς ποδοσφαιριστές στις κλειστές σάλες του χάντμπολ ή του μπάσκετ. Η ποδοσφαιρική ομοσπονδία αντέδρασε επενδύοντας μεγάλα ποσά στην κατασκευή επτά μεγάλων κλειστών ποδοσφαιρικών γηπέδων σε όλη την επικράτεια (με δωρεάν είσοδο για όλα τα παιδιά μέχρι 10 ετών) αλλά και 20 γήπεδα τεχνητού χλοοτάπητα, προκειμένου οι λάτρεις του ποδοσφαίρου να μπορούν να προπονούνται όλο το χρόνο. Χάρη στο υπολογίσιμο υπέδαφος και την απεξάρτηση από τις καιρικές συνθήκες η τεχνική των νεαρών ποδοσφαιριστών άρχισε να βελτιώνεται χρόνο με το χρόνο.
Προς αυτήν την κατεύθυνση συνέβαλε ουσιωδώς και το μεγάλο βάρος που δόθηκε στην εκπαίδευση των προπονητών. Στο καλά εξοπλισμένο, κρατικό Πανεπιστήμιο της Ισλανδίας η έρευνα στις αθλητικές επιστήμες εντατικοποιήθηκε με στόχο ακόμη και στα χωριά οι μικροί να μαθαίνουν μπάλα (όχι από τους πατεράδες τους, αλλά) από διπλωματούχους προπονητές.

Οι προπονητές τμημάτων υποδομής ανήκουν στα πλέον καλά αμειβόμενα επαγγέλματα της χώρας (σ.σ. εξ ου και απασχολεί το 0,2% του πληθυσμού, 60.000 ανθρώπους) και όποιος σύλλογος δεν διαθέτει διπλωματούχο προπονητή ακόμη και στις πιο μικρές ηλικιακές κατηγορίες κινδυνεύει με αποκλεισμό από την α’ κατηγορία! «Πιστεύω ότι οι προπονητές ακαδημιών ανήκουν στους καλύτερους παγκοσμίως. Όχι επειδή είναι πιο έξυπνοι από τους άλλους, αλλά επειδή δουλεύουν πιο σκληρά», εκτιμά ο Χάλγκριμσον.
Όλοι στο εξωτερικό
Τη νοοτροπία των Ισλανδών δείχνει η διαδρομή του Χάλντορσον: προ δωδεκαετίας σταμάτησε τον αθλητισμό ένεκα πολλών τραυματισμών και έκανε όνομα ως σκηνοθέτης. Περισσότερο για χάζι καθόταν υπέρβαρος στον πάγκο μιας ομάδας γ’ κατηγορίας στην Ισλανδία. Ωστόσο μετά πάλεψε για την επιστροφή του, από το 2014 είναι ξανά επαγγελματίας και στα 33 του το ξεκάθαρο Νο1 στην εστία.
Από το 23μελές ρόστερ της εθνικής στο Euro2016 μόλις δύο παίκτες αγωνίζονται εντός συνόρων, από το αντίστοιχο που πήρε το εισιτήριο για τη Ρωσία ούτε ένας! Μόλις τέσσερις βγάζουν το ψωμί τους στη Σκανδιναβία, οι άλλοι 19 στην υπόλοιπη Ευρώπη, μεταξύ αυτών και ο (πρώην άσος της Ομόνοιας, νυν της Αμπερντίν) Κάρι Άρνασον.