Χωρίς να ρίξει ούτε μία σφαίρα, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν κατάφερε την περασμένη εβδομάδα να μεταφέρει τον πόλεμο της Ουκρανίας σε εκατομμύρια Ευρωπαίους, που μέχρι τώρα έμεναν ανεπηρέαστοι. Από κλειστά αεροδρόμια μέχρι κυβερνοεπιθέσεις, η Ευρώπη ζει πλέον σε ένα νέο τοπίο υβριδικών απειλών, με τις κυβερνήσεις να δυσκολεύονται να αποδώσουν ευθύνες και να προστατεύσουν τους πολίτες τους.
Η αρχή δεν έγινε με έκρηξη, αλλά με έναν «ψίθυρο». Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρεντέρικσεν, προειδοποίησε τους Δανούς ότι η Ευρώπη πρέπει να συνηθίσει τις «πιο βίαιες και συχνές υβριδικές επιθέσεις» ως νέα πραγματικότητα, έπειτα από περιστατικά με drones, που προκάλεσαν χάος σε τουλάχιστον πέντε δανικά αεροδρόμια, Χωρίς να κατονομάσει τη Ρωσία, την ανέδειξε ως τη μεγαλύτερη απειλή για την ήπειρο -το τοπίο, ωστόσο, γύρω από το ποιος βρίσκεται πίσω από τα μυστηριώδη μη επανδρωμένα αεροσκάφη στον εναέριο χώρο της Δανίας, παραμένει «θολό».
Η ασάφεια, άλλωστε, όπως παρατηρεί το CNN, είναι χαρακτηριστικό στοιχείο τέτοιων επιθέσεων. Οι δράστες μένουν άγνωστοι για καιρό, με την αμφιβολία και την αβεβαιότητα να «τρέφουν» το κλίμα δυσπιστίας απέναντι στις Αρχές.
Τα περιστατικά σε Πολωνία, Εσθονία και Δανία
Το ίδιο σενάριο εκτυλίσσεται σε όλη την Ευρώπη. Η Πολωνία δέχθηκε περισσότερα από 20 drones, η Εσθονία είδε ρωσικά αεροσκάφη να παραβιάζουν τον εναέριο χώρο της για 12 λεπτά, ενώ κυβερνοεπιθέσεις καθήλωσαν πτήσεις σε διάφορα αεροδρόμια. Στη Δανία, έπειτα από τριήμερες διακοπές λειτουργίας αεροδρομίων και την εμφάνιση ρωσικού στρατιωτικού σκάφους ανοιχτά των ακτών, οι Αρχές ακόμη δεν γνωρίζουν ποιος ευθύνεται.
Η Φρεντέρικσεν παραδέχθηκε ότι τόσο οι βιαστικές όσο και οι καθυστερημένες απαντήσεις εγκυμονούν κινδύνους. Η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της χώρας δήλωσε πως δεν μπορεί να κατονομάσει τον υπαίτιο, την ώρα που η αστυνομία εσωτερικής ασφάλειας χαρακτήρισε «υψηλό» τον κίνδυνο ρωσικού σαμποτάζ.
Η Δανία στηρίζει ανοιχτά την Ουκρανία με F-16, drones και πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς. Ωστόσο, οι δυτικές κυβερνήσεις παλεύουν καθημερινά με το παράδοξο της υβριδικής απειλής: να κατηγορήσουν τη Μόσχα και να τροφοδοτήσουν την ανησυχία ή να σιωπήσουν και να αφήσουν τις κοινωνίες απροετοίμαστες για σκληρότερες επιλογές άμυνας;
Η «αόρατη απειλή» του σαμποτάζ πλανάται εδώ και μήνες στην Ευρώπη. Στη Βρετανία, νεαροί στρατολογημένοι από ρωσικά δίκτυα καταδικάστηκαν για εμπρησμό αποθήκης με υλικά για την Ουκρανία. Η Πολωνία φυλάκισε Ουκρανούς για επιθέσεις με ρωσική υποστήριξη, ενώ κυβερνοεπιθέσεις σε λογισμικά αεροδρομίων -ακόμα και σε παιδικό σταθμό στο Λονδίνο- αποδόθηκαν σε εγκληματικές ομάδες με ασαφείς δεσμούς με το Κρεμλίνο.
Ανεξάρτητα από τον πραγματικό δράστη, ο Πούτιν καταφέρνει να μεταφέρει το αίσθημα ενός διευρυνόμενου πολέμου στην Ευρώπη, την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση Τραμπ ζητά περισσότερη ευθύνη από τους Ευρωπαίους για την άμυνά τους. Αυτό καθιστά την υποστήριξη προς την Ουκρανία πιο «χειροπιαστή» για τους πολίτες, ενισχύοντας ταυτόχρονα τόσο τους επικριτές όσο και τους υποστηρικτές της σκληρής στάσης απέναντι στη Ρωσία.
Οι επιθέσεις φέρνουν δύο άμεσα και δαπανηρά καθήκοντα: μεγαλύτερη ανθεκτικότητα υποδομών απέναντι σε drones και χάκερ, αλλά και συνεχή αεράμυνα κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της Ευρώπης. Το κόστος είναι τεράστιο: ένα ολλανδικό F-35 χρειάζεται πυραύλους αξίας δεκάδων χιλιάδων ευρώ, για να καταρρίψει ένα drone αξίας μόλις 30.000 δολαρίων. Μια ανισορροπία που δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον.
Οι κίνδυνοι για τη Μόσχα
Δεν είναι όλα, ωστόσο, υπέρ του Κρεμλίνου. Η χρήση μισθοφόρων ή πρακτόρων μπορεί να οδηγήσει σε απώλειες αμάχων σε χώρα του ΝΑΤΟ, με ανυπολόγιστες συνέπειες. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος η Ρωσία να κατηγορηθεί για πράξεις που δεν έκανε, δίνοντας κάλυψη στο οργανωμένο έγκλημα. Παράλληλα, η απρόβλεπτη στάση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ενέχει τον κίνδυνο είτε αδράνειας είτε, στον αντίποδα, υπερβολικής αντίδρασης.
Αυτή η αβεβαιότητα αποτελεί πρόσφορο έδαφος για μεγαλύτερες συγκρούσεις. Ο Πούτιν, που εισέβαλε στην Ουκρανία πιστεύοντας ότι θα την καταλάβει σε λίγες εβδομάδες, φαίνεται να κλιμακώνει την ένταση στην Ευρώπη, σε συνεννόηση με τον Κινέζο πρόεδρο, Σι Τζινπίνγκ.
Προς το παρόν, οι υβριδικές επιθέσεις -είτε κατόπιν σχεδίου είτε... συμπτωματικά- «φορτώνουν» στους Ευρωπαίους πολίτες το κόστος της αλληλεγγύης προς την Ουκρανία. Οι καθυστερήσεις στα αεροδρόμια, οι αυξήσεις στις τιμές ενέργειας και οι κυβερνοεπιθέσεις θυμίζουν, με κάποιον τρόπο, τις κακουχίες που βιώνουν οι Ρώσοι πολίτες λόγω του πολέμου που εξαπέλυσε η χώρα τους.
Για την Ευρώπη, ο τελευταίος μήνας έφερε νέες και δαπανηρές ανησυχίες, χωρίς εύκολες απαντήσεις ή φθηνές λύσεις. Και αυτή η βραχυπρόθεσμη αποσταθεροποίηση αποτελεί ήδη μια νίκη για τον Πούτιν, στον τέταρτο χρόνο ενός πολέμου υπαρξιακής σημασίας.
Πηγή: Πρώτο Θέμα
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
