Στοιχεία που δημιουργούν ερωτήματα για ορισμένες από τις ενέργειες του Υπουργείου Οικονομικών, εντοπίζει η Ελεγκτική Υπηρεσία σε έκθεσή της για το έτος 2023, αφού διαπιστώνει παρεμβάσεις στην ΚΕΔΙΠΕΣ για τον τρόπο χειρισμού μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ την ίδια ώρα, εντοπίζει και «κατά χάριν» χορηγίες, χωρίς το κράτος να έχει οποιαδήποτε υποχρέωση.
Συνοψίζοντας τα κυριότερα ευρήματα της έκθεσης, η Ελεγκτική Υπηρεσία αναφέρει πως διενήργησε έλεγχο με σκοπό την εξακρίβωση της ορθότητας και κανονικότητας δείγματος συναλλαγών εισπράξεων και πληρωμών, καθώς και δείγματος μισθών των δύο Γενικών Διευθύνσεων του Υπουργείου Οικονομικών (ΥΟ) για το έτος 2023, το οποίο επιλέχθηκε με συγκεκριμένη μεθοδολογία, στο πλαίσιο του ελέγχου που αποσκοπούσε στη διατύπωση ελεγκτικής γνώμης επί των Οικονομικών Καταστάσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Επίσης, διενεργήθηκε έλεγχος συμμόρφωσης για το έτος 2023, κυρίως σε σχέση με την παρακολούθηση ευρημάτων και συστάσεων που προέκυψαν από προηγούμενους ελέγχους της Υπηρεσίας μας, αλλά και σε σχέση με πρόσθετα θέματα που επιλέγηκαν βάσει προκαταρκτικής επισκόπησης. Επιπλέον, διερευνήθηκε καταγγελία που υποβλήθηκε στην Υπηρεσία μας.
Σύμφωνα με τα κυριότερα ευρήματα του οικονομικού ελέγχου, «υπήρξε μεγάλη καθυστέρηση στην επιστροφή στο Υπουργείου Οικονομικών ποσού ύψους €8.750.000 από τον Κυπριακό Οργανισμό Προώθησης Επενδύσεων (ΚΟΠΕ). Επιπλέον, το εν λόγω ποσό δεν συμπεριλήφθηκε στην κατάσταση καθυστερημένων εσόδων της Διοίκησης του ΥΟ. Εισηγηθήκαμε όπως το ΥΟ βελτιώσει τη διαδικασία ενημέρωσης του λογιστηρίου του για τα ποσά που εκκρεμούν για είσπραξη, ώστε να διασφαλίσει την πληρότητα των σχετικών καταστάσεων, η οποία καθίσταται επιτακτική λόγω της επικείμενης μετάβασης στη βάση των δεδουλευμένων εσόδων και εξόδων για την ετοιμασία των Οικονομικών Καταστάσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Σε ορισμένες περιπτώσεις, σημειώνει, μεταφέρθηκαν στα έσοδα του 2023 εισπράξεις προηγούμενων ετών και σε άλλες περιπτώσεις εισπράξεις του έτους 2023 πιστώθηκαν σε λογαριασμούς καταθέσεων, αντί σε κονδύλια εσόδων.
Σε σχέση με τα κυριότερα ευρήματα ελέγχου συμμόρφωσης, διαπιστώνει ότι «το αρχικό τέλος Άδειας που συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της νέας 15ετούς Σύμβασης για την παροχή των παιχνιδιών του ΟΠΑΠ Α.Ε. στην Κύπρο, ακόμα και μετά τη βελτίωση που επήλθε από την επικαιροποίηση των οικονομικών δεδομένων καθ’ υπόδειξη της Υπηρεσίας μας, εξακολουθεί να μας προβληματίζει όσο αφορά το κατά πόσο επιβλήθηκε με συνήθεις όρους της αγοράς. Προς αξιολόγηση τούτου, η Υπηρεσία μας προτίθεται να απευθυνθεί σε εξειδικευμένο σύμβουλο ώστε, λαμβάνοντας υπόψη τυχόν ευρήματα/εισηγήσεις του, να αποφανθεί για τις τυχόν περαιτέρω ενέργειές της».
Επιπλέον, η Υπηρεσία όπως εξηγεί, «διατηρεί σοβαρούς προβληματισμούς αναφορικά με τον χειρισμό του ΥΟ, σε σχέση με εκκρεμότητες που προέκυψαν από την κατάργηση της Διακρατικής Συμφωνίας, οι οποίες περιλαμβάνονται στη Συμφωνία ημερ. 26.6.2024, ιδιαίτερα όσον αφορά στον χειρισμό του ποσού των €9εκ.,το οποίο προκύπτει από τα αδιάθετα κέρδη της περιόδου 2013 -2024».
Τονίζει ακόμα πως «το ΥΟ παρενέβη στην ανεξαρτησία των εργασιών της Κυπριακής Εταιρείας Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων Λτδ (ΚΕΔΙΠΕΣ), υποδεικνύοντας τον τρόπο χειρισμού δέκα περιπτώσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων συγκεκριμένης ομάδας δανειοληπτών, παρόλο που αυτό απαγορεύεται ρητά από τον κατάλογο δεσμεύσεων που υπογράφτηκε μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκή Επιτροπής (Ε.Επ.). Σημειώνεται ότι η ΚΕΔΙΠΕΣ δεν ακολούθησε τις υποδείξεις του ΥΟ.
Επίσης, το Υπουργείο «κατέβαλλε, μέχρι και τον Μάρτιο του 2024, επίδομα γραμματέως στους πρώην Προέδρους της Δημοκρατίας και πρώην Προέδρους της Βουλής των Αντιπροσώπων, ως σταθερό ποσό, στη βάση βεβαίωσης που προσκόμιζαν οι πρώην αξιωματούχοι, σύμφωνα με την οποία απασχολούσαν ιδιαιτέρα γραμματέα (παλαιότερα δεν απαιτείτο ούτε η προσκόμιση βεβαίωσης). Από τον Απρίλιο του 2024 το επίδομα καταβάλλεται στη βάση αποδεικτικών στοιχείων που υποβάλλονται. Το ΥΟ ζήτησε γνωμάτευση από τη Νομική Υπηρεσία, μεταξύ άλλων, ως προς τη δυνατότητα ανάκτησης των ποσών που καταβλήθηκαν στο παρελθόν χωρίς τη δέουσα αιτιολόγηση. Επίσης, ζήτησε από το Τμήμα Φορολογίας(ΤΦ) διευκρίνιση για το κατά πόσο το εν λόγω επίδομα φορολογείται ή όχι, ενώ από το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού (ΤΔΔΠ), ζήτησε να εξετάσει κατά πόσο χρήζει τροποποίησης η σχετική νομοθεσία. Μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου δεν είχαν ληφθεί απαντήσεις από τα πιο πάνω Τμήματα».
Σημειώνει εξάλλου πως «το ΥΟ υπέγραψε νέα Συμφωνία με το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ), στις 19.2.2021, για τις υπηρεσίες που παρέχει σε σχέση με τη διαχείριση των εκδόσεων κυβερνητικών ομολόγων για φυσικά πρόσωπα με σκοπό, μεταξύ άλλων, την επίτευξη μείωσης επί του συνολικού κόστους χρεώσεων του ΧΑΚ. Παρόλο που, σύμφωνα με το ΥΟ, η συνέχιση του προγράμματος έκδοσης ομολόγων φυσικών προσώπων χρήζει επανεξέτασης, λόγω του υψηλού οικονομικού και διοικητικού κόστους που προϋποθέτει, αυτό δεν έγινε ακόμα. Επιπρόσθετα, διαπιστώσαμε ότι η νέα Συμφωνία που υπογράφηκε δεν στηρίζεται σε πραγματικούς όρους αγοράς (arm’s length terms)».
Εισηγηθήκαμε, τονίζει «όπως διενεργηθεί επαναδιαπραγμάτευση της Συμφωνίας σε πραγματικούς όρους αγοράς (arm’s length terms) δεδομένου ότι επίκειται ιδιωτικοποίηση του ΧΑΚ και η Κυβέρνηση αναμένεται να συμβληθεί με τον μελλοντικό στρατηγικό επενδυτή για συνέχιση των υπηρεσιών που προβλέπονται στη Συμφωνία με το ΧΑΚ».
Υποδεικνύει ακόμα πως «παρά τη βελτίωση που παρατηρήθηκε στη διαδικασία αξιολόγησης των αιτημάτων για λήψη χορηγίας και «κατά χάριν» χορηγίας, διαπιστώσαμε και πάλι την καταβολή «κατά χάριν» χορηγιών σε περιπτώσεις όπου, είτε κατά την άποψή μας δεν προέκυπτε οποιαδήποτε ηθική υποχρέωση του κράτους, είτε το θέμα διέπεται από συγκεκριμένη νομοθεσία, είτε ενδεχομένως να οδήγησε σε άνιση/ευνοϊκή μεταχείριση. Επίσης, εντοπίστηκαν περιπτώσεις καταβολής χορηγιών χωρίς την υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών ή πολλαπλή κρατική χρηματοδότηση».
Περαιτέρω, εντοπίστηκαν περιπτώσεις όπου η δαπάνη δεν χρεώθηκε στο Κονδύλι που δημιουργήθηκε για τον σκοπό αυτό στον Προϋπολογισμό του ΤΦ, αλλά σε Κονδύλια της Διοίκησης του ΥΟ, καθώς και περίπτωση χρηματοδότησης έργου, του οποίου το πραγματικό κόστος υπερβαίνει κατά πολύ το αναμενόμενο κόστος και όφελος, όπως αυτό είχε υπολογιστεί αρχικά.
Το ΥΟ, αναφέρει η Ελεγκτική, απέκτησε το 100% του μετοχικού κεφαλαίου της Κυπριακής Εταιρείας Αναπτύξεως Ακινήτων, η οποία συστάθηκε στις 10.1.1972, με σκοπό να αποζημιώσει τους πολίτες των οποίων οι περιουσίες, λόγω των γεγονότων του 1963, κατέστησαν απροσπέλαστες. Λειτούργησε μέχρι το 1974 και στη συνέχεια παρέμεινε αδρανής. Η Εταιρεία κατέχει περιουσία και στις ελεύθερες περιοχές.
«Εφόσον η Εταιρεία εξακολουθεί να παραμένει αδρανής, εισηγηθήκαμε όπως το ΥΟ επανεξεταστεί κατά πόσο η διατήρησή της εξυπηρετεί κάποιο σκοπό ή θα πρέπει να διαλυθεί και τα περιουσιακά της στοιχεία να περιέλθουν στο κράτος. Επιπρόσθετα, εισηγηθήκαμε όπως το ΥΟ εξετάσει το ενδεχόμενο αξιοποίησης των δύο ακινήτων που διαθέτει η εταιρεία στις ελεύθερες περιοχές, συνολικής εύλογης αξίας €12,6εκ», υποδεικνύει.
Εξάλλου, το ΥΟ, ενοικιάζει υποστατικά για τις ανάγκες στέγασης Τμημάτων/Υπηρεσιών που υπάγονται σε αυτό, εκ των οποίων μερικά δεν διαθέτουν Πιστοποιητικά Τελικής Έγκρισης, σύμφωνα με την Υπηρεσία. «Το ΥΟ ζήτησε από τα επηρεαζόμενα Τμήματα/Υπηρεσίες του τη λήψη των απαραίτητων ενεργειών, ωστόσο τα πλείστα δεν ανταποκρίθηκαν. Επιπλέον, οι αποθήκες των Υπηρεσιών Κρατικών Αγορών και Προμηθειών (ΥΚΑΠ), μεταστεγάστηκαν, από υποστατικό που δεν διέθετε το εν λόγω Πιστοποιητικό, σε υποστατικό που επίσης δεν το διαθέτει».
Παρατηρήθηκε ακόμα, «σημαντική καθυστέρηση στις ενέργειες για υλοποίηση της μεταρρύθμισης που αφορά στη ρύθμιση ευέλικτων μορφών απασχόλησης στη δημόσια υπηρεσία, της οποίας φορέας υλοποίησης είναι το ΤΔΔΠ. Δεδομένου ότι η εν λόγω μεταρρύθμιση εντάχθηκε, ως ορόσημο, στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) υπάρχει κίνδυνος μη εκταμίευσης της χρηματοδότησης που συνδέεται με την επίτευξή του».
Καταληκτικά, σημειώνει ότι «διαπιστώσαμε ότι η μεταστέγαση της ΚΑΔΔ σε κατάλληλες κτηριακές εγκαταστάσεις εξακολουθεί να εκκρεμεί, γεγονός που δυσχεραίνει τον προγραμματισμό των εκπαιδεύσεων και συνεπάγεται αυξημένο κόστος στις συμβάσεις για εκπαιδευτικές δράσεις και μη αξιοποίηση εξοπλισμού της ΚΑΔΔ».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
