Μόλις ένα λεπτό λιγότερης κατανάλωσης νερού ανά ημέρα από κάθε άτομο στην Κύπρο, μπορεί να αλλάξει όλο το υδατικό ισοζύγιο, μειώνοντας ταυτόχρονα το κόστος παραγωγής μέσω των αφαλατώσεων, αλλά και τις ανάγκες των πολιτών, οι οποίες βρίσκονται πάνω από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στην Κύπρο, σύμφωνα με τα δεδομένα από μελέτες και έρευνες που διεξάγονται, ο μέσος πολίτης καταναλώνει περίπου 140 λίτρα νερού ανά ημέρα, την ίδια ώρα που στην Ευρωπαϊκή Ένωση η κατανάλωση βρίσκεται στα 124 λίτρα ανά άτομο.
Δεδομένου ότι η χώρα μας βιώνει μια από τις χειρότερες κρίσεις στην ιστορία της γύρω από το υδατικό πρόβλημα, με το κράτος να επιχειρεί μέσω τη λήψη άμεσων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων να βελτιώσει την κατάσταση που επικρατεί, χρειάζεται η ανάπτυξη οικολογικής συνείδησης από τους πολίτες, ώστε να βελτιωθεί η υφιστάμενη κατάσταση.
Ένα εργαλείο που αναπτύχθηκε από την ομάδα του Κέντρου Αριστείας για Έρευνα και Καινοτομία (ΚΟΙΟΣ) του Πανεπιστημίου Κύπρου, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή και ερευνητή, Δημήτρη Ηλιάδη, είναι η εφαρμογή «Σταγονό-μετρώ», που βρίσκεται στη σελίδα stagona.cy και το οποίο μπορεί να αναλύσει δεδομένα από το λογαριασμό νερού κάθε πολίτη, βοηθώντας τον να μειώσει την κατανάλωσή του. Το συγκεκριμένο εργαλείο, αναπτύχθηκε από την ομάδα του κ. Ηλιάδη, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής συνεργασίας που αναπτύχθηκε με το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
Ουσιαστικά, η ομάδα ασχολείται τα τελευταία 20 χρόνια με τα θέματα έξυπνης διαχείρισης νερού και συνεργάζεται ήδη με διάφορους οργανισμούς στην Κύπρο. Η ιδέα για το «Σταγονό-μετρώ», γεννήθηκε μέσα από τη διαπίστωση ότι ο μέσος Κύπριος πολίτης καταναλώνει περίπου 16 λίτρα νερού ανά ημέρα, περισσότερα από τον μέσο Ευρωπαίο πολίτη.
Μιλώντας στον REPORTER, ο κ. Ηλιάδης ανέφερε πως «στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο μέσος όρος είναι 124 λίτρα νερού ανά ημέρα, που είναι περίπου 10% λιγότερα από τη μέση κατανάλωση στην Κύπρο. Η κατανάλωση νερού είναι ένα μικρό ποσοστό σε σχέση με την κατανάλωση που έχουμε στην Κύπρο, αφού ένα μεγάλο ποσοστό πηγαίνει στη γεωργία, ένα άλλο μεγάλο μέρος στον τουρισμό και στη βιομηχανία. Από τα 260 εκατομμύρια κυβικά μέτρα που χρησιμοποιούμε κάθε χρόνο, περίπου τα 55 πηγαίνουν στην υδροδότηση».
Για να αντιληφθούμε πόσο νερό καταναλώνουμε ως άτομα ανά ημέρα και να κατανοήσουμε πόση εξοικονόμηση θα επιτευχθεί εάν γίνουν κάποιες μικρές, στοχευμένες και ανεπαίσθητες αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες, δημιούργησαν την εύχρηστη εφαρμογή, που μπορεί να βοηθήσει τους πολίτες να βελτιώσουν τις συνήθειές τους.
Πώς λειτουργεί
Πρόκειται για μια διαδικτυακή εφαρμογή που ο καταναλωτής μπορεί να βάλει τη συνολική κατανάλωσή του, που φαίνεται μέσα από το λογαριασμό του ΕΟΑ και αφού συμπληρώσει τον ΕΟΑ στον οποίο υπάγεται ο χώρος διαμονής του, αλλά και τα άτομα που διαμένουν στο σπίτι, υπολογίζει τη μέση κατανάλωση ανά άτομο την ημέρα.
Όπως εξήγησε, «παραδείγματος χάριν, μια πενταμελής οικογένεια στον ΕΟΑ Λάρνακας καταναλώνει 60 κυβικά μέτρα για τρεις μήνες, που αντιστοιχεί σε 131 λίτρα ανά ημέρα. Στη συνέχεια το «Σταγονό-μετρώ» συγκρίνει με τη μέση κατανάλωση στην Κύπρο και σου λέει ότι εάν είχαμε όλοι 5% λιγότερη κατανάλωση στο σπίτι μας, αυτό θα αντιστοιχούσε σε διαθέσιμες ποσότητες νερού για 50 χιλιάδες άτομα, που είναι ο πληθυσμός της επαρχίας Αμμοχώστου».
Θέλοντας να δώσει κάποια απλά παραδείγματα για τον τρόπο που μπορούμε να μειώσουμε την κατανάλωση νερού κατά 10%, ο κ. Ηλιάδης εξήγησε ότι «εάν κάποιος κάνει μπάνιο για δέκα λεπτά με συνεχή ροή νερού, αντιστοιχεί σε 9 με 10 λίτρα νερού το λεπτό. Άρα κλείνοντας το ντους κατά ένα λεπτό την ώρα που κάνουμε μπάνιο, αυτόματα θα μας φέρει στο μέσο όρο της ΕΕ».
Αναφερόμενος στο παράδειγμα του πλυσίματος των πιάτων, είπε πως μια βρύση μπορεί να ρέει 6 με 10 λίτρα νερού το λεπτό. «Αν έχουμε 15 λεπτά ανοιχτή τη βρύση, μπορούμε να καταναλώνουμε μέχρι και εκατό λίτρα, άρα εάν ο ημερήσιος μέσος όρος είναι 140 λίτρα και μόνο από το πλύσιμο στο χέρι σπαταλούμε 100 λίτρα, είναι ως σαν να καταναλώνουμε το νερό ενός ατόμου για μία ολόκληρη μέρα».
Αντιστοίχως, το νερό που χρησιμοποιείται για το πότισμα, μπορεί να αντιστοιχεί σε 15 με 30 λίτρα το λεπτό. Ως εκ τούτου, μειώνοντας κατά 15 λίτρα την ημερήσια κατανάλωσή μας, μπορούμε εύκολα να φθάσουμε σε αυτό το στόχο των 124 λίτρων, που είναι ο σημερινός μέσος όρος της ΕΕ.
«Από τα 140 λίτρα που χρησιμοποιούμε στην Κύπρο, τα 50 λίτρα είναι για τις καθημερινές μας συνήθειες, το φαγητό, το πλύσιμο ρούχων και το μπάνιο. Άρα αν κλείνουμε τη βρύση όταν δεν τη χρειαζόμαστε ή εάν κλείνουμε το μπάνιο για λίγο χρόνο, ή ακόμα κι αν χρησιμοποιούμε πλυντήριο πιάτων, περιορίζουμε την κατανάλωση. Επίσης, το λάστιχο είναι πολύ σημαντικό, γιατί σε δέκα λεπτά μπορεί να σπαταλήσεις μέχρι και 300 λίτρα νερού. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε πως αν μειώοσυμε την κατανάλωσή μας και φθάσουμε στα 125 λίτρα, θα σώζαμε 5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού το χρόνο, που αντιστοιχούν σε 100 χιλιάδες άτομα. Για να έρθει αυτή η ποσότητα στην Κύπρο με αφαλατώσεις, θα έχουμε ένα πολύ μεγάλο κόστος και για ανέγερση οικοδομών και για τη λειτουργία τους».
Ο στόχος Cyprus125
Την ίδια ώρα, η εφαρμογή παρέχει πληροφορίες για θέματα λειψυδρίας, ώστε το κοινό να ενημερώνεται και να ευαισθητοποιείται, ως επίσης και να είναι πιο έτοιμος να αντιληφθεί και να κατανοήσει εάν υπάρχει οποιαδήποτε βλάβη στο δίκτυο του.
Σύμφωνα με τον κ. Ηλιάδη, «για παράδειγμα στην Αγγλία, οι διαρροές σε οικίες έφθαναν το 10%. Εξηγούμε πώς μπορεί να μελετήσει κάποιος εάν υπάρχει διαρροή στο σπίτι του, μέσα από την παρακολούθηση του υδρόμετρου ή ακόμα και εάν ο μέσος όρος του υπερβαίνει κατά πολύ τα 140 λίτρα ανά ημέρα».
Μέσα από την εφαρμογή, συνέχισε, «δίνουμε και κάποιες συμβουλές για γονείς, πως μπορούμε να βάλουμε το παιχνίδι και ταυτόχρονα μαζί με τα παιδιά τους, για να καλλιεργήσουν την υδατική συνείδηση».
Την ίδια ώρα, έθεσαν επίσης, μέσω της εφαρμογής, ένα στόχο, που ονομάζεται «Cyprus125», και ο οποίος θέλει «να πετύχουμε όλα τα νοικοκυριά κατανάλωση κάτω από 125 λίτρα. Θεωρώ ότι είναι ένας ρεαλιστικός στόχος. Μπορεί ο καταναλωτής με την χρήση της εφαρμογής να δεσμευτεί να πετύχει τον στόχο και να τον κοινοποιήσει στην οικογένεια και τους φίλους του. Κάθε λίτρο που αξιοποιούμε, βοηθούμε να διατηρήσουμε την ποιότητα του νερού στους υδροφορείς μας. Κάθε λίτρο που αξιοποιούμε μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για τη γεωργία, αλλά ταυτόχρονα μειώνουμε την εξάρτησή μας και την έκθεσή μας στο ρίσκο των αφαλατώσεων».
Ο κ. Ηλιάδης ξεκαθάρισε πάντως πως το πρόβλημα δεν αφορά μόνο την Κύπρο. «Η χώρα μας έχει ένα από τα σοβαρότερα υδατικά στρες στην Ευρώπη, αφού δεν επαρκούν οι ποσότητες νερού για να διατηρήσουμε το επίπεδο ζωής που έχουμε, γι' αυτό βασιζόμαστε στην αφαλάτωση. Το 30% των Ευρωπαίων πολιτών αντιμετωπίζει πρόβλημα λειψυδρίας. Πρόκειται για ένα τεράστιο ποσοστό, γι' αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση πριν από δύο μήνες ανακοίνωσε την στρατηγική για την υδατική ανθεκτικότητα. Αυτή η στρατηγική καλεί τις χώρες της ΕΕ να βελτιώσουν τα συστήματα νερού τους και να βελτιωθεί η απόδοση τους κατά 10% μέχρι το 2030. Αυτό δεν είναι μόνο για την οικιακή κατανάλωση, αλλά και για την γεωργία, τη βιομηχανία και τον τουρισμό. Για να πετύχει όλη η ΕΕ το στόχο της, πρέπει κι εμείς να συνεισφέρουμε μειώνοντας την κατανάλωση όπου είναι εφικτό».
Σημείωσε επίσης πως «ο πληθυσμός της Κύπρου σε σχέση με την προηγούμενη φορά που είχαμε λειψυδρία και περικοπές, δηλαδή το 2008-09, αυξήθηκε κατά 200 χιλιάδες. Αντιλαμβάνεστε πως αν και έχουν αυξηθεί οι διαθέσιμες ποσότητες νερού, η αύξηση της κατανάλωσης και του πληθυσμού δεν είναι αρκετές για την ανάπτυξη καινούργιων υποδομών».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ EΠΙΣΗΣ
- ΒΙΝΤΕΟ: Σε λειτουργία η πρώτη αφαλάτωση από τα ΗΑΕ-Ευχαριστίες Παναγιώτου
- Σε λειτουργία εντός της βδομάδες οι δύο μικρές φορητές μονάδες αφαλάτωσης στην Πάφο
- Σε μόνιμη λειτουργία έξι από τις 13 κινητές μονάδες αφαλάτωσης στη Μονή-Άλλες δύο σε δοκιμαστική
- Προχωρά η εγκατάσταση κινητής μονάδας αφαλάτωσης στα Πότιμα-Ενισχύεται το υδατικό ισοζύγιο
- Σε λειτουργία 12 από τις 13 μονάδες αφαλάτωσης-Εξετάζεται η εγκατάσταση νέων πριν το καλοκαίρι του 2026
